ĐIỀU KIỆN VÀ THỦ TỤC GIÀNH QUYỀN NUÔI CON KHI LY HÔN

11:31 24/10/2020

Con trai tối đã 4 tuổi, tình cảm vợ chồng không còn. Nếu tôi đơn phương ly hôn thì có giành quyền nuôi dưỡng con hay không và thủ tục như thế nào?

ĐIỀU KIỆN VÀ THỦ TỤC GIÀNH QUYỀN NUÔI CON KHI LY HÔN
Thủ tục giành quyền nuôi con khi ly hôn
Pháp luật hôn nhân
19006500
Tác giả:
Đánh giá bài viết

Thủ tục giành quyền nuôi con khi ly hôn

Kính chào Luật sư! Tôi và vợ tôi đã kết hôn được 5 năm và đã có 1 con trai được 4 tuổi. Từ khi kết hôn đến hiện tại vợ tôi vẫn ở nhà mẹ đẻ và không có ý định về nhà chồng. Vì thế nhiều lúc, vợ chồng xảy ra tranh cãi trong vấn đề về nhà chồng và đưa con về để tiện cho việc học hành của cháu. Những lúc như thế vợ tôi thường có quan hệ tình cảm với 1 số người khác và tôi đã biết được kèm theo những tin nhắn thể hiện mối quan hệ bất chính sau lưng tôi.

Lúc khai sinh cho con tôi đã nhập hộ khẩu chung với hộ khẩu của tôi và khai sinh theo hộ khẩu của tôi. Hiện tại con ở với tôi được 2 tháng và đang đi học mẫu giáo. Đã nhiều lần tôi khuyên ngăn vợ tôi nhưng không được, chúng tôi không còn tình cảm với nhau nữa. Thu nhập của vợ tôi 1 tháng khoảng 4 triệu và thu nhập hàng tháng của tôi khoảng 7 triệu.

Xin Luật sư cho tôi được hỏi: Nếu tôi đơn phương ly hôn thì có giành quyền nuôi dưỡng con hay không và thủ tục giành quyền nuôi con như thế nào ạ?

Mong Luật sư giải đáp giúp tôi! Tôi xin chân thành cám ơn Luật sư!

Câu trả lời của Luật sư:

Chào bạn, Luật Toàn Quốc xin cảm ơn bạn đã tin tưởng và gửi câu hỏi về Thủ tục giành quyền nuôi con khi ly hôn, chúng tôi xin đưa ra quan điểm tư vấn về Thủ tục giành quyền nuôi con khi ly hôn như sau: Căn cứ pháp lý:

1. Điều kiện giành quyền nuôi con khi ly hôn? thủ tục giành quyền nuôi con khi ly hôn thế nào?

Ly hôn là việc chấm dứt quan hệ vợ chồng theo bản án, quyết định có hiệu lực pháp luật của Tòa án. Ly hôn gây hậu quả nghiêm trọng về quan hệ nhân thân – tài sản của vợ chồng, quan hệ tình cảm giữa cha mẹ với con cái, và gây hậu quả tâm lý với vợ chồng với con cái. Bên cạnh tài sản, Quyền nuôi con cũng là vấn đề rất được quan tâm, bởi cha, mẹ luôn luôn mong muốn được thực hiện quyền nuôi dưỡng con. Vậy quyền nuôi con là gì?

Quyền nuôi con khi ly hôn là quyền chăm sóc, nuôi dưỡng, bảo vệ, trông nom, .... của cha mẹ đối với con cái mà pháp luật công nhận và đảm bảo thực hiện theo đó cha, mẹ được hưởng, được làm, được đòi hỏi mà không ai được ngăn cản, hạn chế. Sau khi giải quyết việc ly hôn, một trong số các bên có thể yêu cầu tòa thay đổi người trực tiếp nuôi con nếu có một trong số các căn cứ:

Cha, mẹ có thỏa thuận về việc thay đổi người trực tiếp nuôi con phù hợp với lợi ích của con;
Người trực tiếp nuôi con không còn đủ điều kiện trực tiếp trông nom, chăm sóc, nuôi dưỡng, giáo dục con.

Thay đổi người trực tiếp nuôi con khi ly hôn là một thủ tục tố tụng. Trên thực tế, có rất nhiều trường hợp không thể giải quyết được quyền nuôi con khi ly hôn do không thể thỏa thuận được với người còn lại hoặc không thể chứng minh được người đang trực tiếp nuôi con không còn đủ điều kiện trực tiếp chăm sóc, nuôi dưỡng, giáo dục con. Chứng minh người còn lại không đủ điều kiện nuôi con là mấu chốt để thay đổi người nuôi dưỡng con.

2. Điều kiện của người yêu cầu thay đổi khi thực hiện thủ tục giành quyền nuôi con khi ly hôn

Theo quy định của pháp luật, trường hợp vợ chồng không thỏa thuận được người trực tiếp nuôi con khi ly hôn thì “Tòa án sẽ quyết định giao con cho một bên trực tiếp nuôi căn cứ vào quyền lợi về mọi mặt của con”.

Điều 81. Việc trông nom, chăm sóc, nuôi dưỡng, giáo dục con sau khi ly hôn

1. Sau khi ly hôn, cha mẹ vẫn có quyền, nghĩa vụ trông nom, chăm sóc, nuôi dưỡng, giáo dục con chưa thành niên, con đã thành niên mất năng lực hành vi dân sự hoặc không có khả năng lao động và không có tài sản để tự nuôi mình theo quy định của Luật này, Bộ luật dân sự và các luật khác có liên quan.

2. Vợ, chồng thỏa thuận về người trực tiếp nuôi con, nghĩa vụ, quyền của mỗi bên sau khi ly hôn đối với con; trường hợp không thỏa thuận được thì Tòa án quyết định giao con cho một bên trực tiếp nuôi căn cứ vào quyền lợi về mọi mặt của con; nếu con từ đủ 07 tuổi trở lên thì phải xem xét nguyện vọng của con.

3. Con dưới 36 tháng tuổi được giao cho mẹ trực tiếp nuôi, trừ trường hợp người mẹ không đủ điều kiện để trực tiếp trông nom, chăm sóc, nuôi dưỡng, giáo dục con hoặc cha mẹ có thỏa thuận khác phù hợp với lợi ích của con.

Như vậy, đối với trường hợp của bạn, bạn có quyền giành quyền nuôi con trai 4 tuổi. Để giành được quyền nuôi con, trước hết bạn nên thuyết phục và thỏa thuận với vợ của mình về việc bạn là người sẽ trực tiếp nuôi con, nếu hai vợ chồng thống nhất được vấn đề này thì không cần đến sự can thiệp của Tòa án. Điều này không những giúp bạn đạt được nguyện vọng mà còn còn không tổn thương tới tình cảm của con, vì cho cùng dù con sống chung với ai, thì cả hai cũng nên vì sự phát triển toàn diện vật chất, tâm tư, tình cảm của con. Ngược lại nếu hai vợ chồng không thỏa thuận được thì Tòa án sẽ can thiệp và quyết định giao con cho vợ hay chồng trực tiếp nuôi. Để được giành quyền nuôi con, bạn phải chứng minh mình có đủ các điều kiện kinh tế và tinh thần để tạo cho con môi trường phát triển tốt nhất về mọi mặt: trông nom, chăm sóc, nuôi dưỡng, giáo dục …

Về kinh tế:

– Chứng minh thu nhập: chỉ cần xin xác nhận của cơ quan, doanh nghiệp nơi bạn công tác. – Chứng minh chỗ ở ổn định: Cách chứng minh đơn giản nhất đó là việc bạn có giấy chứng nhận quyền sử dụng đất. Cũng có thể nhà là tài sản chung của vợ chồng bạn, nhưng sau khi ly hôn, chắc chắn sẽ thuộc về bạn. Nếu không có nhà riêng thì cũng có thể là đã thuê nhà hoặc sống chung với người thân ruột thịt

Về nhân phẩm đạo đức:

Tòa án sẽ xem xét đến cách giáo dục con cái, lối sống, quan hệ của cha, mẹ đối với gia đình, xã hội. Cách bạn chăm sóc con trong cuộc sống hằng ngày như thế nào, mức độ hiểu về các sở thích, thói quen con. Trước khi ly hôn, ai là người gần gũi với con hơn. Nếu cha, mẹ thường xuyên có hành vi bạo hành, sống không chan hòa với làng xóm thì chắc chắn Tòa án sẽ không công nhận quyền nuôi con cho người đó.

Thời gian chăm sóc con:

Nếu như bạn có nguồn tài chính ổn định, dồi dào nhưng công việc của bạn lại quá bận rộn, hay đi làm xa, đi công tác và không thường xuyên ở cạnh con thì sẽ không có ưu thế bằng bên có nguồn tài chính vừa đủ nhưng thường xuyên có nhiều thời gian ở bên con để quan tâm, chăm sóc, nuôi dưỡng con. Với những tiêu chí trên, Tòa án sẽ phân tích toàn diện mọi mặt của cha, mẹ để đảm bảo được quyền và lợi ích tốt nhất cho trẻ. Ngoài ra, bạn có thể cung cấp thêm các chứng cứ chứng minh người còn lại không đủ điều kiện về vật chất và tinh thần để nuôi dạy con cái, thường xuyên có hành vi bạo lực, thu nhập không ổn định….

3. Giải quyết tranh chấp giành quyền nuôi con khi ly hôn

Khi ly hôn, các cặp vợ chồng không thể tránh khỏi tranh chấp về quyền nuôi con bởi cả cha và mẹ đều muốn là người trực tiếp nuôi dưỡng con cái mình. Chính vì vậy, Điều 82 Luật Hôn nhân và gia đình 2014 đã quy định việc phân chia quyền nuôi con được giải quyết cụ thể như sau:

Vợ chồng có có thể thỏa thuận với nhau về việc ai là người trực tiếp nuôi con, cũng như những nghĩa vụ của các bên phải thực hiện với con sau khi ly hôn.
Trường hợp hai bên không thỏa thuận được thì Tòa án sẽ quyết định giao con cho một bên trực tiếp nuôi. Dựa trên những căn cứ về điều kiện của các bên mà Tòa án sẽ quyết định trao con cho người mà có những điều kiện tốt hơn để đảm bảo quyền lợi về mọi mặt cho con: tinh thần, vật chất.
Việc giao con cho một bên trực tiếp nuôi phải căn cứ quyền lợi về mọi mặt của con. Trường hợp mà con từ đủ 07 tuổi trở lên thì phải xem xét nguyện vọng của con muốn ở với ai. Đặc biệt, với trường hợp con dưới 36 tháng tuổi sẽ được giao cho mẹ trực tiếp nuôi, trừ trường hợp người mẹ không đủ điều kiện để trực tiếp trông nom, chăm sóc, nuôi dưỡng, giáo dục con hoặc cha mẹ có thỏa thuận khác phù hợp với lợi ích của con hơn
Trong trường hợp cần thiết theo yêu cầu của các bên và vì lợi ích của con, Tòa án có thể quyết định thay đổi người trực tiếp nuôi con. Việc thay đổi này cũng cần phải xem xét nguyện vọng của con nếu con trên 7 tuổi.

Tuy nhiên, người trực tiếp nuôi con sau khi ly hôn có thể bị thay đổi theo quyết định của Toà án nếu có yêu cầu của cha, mẹ hoặc người thân thích, tổ chức (Cơ quan quản lý nhà nước về gia đình; Cơ quan quản lý nhà nước về trẻ em; Hội liên hiệp phụ nữ) khi có một trong các căn cứ sau đây:

Cha, mẹ có thỏa thuận về việc thay đổi người trực tiếp nuôi con phù hợp với lợi ích của con;
Người trực tiếp nuôi con không còn đủ điều kiện trực tiếp trông nom, chăm sóc, nuôi dưỡng, giáo dục con.

Việc thay đổi người trực tiếp nuôi con phải xem xét nguyện vọng của con từ đủ 07 tuổi trở lên.Trong trường hợp xét thấy cả cha và mẹ đều không đủ điều kiện trực tiếp nuôi con thì Tòa án quyết định giao con cho người giám hộ theo quy định của Bộ luật dân sự.

4. Thủ tục giành quyền nuôi con khi ly hôn

Trường hợp vợ/chồng thỏa thuận về quyền nuôi con, yêu cầu Tòa án công nhận thuận tình quyền nuôi con thì được thực hiện như sau:

Vợ/chồng lập văn bản thỏa thuận về quyền nuôi con khi ly hôn.
Nộp đơn khởi kiện yêu cầu Tòa án công nhận sự thỏa thuận về quyền nuôi con. (mẫu đơn yêu cầu thỏa thuận nuôi con)
Tòa án xem xét hồ sơ, kiểm tra về điều kiện nuôi dưỡng của cha mẹ. Nếu xét thấy việc thỏa thuận hoàn toàn tự nguyện, phù hợp với lợi ích của con thì Tòa án sẽ ra quyết định về việc thay đổi người nuôi con sau khi ly hôn.

Trường hợp vợ/chồng không tự thỏa thuận được thì Tòa án sẽ giải quyết tranh chấp về nuôi con được quy định tại (khoản 1 Điều 28 Bộ Luật tố tụng dân sự năm 2015). Thủ tục thực hiện như sau:

Nộp đơn khởi kiện đến Tòa án có thẩm quyền nơi bị đơn đang cư trú, làm việc (mẫu đơn khởi kiện giành quyền nuôi con)
Tòa án xem xét đơn. Nếu đơn hợp lệ, Tòa án tiến hành thụ lý vụ án, ra thông báo thụ lý để người khởi kiện thực hiện nghĩa vụ đóng tiền tạm ứng án phí.
Người khởi kiện nộp biên lai thu tiền tạm ứng án phí đến Tòa án đang giải quyết đơn.
Tòa án thực hiện xác minh hồ sơ, chứng cứ tiến hành hòa giải.
Mở phiên Tòa xét xử sơ thẩm theo thủ tục tố tụng dân sự. Nếu không đồng ý với bản án/quyết định của Tòa thì một trong các bên có quyền kháng cáo trong thời hạn luật định.

Thời hạn giải quyết đòi lại quyền nuôi con từ 04 – 06 tháng kể từ ngày thụ lý vụ án theo quy định tại (Điều 203 Bộ Luật tố tụng dân sự năm 2015). Quyền và nghĩa vụ của người đòi lại quyền nuôi con sẽ phát sinh kể từ khi bản án/quyết định của Tòa không bị kháng cáo, kháng nghị có hiệu lực pháp luật.

5. Chế tài đối với hành vi vi phạm quyền nuôi con

Điều 53 Nghị định 167/2013/NĐ-CP quy định về việc xử phạt hành chính trong hôn nhân gia đình quy định:

Điều 53. Hành vi ngăn cản việc thực hiện quyền, nghĩa vụ trong quan hệ gia đình giữa ông, bà và cháu; giữa cha, mẹ và con; giữa vợ và chồng; giữa anh, chị, em với nhau Phạt cảnh cáo hoặc phạt tiền từ 100.000 đồng đến 300.000 đồng đối với hành vi ngăn cản quyền thăm nom, chăm sóc giữa ông, bà và cháu; giữa cha, mẹ và con, trừ trường hợp cha mẹ bị hạn chế quyền thăm nom con theo quyết định của tòa án; giữa vợ và chồng; giữa anh, chị, em với nhau.

Bên cạnh đó, khi đã có quyết định của Tòa án yêu cầu cha hoặc mẹ phải có nghĩa vụ cấp dưỡng cho con nhưng không thực hiện thì có thể bị phạt tối đa 5 năm tù giam theo quy định tại Điều khoản 380 Bộ luật Hình sự 2015. Đối với hành vi từ chối hoặc trốn tránh nghĩa vụ cấp dưỡng sau khi ly hôn thì người đó bị phạt cảnh cáo hoặc phạt tiền từ 100 nghìn đồng đến 300 nghìn đồng. Theo quy định trên, các hành vi ngăn cản việc thực hiện quyền thăm nom, chăm sóc giữa cha hoặc mẹ và con sẽ bị xử phạt hành chính hoặc nghiêm trọng hơn là bị truy cứu trách nhiệm hình sự. Quy định này, góp phần bảo vệ quyền lợi ích hợp pháp cho cha, mẹ những người không trực tiếp nuôi con. Đồng thởi đảm bảo quyền được sống trong sự yêu thương, chăm sóc của bố, mẹ và những người thân khác trong gia đình.

Kết luận: như thông tin bạn cung cấp, con bạn đã 4 tuổi, vì vậy bạn có thể có được quyền nuôi con nếu thỏa thuận được với vợ hoặc khởi kiện đến Tòa án có thẩm quyền giành quyền nuôi con. Khi bạn chứng minh được bản thân đáp ứng đủ các điều kiện về kinh tế, vật chất và tinh thần để nuôi dưỡng con thì Tòa án sẽ xem xét đơn và thụ lý. Về thủ tục nếu như vợ chồng thỏa thuận được người trực tiếp nuôi con thì chỉ cần thực hiện thủ tục yêu cầu Tòa án công nhận thuận tình quyền nuôi con. Ngược lại nếu không thỏa thuận được, Tòa sẽ quyết định giao con cho vợ hoặc chồng trên cơ sở bảo đảm quyền và lợi ích mọi mặt của người con.

Dịch vụ hỗ trợ khách hàng về thủ tục giành quyền nuôi con khi ly hôn: Tư vấn qua điện thoại: Đây là hình thức tư vấn được nhiều khách hàng sử dụng nhất, vì bạn có thể đặt thêm các câu hỏi về điều kiện giành quyền nuôi con, giải quyết tranh chấp quyền nuôi con, khởi kiện giành quyền nuôi con hoặc các vấn đề khác liên quan đến thủ tục giành quyền nuôi con hoặc mà bạn còn chưa rõ. Chỉ sau một vài câu hỏi của Luật Sư, vấn đề của bạn sẽ được giải quyết; bạn có thể gọi cho Luật Toàn Quốc vào bất cư thời gian nào chúng tôi luôn sẵn sàng tư vấn cho bạn. Tư vấn qua Email: Bạn có thể gửi Email câu hỏi về địa chỉ: lienhe@luattoanquoc.com chúng tôi sẽ biên tập và trả lời qua Email cho bạn. Tuy nhiên việc trả lời qua Email sẽ mất nhiều thời gian và không thể diễn tả được hết ý của câu hỏi vì vậy bạn nên gọi cho Luật Toàn Quốc để được tư vấn tốt nhất. Tư vấn trực tiếp: Nếu bạn sắp xếp được công việc và thời gian bạn có thể đến trực tiếp Công ty Luật Toàn Quốc để được tư vấn. Lưu ý trước khi đến bạn nên gửi câu hỏi, tài liệu kèm theo và gọi điện đặt lịch hẹn tư vấn trước để Luật Toàn Quốc sắp xếp Luật Sư tư vấn cho bạn, khi đi bạn nhớ mang theo hồ sơ. Dịch vụ thực tế: Luật Toàn Quốc cung cấp dịch vụ pháp lý về thủ tục giành quyền nuôi con như: soạn đơn khởi kiện giành quyền nuôi con; soạn đơn đơn yêu cầu thỏa thuận nuôi con; tham gia tranh tụng giành quyền nuôi con; hỗ trợ thu thập chứng cứ, tài liệu chứng minh điều kiện nuôi con,...

Bài viết tham khảo:

Luật Toàn Quốc xin chân thành cảm ơn./.

Chuyên viên: Nguyễn Oanh

Gọi cho luật sư

Tư vấn qua Zalo

Yêu cầu dịch vụ

Soạn đơn/Hợp đồng