Câu trả lời của Luật sư:

     Chào bạn, Luật Toàn Quốc xin cảm ơn bạn đã tin tưởng và gửi câu hỏi về đất tặng cho thương binh là tài sản chung hay riêng, chúng tôi xin đưa ra quan điểm tư vấn về đất tặng cho thương binh là tài sản chung hay riêng như sau:

Căn cứ pháp lý:

• Luật hôn nhân và gia đình năm 2014;
• Nghị quyết 02/2004/NQ-HĐTP hướng dẫn áp dụng pháp luật trong giải quyết vụ án dân sự, hôn nhân gia đình;
• Nghị định 126/2014/NĐ-CP;

1. Đất cấp thương binh được hiểu như thế nào?

     Thương binh là quân nhân, công an nhân dân bị thương làm suy giảm khả năng lao động từ 21% trở lên, được cơ quan, đơn vị có thẩm quyền cấp “Giấy chứng nhận thương binh” và “Huy hiệu thương binh” thuộc một trong các trường hợp được quy định trong Pháp lệnh ưu đãi người có công với cách mạng.

     Pháp luật hiện nay luôn tạo điều kiện cho những người có công với cách mạng, vừa để khuyến khích và công nhận những đóng góp của họ cho đất nước vừa tạo điều kiện để họ phát triển kinh tế, bù đắp những thương tổn và mất mát nếu họ phải gánh chịu. 

     Những chính sách dành riêng cho thương binh và những đối tượng ấy được quy định trong Pháp lệnh Ưu đãi người có công với cách mạng, như trợ cấp hàng tháng, bảo hiểm y tế, phục hồi sức khỏe, ưu tiên trong  đào tạo việc làm, ưu tiên giao hoặc thuê đất, miễn giảm tiền sử dụng đất...

     Một trong những chính sách quan trọng mà thương binh được hưởng đó là được ưu tiên để giao hoặc thuê đất. 

     Việc thương binh được giao đất tuy không còn xa lạ song vẫn có rất nhiều những thắc mắc về pháp lý liên quan đến vấn đề xác định rằng đất tặng cho thương binh là tài sản riêng hay tài sản chung trong thời kỳ hôn nhân. Bài viết dưới đây sẽ giúp cho người đọc hiểu rõ hơn về vấn đề này.

2. Cách xác định tài sản chung và riêng của vợ chồng trong thời kì hôn nhân

     Theo quy định của Luật Hôn nhân và gia đình thì kể từ thời điểm đăng ký kết hôn, vợ và chồng đã cùng nhau xác lập một mối quan hệ gắn kết, cả về đời sống tinh thần lẫn vật chất. Bởi vậy mà tài sản được tạo ra trong thời kỳ này sẽ được xác lập theo chế độ sở hữu chung hợp nhất. 

     Tài sản chung của vợ chồng gồm tài sản do vợ, chồng tạo ra, thu nhập do lao động, hoạt động sản xuất, kinh doanh, hoa lợi, lợi tức phát sinh từ tài sản riêng và thu nhập hợp pháp khác trong thời kỳ hôn nhân, trừ trường hợp được quy định tại khoản 1 Điều 40 của Luật Hôn nhân và gia đình; tài sản mà vợ chồng được thừa kế chung hoặc được tặng cho chung và tài sản khác mà vợ chồng thỏa thuận là tài sản chung.

     Tuy nhiên điều này không đồng nghĩa với việc vợ chồng không thể có quyền đối với tài sản riêng. Điều 43 Luật Hôn nhân gia đình có quy định như sau về tài sản riêng:

    Như vậy, không phải mọi tài sản tạo ra trong thời kỳ hôn nhân thì đều được xác định là tài sản chung, muốn biết nó là tài sản chung hay tài sản riêng thì phải căn cứ dựa vào nguồn gốc hình thành nên tài sản đó. 

     Một tài sản riêng chỉ được coi là tài sản chung khi vợ hoặc chồng đồng ý nhập nó vào tài sản chung, còn thông thường thì mọi quyền chiếm hữu, định đoạt và sử dụng tài sản ấy vẫn thuộc về riêng vợ hoặc riêng chồng.

     Việc xác định một tài sản là chung hay riêng cần căn cứ vào nhiều yếu tố và có ý nghĩa rất quan trọng, nhất là trong việc giải quyết những tranh chấp liên quan đến hôn nhân như ly hôn, phân chia tài sản sau ly hôn.

3. Đất cấp cho thương binh là tài sản chung hay riêng?

     Theo thông tin mà chúng tôi nhận được thì bạn là thương binh nặng, được Nhà nước giao cho một thửa đất theo diện người có công với cách mạng. 

     Trong trường hợp này, để xác định đất cấp cho thương binh là tài sản riêng của chồng hay tài sản chung của cả hai, trước hết cần xem xét quy định của Luật Hôn nhân và gia đình. Ngoài ra, vấn đề này còn được quy định tại Điều 11 Nghị định 126/2014/NĐ-CP như sau:

     Như vậy, ngoài cách xác định theo Luật Hôn nhân và gia đình như trên thì hiện nay pháp luật còn có quy định cụ thể về một số loại tài sản được xác định là tài sản riêng trong thời kì hôn nhân. 

     Thửa đất của bạn được nhận theo chế độ ưu đãi với người có công với cách mạng nên theo quy định tại khoản 3 Điều 11 Nghị định 126/2014/NĐ-CP thì thửa đất đó sẽ được xác định là tài sản riêng của bạn. 

     Ngoài ra, khoản 1.1 Điều 1 Mục III Nghị quyết 02/2004/NQ-HĐTP của Hội đồng thẩm phán Tòa án nhân dân tối cao cũng có hướng dẫn như sau:

     Căn cứ những quy định trên, chúng tôi xin đưa ra kết luận: Đất cấp cho thương binh là tài sản riêng của chồng. Cụ thể hơn trong trường hợp này, chỉ cần bạn chưa làm thủ tục nhập tài sản riêng vào tài sản chung vợ chồng thì quyền sử dụng thửa đất đó vẫn là tài sản riêng của bạn.

     KẾT LUẬN: Xét về bản chất, những ưu đãi và trợ cấp dành cho thương binh được chi trả dựa trên những đóng góp và cống hiến của họ đối với cách mạng. Bởi vậy mà việc xác định các ưu đãi đó, cụ thể hơn là đất tặng cho thương binh là tài sản riêng hoàn toàn phù hợp với tinh thần của pháp luật.

     Như thông tin đã cung cấp ở phía trên, tuy tài sản của vợ chồng được xác định theo chế độ sở hữu chung hợp nhất nhưng không đồng nghĩa với việc pháp luật phủ nhận quyền có tài sản riêng của mỗi cá nhân, hay là quy tất cả tài sản trong thời kỳ này về tài sản chung. 

     Theo quy định của Luật Bảo hiểm xã hội, chế độ thai sản là chế độ dành riêng cho lao động nữ sinh con hoặc lao động nam có vợ đang sinh con. Để nhận được trợ cấp thai sản thì người lao động còn phải đáp ứng một số điều kiện liên quan đến đối tượng và thời gian đóng bảo hiểm xã hội bắt buộc, đồng thời chế độ này cũng không thể chuyển giao cho người khác. 

     Bởi vậy có thể xác định trợ cấp thai sản là tài sản gắn liền với thân nhân của người được nhận, phục vụ nhu cầu thiết yếu của lao động nữ trong thời gian thai sản.

     Trong trường hợp này, căn cứ theo quy định tại khoản 1 Điều 43 Luật Hôn nhân và gia đình thì đây sẽ là tài sản riêng của lao động nữ.

   Luật Toàn Quốc xin chân thành cảm ơn./.

Chuyên viên: Hải Quỳnh