Luật sư tư vấn phân chia tài sản và quyền nuôi con

Câu hỏi của bạn:

     Xin Luật sư tư vấn trường hợp của em: Hiện nay em không ở được với chồng em vì sống không hợp nhau, do mâu thuẫn giữa vợ chồng không thể tiếp tục ở với nhau. Em có 2 con gái, gia đình em cho đất trước khi kết hôn, nhà được xây lên 1 phần tiền cưới, 1 phần tiền đi vay nhưng hiện tại vợ chồng em chưa trả khoản nợ đó. Nếu ly hôn thì phân chia tài sản và quyền nuôi con như thế nào?

     Em cảm ơn Luật sư !

Câu trả lời của Luật sư:

     Chào bạn!

     Trước tiên, xin trân trọng cảm ơn bạn đã tin tưởng và gửi câu hỏi đề nghị tư vấn  đến phòng tư vấn pháp luật qua email – Luật Toàn Quốc. Chúng tôi xin đưa ra quan điểm tư vấn như sau:

Cơ sở pháp lý:

• Luật Hôn nhân và gia đình 2014

Nội dung tư vấn:

     Để bắt đầu một cuộc hôn nhân, các cặp đôi thường phải trải qua một giai đoạn nhất định: tìm hiểu, làm quen, yêu nhau và cuối cùng là kết hôn. Mặc dù với mỗi người thì quãng thời gian là khác nhau nhưng đều có điểm chung là cùng phải đưa ra một quyết định lớn cho cuộc đời mình là chọn bạn đời, chọn người sẽ chung sống với mình.

     Hai bạn đã kết hôn, cùng nhau trải qua những quãng thời gian đẹp đẽ của tình yêu. Nhưng hiện tại có thể vì nhiều lý do mà bạn nghĩ rằng không hợp nhau. Các vấn đề không giải quyết được và dẫn đến không thể sống chung, không thể tiếp tục với nhau. Và bạn muốn ly hôn để chấm dứt tình trạng hiện tại?

     Tuy nhiên, ly hôn liệu có phải là phương pháp tốt nhất hay không? có phải là phườn án duy nhất hay không? và vấn đề liệu có thể giải quyết hoàn toàn khi ly hôn hay không?

     Với kinh nghiệm nhiều năm trong việc tư vấn và giải quyết các vấn đề liên quan đến hôn nhân và gia đình, chúng tôi đưa ra tư vấn như sau:

• Trước tiên, bạn nên cùng chồng bạn ngồi lại với nhau, cùng giải quyết những rắc rối, những mâu thuẫn, vấn đề của hai bên. Hai bên có thể nêu ra quan điểm của mỗi người, điểm tốt, điểm xấu và cùng nhau khắc phục. Trường hợp khó nói thì bạn có thể viết ra giấy và đưa cho chồng đọc, và chồng bạn làm tương tự.

     Như vậy, nếu hai bạn có thể tháo gỡ được vấn đề thì không nhất thiết phải ly hôn. Đừng vì những hiểu nhầm không đáng mà đưa ra những quyết định sai lầm.

• Trường hợp bạn và chồng không thể giải quyết được và hai bên buộc phải đưa đến quyết định ly hôn thì chúng tôi sẽ hướng dẫn và tư vấn cụ thể dưới đây.

     Xã hội ngày càng phát triển và con người có cái nhìn mới mẻ, tiến bộ hơn. Việc ly hôn không còn là vấn đề đè nặng tâm lý như thời xưa. Nếu hai người không thể chung sống với nhau, việc ly hôn là tốt cho đôi bên thì ly hôn là phương án hữu hiệu.

     Vậy khi ly hôn việc phân chia tài sản và quyền nuôi con giải quyết như thế nào?

     Việc phân chia tài sản và quyền nuôi con phụ thuộc vào hình thức ly hôn. Theo quy định của pháp luật, có hai hình thức ly hôn: thuận tình ly hôn và đơn phương ly hôn.

     Theo khoản 1 điều 51 Luật hôn nhân và gia đình 2014 quy định:

“1. Vợ, chồng hoặc cả hai người có quyền yêu cầu Tòa án giải quyết ly hôn.”

     Như vậy, vợ chồng hoặc cả hai người có quyền yêu cầu Tòa án giải quyết ly hôn và lựa chọn hình thức ly hôn.

1. Phân chia tài sản và quyền nuôi con khi thuận tình ly hôn

     Theo điều 55 Luật hôn nhân và gia đình quy định về thuận tình ly hôn:

“Trong trường hợp vợ chồng cùng yêu cầu ly hôn, nếu xét thấy hai bên thật sự tự nguyện ly hôn và đã thỏa thuận về việc chia tài sản, việc trông nom, nuôi dưỡng, chăm sóc, giáo dục con trên cơ sở bảo đảm quyền lợi chính đáng của vợ và con thì Tòa án công nhận thuận tình ly hôn; nếu không thỏa thuận được hoặc có thỏa thuận nhưng không bảo đảm quyền lợi chính đáng của vợ và con thì Tòa án giải quyết việc ly hôn.”

     Nếu hai bạn cùng yêu cầu ly hôn thì cần phải thỏa thuận với nhau về việc phân chia tài sản và quyền nuôi con trước khi nộp đơn lên Tòa án.

     Thứ nhất, về tài sản: hai bạn thỏa thuận với nhau về việc phân chia căn nhà và các tài sản chung khác.

     Thứ hai, về khoản nợ: hai bên thỏa thuận về nghĩa vụ trả nợ, một bên trả nợ hoặc mỗi người chịu trách nhiệm một nửa hoặc hai bên có thỏa thuận tỷ lệ khác.

     Thứ ba, về quyền nuôi con: vợ chồng thỏa thuận với nhau về người trực tiếp nuôi con.

     Để Tòa án thụ lý đơn thuận tình ly hôn thì bạn và chồng phải thỏa thuận được các yếu tố trên. Trường hợp không thỏa thuận được một trong các yếu tố trên thì phải tiến hành thủ tục đơn phương ly hôn. Yêu cầu Tòa án giải quyết. [caption id="attachment_42802" align="aligncenter" width="405"] Luật sư tư vấn phân chia tài sản và quyền nuôi con[/caption]

2. Phân chia tài sản và quyền nuôi con khi đơn phương ly hôn

     Theo khoản 1 điều 56 Luật hôn nhân và gia đình 2014 quy định về ly hôn theo yêu cầu của một bên (đơn phương ly hôn):

“1. Khi vợ hoặc chồng yêu cầu ly hôn mà hòa giải tại Tòa án không thành thì Tòa án giải quyết cho ly hôn nếu có căn cứ về việc vợ, chồng có hành vi bạo lực gia đình hoặc vi phạm nghiêm trọng quyền, nghĩa vụ của vợ, chồng làm cho hôn nhân lâm vào tình trạng trầm trọng, đời sống chung không thể kéo dài, mục đích của hôn nhân không đạt được.”

     Như vậy, không phải bất cứ trường hợp nào Tòa án cũng tiếp nhận đơn xin ly hôn. Việc tiếp nhận đơn phương ly hôn phụ thuộc căn cứ nhất định theo quy định, cụ thể:

• Vợ, chồng có hành vi bạo lực gia đình hoặc vi phạm nghiêm trọng quyền, nghĩa vụ của vợ, chồng làm cho hôn nhân lâm vào tình trạng trầm trọng
• Đời sống chung không thể kéo dài, mục đích của hôn nhân không đạt được.

     Giải quyết việc phân chia tài sản và quyền nuôi con như sau:

     Thứ nhất, về tài sản:

     Mặc dù bạn được bố mẹ cho mảnh đất trước khi kết hôn nhưng khi xác định tài sản chung hay riêng  phải dựa trên căn cứ quyền sử dụng đất.

- Trường hợp 1: Mảnh đất đứng tên cả vợ và chồng

     Mảnh đất được xác định là tài sản chung của vợ chồng. Hơn nữa căn nhà một phần được xây lên bằng tiền cưới của vợ chồng. Theo đó căn cứ theo khoản 2 điều 59 Luật hôn nhân và gia đình 2014:

“2. Tài sản chung của vợ chồng được chia đôi nhưng có tính đến các yếu tố sau đây:

a) Hoàn cảnh của gia đình và của vợ, chồng;

b) Công sức đóng góp của vợ, chồng vào việc tạo lập, duy trì và phát triển khối tài sản chung. Lao động của vợ, chồng trong gia đình được coi như lao động có thu nhập;

c) Bảo vệ lợi ích chính đáng của mỗi bên trong sản xuất, kinh doanh và nghề nghiệp để các bên có điều kiện tiếp tục lao động tạo thu nhập;

d) Lỗi của mỗi bên trong vi phạm quyền, nghĩa vụ của vợ chồng.”

     Việc phân chia tài sản chung về nguyên tắc được chia đôi, tuy nhiên có tính đến một số yếu tố như: hoàn cảnh hai bên, công sức đóng góp vào tài sản, bảo vệ lợi ích chính đáng về sản xuất, kinh doanh và nghề nghiệp; lỗi của mỗi bên.

     Như vậy, đối với trường hợp này nhà đất là chia đôi cho hai bên vợ và chồng.

- Trường hợp 2: Mảnh đất chỉ đứng tên người vợ

     Căn cứ khoản 1 điều 62 Luật hôn nhân và gia đình 2014 quy định:

“Điều 62. Chia quyền sử dụng đất của vợ chồng khi ly hôn

1. Quyền sử dụng đất là tài sản riêng của bên nào thì khi ly hôn vẫn thuộc về bên đó.”

     Theo đó, nếu mảnh đất chỉ đứng tên bạn và được cho trước khi kết hôn thì mảnh đất được xác định là tài sản riêng. Khi ly hôn, mảnh đất vẫn thuộc quyền sở hữu của bạn và Tòa án không phân chia quyền sử dụng đất.

     Tuy nhiên, căn nhà được xây dựng bằng tiền cưới của cả vợ chồng và một khoản tiền do cả vợ và chồng cùng vay. Do vậy, căn nhà và giá trị hiện vật trên mảnh đất được xác định theo quy định tại khoản 1 điều 33 Luật hôn nhân và gia đình 2014:

“1. Tài sản chung của vợ chồng gồm tài sản do vợ, chồng tạo ra, thu nhập do lao động, hoạt động sản xuất, kinh doanh,…”

     Như vậy, căn nhà và giá trị hiện vật trên mảnh đất được tạo ra do công sức của cả vợ và chồng. Do đó, được xác định là tài sản chung và phân chia theo quy định của pháp luật.

     Nguyên tắc phân chia theo quy định của điều 59 Luật hôn nhân và gia đình 2014. Việc xem xét đánh giá tài sản chung tương tự như đã trình bày ở trên.

     Thứ hai, về khoản nợ: bạn và chồng cùng xác lập hợp đồng vay tiền và hiện tại vẫn chưa thanh toán khoản nợ đó. Căn cứ theo khoản 1 điều 37 quy định nghĩa vụ chung về tài sản vợ chồng:

“Vợ chồng có các nghĩa vụ chung về tài sản sau đây:

1. Nghĩa vụ phát sinh từ giao dịch do vợ chồng cùng thỏa thuận xác lập, nghĩa vụ bồi thường thiệt hại mà theo quy định của pháp luật vợ chồng cùng phải chịu trách nhiệm;”

     Với trường hợp của bạn, bạn và chồng cùng xác lập giao dịch thì vợ chồng cùng phải chịu trách nhiệm, trừ trường hợp hai bên có thỏa thuận khác.

     Theo đó, đối với khoản vay, bạn và chồng cùng chịu trách nhiệm thanh toán khoản nợ. Nghĩa vụ của hai bên là như nhau và vợ chồng mỗi người có nghĩa vụ thanh toán một nửa khoản tiền vay. Trường hợp vợ chồng thỏa thuận về việc một bên thanh toán nợ hoặc tỷ lệ nghĩa vụ thì Tòa án tôn trọng và công nhận thỏa thuận của hai bên.

     Thứ ba, về quyền nuôi con:

     Việc xác định quyền nuôi con phụ thuộc vào nhiều yếu tố: độ tuổi của con, điều kiện của cha mẹ, tình hình thực tế,…Tuy nhiên với thông tin trên rất khó để chúng tôi có thể tư vấn cụ thể với trường hợp của bạn. Bạn có thể tham khảo bài viết dưới đây để xác định quyền nuôi con đối với tình huống cụ thể của bạn:

• Tư vấn về ly hôn và quyền nuôi con khi ly hôn 
• Giành quyền nuôi con khi chồng đang trực tiếp nuôi dưỡng

     Để được tư vấn chi tiết về Phân chia tài sản và quyền nuôi con quý khách vui lòng liên hệ tới tổng đài tư vấn pháp luật hôn nhân gia đình 19006500 để được tư vấn chi tiết hoặc gửi câu hỏi về Email:[email protected]. Chúng tôi sẽ giải đáp toàn bộ câu hỏi của quý khách một cách tốt nhất.
Luật Toàn Quốc xin chân thành cảm ơn.