Quyền nuôi con sau ly hôn

Câu hỏi về quyền nuôi con sau ly hôn: 

     Em chào luật sư ạ em có một vấn đề mong được luật sư tư vấn giúp ạ.

     Anh chị em đã kết hôn được 4 năm và trước có làm đăng ký kết hôn nhưng lúc đó chị gái em vẫn chưa đủ tuổi mà lại khai tuổi lên để đăng kí, hiện giờ anh chị em có 1 đứa con trai chung. Trong thời gian anh chị sống chung thì anh rể em bị kết án về tội tàng trữ ma tuý, và phải đi tù 15 tháng. Trong thời gian đấy chị em vẫn đi làm và lo cho anh rể em ở trong trại, thỉnh thoảng cũng có gửi tiền về lo cho con ở với bà nội. Nhưng chị em lại lỡ có bầu với người khác, giờ anh rể em đã được ra tù và muốn ly hôn, vậy luật sư cho em hỏi trong trường hợp của anh chị em như thế mà ly hôn thì bên nào có quyền nuôi con cao hơn ạ.

     Em cảm ơn.

Câu trả lời về quyền nuôi con sau ly hôn:

     Chào bạn, Luật Toàn Quốc cảm ơn bạn đã tin tưởng và gửi câu hỏi về quyền nuôi con sau ly hôn, chúng tôi xin đưa ra quan điểm tư vấn về quyền nuôi con sau ly hôn như sau:

1. Căn cứ pháp lý về quyền nuôi con sau ly hôn:

• Luật Hôn nhân và gia đình 2014

2. Nội dung tư vấn về quyền nuôi con sau ly hôn: 

2.1. Quy định về quyền nuôi con sau ly hôn

     Quyền nuôi con sau ly hôn được quy định tại Điều 81 Luật Hôn nhân và gia đình 2014 như sau:

"Điều 81. Việc trông nom, chăm sóc, nuôi dưỡng, giáo dục con sau khi ly hôn 1. Sau khi ly hôn, cha mẹ vẫn có quyền, nghĩa vụ trông nom, chăm sóc, nuôi dưỡng, giáo dục con chưa thành niên, con đã thành niên mất năng lực hành vi dân sự hoặc không có khả năng lao động và không có tài sản để tự nuôi mình theo quy định của Luật này, Bộ luật dân sự và các luật khác có liên quan. 2. Vợ, chồng thỏa thuận về người trực tiếp nuôi con, nghĩa vụ, quyền của mỗi bên sau khi ly hôn đối với con; trường hợp không thỏa thuận được thì Tòa án quyết định giao con cho một bên trực tiếp nuôi căn cứ vào quyền lợi về mọi mặt của con; nếu con từ đủ 07 tuổi trở lên thì phải xem xét nguyện vọng của con. 3. Con dưới 36 tháng tuổi được giao cho mẹ trực tiếp nuôi, trừ trường hợp người mẹ không đủ điều kiện để trực tiếp trông nom, chăm sóc, nuôi dưỡng, giáo dục con hoặc cha mẹ có thỏa thuận khác phù hợp với lợi ích của con."

     Theo thông tin bạn cung cấp chưa đủ, chúng tôi xin tư vấn thành các trường hợp như sau:

     - Trường hợp người con trai chung của anh chị bạn trên 3 tuổi, thông thường Tòa án giải quyết mỗi người nuôi một bé, bé lớn cho bố nuôi, bé nhỏ cho mẹ nuôi khi cả hai có điều kiện vật chất và tinh thần chăm con. Vì chị bạn đang có bầu, theo Điều 88 Luận Hôn nhân và gia đình quy định con do người vợ mang thai trong thời kỳ hôn nhân là con chung, nếu anh bạn không công nhận đứa bé là con mình thì phải đưa ra bằng chứng chứng minh. Tuy nhiên, kể cả anh bạn có chứng minh hay không thì Tòa án chỉ giao bé trai cho ai có điều kiện vật chất và tinh thần đầy đủ.

• Điều kiện về vật chất bao gồm: Ăn, ở, sinh hoạt, điều kiện học tập…các yếu tố đó dựa trên thu nhập, tài sản, chỗ ở của cha mẹ;
• Các yếu tố về tinh thần bao gồm: Thời gian chăm sóc, dạy dỗ, giáo dục con, tình cảm đã dành cho con từ trước đến nay, điều kiện cho con vui chơi giải trí, nhân cách đạo đức, trình độ học vấn … của cha mẹ.

     Anh bạn vừa đi tù về nhưng nếu anh bạn tìm được công việc, thu nhập ổn định, có thời gian chăm sóc con, cam kết không tái phạm tội thì có thể giành quyền nuôi con. Nếu không thì chị bạn có quyền nuôi con cao hơn. 

     - Trường hợp bé trai dưới 36 tháng tuổi, luật quy định ưu tiên cho mẹ nuôi, tuy nhiên, chị bạn đang mang thai, Tòa án sẽ không để một người nuôi hai bé. Nếu anh bạn đáp ứng đủ các điều kiện vật chất và tinh thần thì anh bạn vẫn có quyền nuôi bé.

     Tóm lại, mặc dù anh bạn vừa ra tù nhưng anh bạn cố gắng hòa nhập cuộc sống, chuẩn bị các yếu tố tinh thần và vật chất đầy đủ thì anh bạn có quyền nuôi con cao hơn. Nhưng anh bạn không đáp ứng các điều kiện trên thì chị bạn có quyền bé trai cao hơn. [caption id="attachment_125951" align="aligncenter" width="344"] Quyền nuôi con sau ly hôn[/caption]

 2.2. Quyền thăm nom, cấp dưỡng cho con sau ly hôn

     Theo Điều 82 Luật HNGĐ 2014 quy định nghĩa vụ và quyền của cha, mẹ không trực tiếp nuôi con sau khi ly hôn: “Cha, mẹ không trực tiếp nuôi con có nghĩa vụ tôn trọng quyền của con được sống chung với người trực tiếp nuôi;  Cha, mẹ không trực tiếp nuôi con có nghĩa vụ cấp dưỡng cho con;  Sau khi ly hôn, người không trực tiếp nuôi con có quyền, nghĩa vụ thăm nom con mà không ai được cản trở. Cha, mẹ không trực tiếp nuôi con lạm dụng việc thăm nom để cản trở hoặc gây ảnh hưởng xấu đến việc trông nom, chăm sóc, nuôi dưỡng, giáo dục con thì người trực tiếp nuôi con có quyền yêu cầu Tòa án hạn chế quyền thăm nom con của người đó”.

     Theo Điều 83 Luật này quy định nghĩa vụ, quyền của cha, mẹ trực tiếp nuôi con đối với người không trực tiếp nuôi con sau khi ly hôn: “(1) Cha, mẹ trực tiếp nuôi con có quyền yêu cầu người không trực tiếp nuôi con thực hiện các nghĩa vụ theo quy định về nghĩa vụ của cha mẹ; yêu cầu người không trực tiếp nuôi con cùng các thành viên gia đình tôn trọng quyền được nuôi con của mình. (2) Cha, mẹ trực tiếp nuôi con cùng các thành viên gia đình không được cản trở người không trực tiếp nuôi con trong việc thăm nom, chăm sóc, nuôi dưỡng, giáo dục con.”

     Ngoài ra, Luật Hôn nhân và gia đình còn quy định rõ: sau khi ly hôn, vợ, chồng vẫn có nghĩa vụ trông nom, chăm sóc, giáo dục, nuôi dưỡng con chưa thành niên. Đây là quyền lợi cũng là nghĩa vụ về nhân thân, mang tính bắt buộc của bậc làm cha mẹ.

     Theo đó, người trực tiếp nuôi con nếu gây khó, cản trở người kia đến thăm con; hoặc người không trực tiếp nuôi con nếu lạm dụng việc thăm con để cản trở hoặc gây ảnh hưởng xấu đến con đều là hành vi, vi phạm pháp luật. Ngoài ra, hành vi gây khó, cản trở quyền, nghĩa vụ trong quan hệ giữa cha, mẹ và con cũng là hành vi bạo lực gia đình theo quy định tại điều 2 của Luật Phòng, chống bạo lực gia đình.

Ngoài ra bạn có thể tham khảo bài viết:

• Thủ tục giải quyết ly hôn nhanh theo quy định của luật hôn nhân và gia đình
• Giải quyết ly hôn đơn phương theo Luật hôn nhân và gia đình