Câu trả lời của Luật sư:

      Chào bạn, Luật Toàn Quốc cảm ơn bạn đã tin tưởng và gửi câu hỏi về vấn đề đã ly hôn nhưng vẫn sống chung như vợ chồng có bị xử phạt không, chúng tôi xin đưa ra quan điểm về vấn đề đã ly hôn nhưng vẫn sống chung như vợ chồng có bị xử phạt không như sau:

Căn cứ pháp lý:

• Luật Hôn nhân và gia đình 2014;

1. Thế nào là sống chung như vợ chồng

     Hôn nhân là quan hệ vợ chồng sau khi kết hôn, tuy nhiên không phải mối quan hệ hôn nhân nào cũng đều hạnh phúc, vợ chồng sống vui vẻ hòa thuận với nhau. Với tình hình hiện nay, tình trạng hôn nhân của các cặp vợ chồng rạn nứt dẫn đến lựa chọn cuối cùng của hai bên là ly hôn, chấm dứt quan hệ hôn nhân, chia tài sản, quyền nuôi con của vợ chồng.

     Ly hôn là vợ chồng chấm dứt quan hệ hôn nhân bằng bản án, quyết định của Tòa án có thẩm quyền. Đây là sự kiện pháp lý kết thúc quan hệ hôn nhân, vợ chồng không còn ràng buộc nhau về mặt pháp lý hay tài sản.

     Thông thường sau khi vợ chồng ly hôn hai người và con cái không còn sống chung một nhà, mỗi người sống ở nơi khác nhau. Nhưng thực tế cũng ghi nhận nhiều trường hợp sau khi vợ chồng ly hôn, đã chia tài sản, quyền nuôi con nhưng vì nhiều lý do khác nhau mà vẫn tiếp tục sống chung với nhau tại một nhà mà hai người đã từng ở với nhau. Vậy khi ly hôn mà vợ chồng vẫn sống chung một nhà có vi phạm pháp luật không?

2. Đã ly hôn nhưng vẫn sống chung như vợ chồng có vi phạm pháp luật không?

     Ly hôn là việc chấm dứt quan hệ hôn nhân giữa vợ và chồng, theo quy định tại Điều 54 Luật Hôn nhân và Gia đình năm 2014 vợ hoặc chồng đều có quyền yêu cầu ly hôn: 

     Vợ chồng sẽ chính thức chấm dứt quan hệ hôn nhân bằng bản án, quyết định của Tòa án có thẩm quyền. Khi ly hôn, vợ chồng sẽ thỏa thuận về việc chia tài sản chung, quyền và nghĩa vụ với con cái.... nếu không thỏa thuận được sẽ chia tài sản theo quy định pháp Luật.

Sống chung sau khi ly hôn có vi phạm pháp luật không?

     Hiện nay, pháp luật về hôn nhân gia đình không có quy định cụ thể nào về việc vợ chồng trở về sống chung với nhau sau khi ly hôn hoặc quy định về vợ chồng phải chuyển ra ở khác nhau sau khi ly hôn. Do đó, việc đã ly hôn và giờ quay lại sống chung với nhau thì được xem là trường hợp chung sống với nhau như vợ chồng mà không đăng ký kết hôn. Điều 14 Luật hôn nhân và Gia đình năm 2014 có quy định:

       Theo đó, việc chung sống như vợ chồng sau khi ly hôn không được pháp luật công nhận là quan hệ hôn nhân, không làm phát sinh quyền, nghĩa vụ giữa vợ và chồng. Hiện tại cũng không có quy định nào cấm hay áp dụng chế tài xử phạt việc vợ chồng đã ly hôn mà quay lại sống chung hoặc kết hôn lại. Do đó, việc sống chung sau ly hôn không bị coi là hành vi vi phạm pháp luật.

     Trường hợp của hai bạn cũng vậy, sau khi ly hôn nhưng vì con cái và nhu cầu về nhà ở mà vẫn sống chung với nhau chung một nhà thì không được coi vi phạm quy định pháp luật, nhưng giữa hai bạn không phát sinh quan hệ hôn nhân, nếu hai bạn nhận thấy quan hệ giữa hai bạn có thể tiếp tục phát triển, vẫn còn tình cảm và đảm bảo quyền lợi cho hai con của bạn tốt nhất thì hai bạn có thể đăng ký kết hôn để tiếp tục quan hệ hôn nhân.

Trường hợp sau khi ly hôn vợ hoặc chồng đã kết hôn với người khác

      Mặc dù sau khi ly hôn vợ chồng vẫn tiếp tục sống chung một nhà không vi phạm quy định pháp luật, tuy nhiên nếu trường hợp sống chung với nhau nhưng người kia đã đăng ký kết hôn với người khác thì trường hợp này bị pháp luật quy định cấm theo Khoản 2 Điều 5 Luật Hôn nhân và Gia đình:

3. Có nên sống chung sau khi ly hôn không?

     Vì nhiều lý do khác nhau xảy ra trong đời sống vợ chồng, khiến cho hai bên nhận thấy hôn nhân đã lâm vào tình trạng nghiêm trọng, đời sống chung không thể kéo dài và mục đích hôn nhân không đạt được nên hai bên mới đi đến quyết định ly hôn. Thông thường, khi ly hôn các cặp vợ chồng thường có tư tưởng muốn cắt đứt mọi sự liên hệ với đối phương bằng việc dọn về sống với gia đình bên nội hoặc gia đình bên ngoại mà không tiếp tục chung sống với nhau nữa.

     Tuy nhiên, cũng có một vài trường hợp sau khi ly hôn được một thời gian, nhận thấy việc ly hôn là sai hai bên thực sự còn tình cảm và đã quyết định trở về sống với nhau. Việc này là hoàn toàn có thể, bởi việc chung sống với nhau được thực hiện trên cơ sở tự nguyện của cả hai bên, không bên nào được ép buộc, cản trở điều đó. Tuy nhiên để đảm bảo quyền lợi của vợ chồng, con cái sau khi ly hôn vẫn sống chung một nhà thì hai bên nên thực hiện đăng ký kết hôn để tiếp tục quan hệ vợ chồng. 

Kết luận:

      Như vậy, khi hôn nhân không đạt được hạnh phúc, trong quan hệ vợ chồng phát sinh nhiều mâu thuẫn thì hai bên có thể tự thỏa thuận ly hôn để chấm dứt quan hệ hôn nhân, sau khi ly hôn hai vợ chồng vẫn sống chung một nhà không vi phạm quy định pháp luật. Nếu hai bên sống chung sau khi ly hôn nhận thấy vẫn còn tình cảm, có thể tiếp tục quan hệ hôn nhân để vừa đảm bảo lợi ích cho con cái thì cần xem xét đến việc đăng ký kết hôn giữa hai bạn. Tuy nhiên việc sống chung sau khi ly hôn của hai bạn không làm phát sinh quan hệ hôn nhân và điều kiện là hai bên chưa đăng ký kết hôn với người khác. 

Quyền lưu cư của vợ hoặc chồng được quy định tại Điều 63 Luật hôn nhân và gia đình như sau:

      Như vậy, nhà ở là tài sản riêng của chồng bạn, sau khi ly hôn mà bạn có khó khăn về chỗ ở thì được quyền lưu cư trong thời hạn 06 tháng kể từ khi quan hệ hôn nhân chấm dứt theo quyết định của Tòa án.

      Việc chồng và mẹ chồng bạn không cho bạn tiếp tục sống trong nhà riêng của chồng bạn và nếu bạn đang có khó khăn về chỗ ở thì hành vi của mẹ chồng và chồng bạn đã vi phạm quy định pháp luật. Bạn vẫn được tiếp tục sống tại nhà ở thuộc sở hữu riêng của chồng trong thời hạn 06 tháng nếu có khó khăn về chỗ ở hoặc thực hiện theo thỏa thuận nếu có thỏa thuận khác giữa vợ chồng. 

     Nếu đủ điều kiện bạn được quyền lưu cư tại nhà ở của chồng bạn tối đa 06 tháng, sau 06 tháng bạn cần chuyển ra ở nơi khác. 

  Luật Toàn Quốc xin chân thành cảm ơn./.

Chuyên viên: Minh Huyền