Giành quyền nuôi con sau khi ly hôn theo quy định của pháp luật

Câu hỏi của khách hàng:

      Tôi muốn biết cách thức viết đơn ly hôn. Tôi đã có 2 cháu, 1 cháu 4 tuổi và 1 cháu 8 tháng tuổi. Tôi có thể xin nuôi dưỡng cả hai không?

Câu trả lời của luật sư:

      Chào bạn!

      Trước tiên, xin trân trọng cảm ơn bạn đã tin tưởng và gửi câu hỏi đề nghị tư vấn đến phòng tư vấn pháp luật qua email – Luật Toàn Quốc. Chúng tôi xin đưa ra quan điểm tư vấn như sau :

Căn cứ pháp lý:

• Luật Hôn nhân và Gia đình năm 2014

Nội dung tư vấn:

1. Quy định về việc trông nom, chăm sóc, nuôi dưỡng, giáo dục con sau khi ly hôn

     Theo quy định tại Điều 81 Luật Hôn nhân và gia đình 2014, việc trông nom, chăm sóc, nuôi dưỡng, giáo dục con sau khi ly hôn được quy định như sau:

     Thứ nhất, sau khi ly hôn, cha mẹ vẫn có quyền, nghĩa vụ trông nom, chăm sóc, nuôi dưỡng, giáo dục con chưa thành niên, con đã thành niên mất năng lực hành vi dân sự hoặc không có khả năng lao động và không có tài sản để tự nuôi mình theo quy định của Luật Hôn nhân và gia đình 2014, Bộ luật dân sự và các luật khác có liên quan.

     Thứ hai, vợ, chồng thỏa thuận về người trực tiếp nuôi con, nghĩa vụ, quyền của mỗi bên sau khi ly hôn đối với con; trường hợp không thỏa thuận được thì Tòa án quyết định giao con cho một bên trực tiếp nuôi căn cứ vào quyền lợi về mọi mặt của con; nếu con từ đủ 07 tuổi trở lên thì phải xem xét nguyện vọng của con.

     Thứ ba, con dưới 36 tháng tuổi được giao cho mẹ trực tiếp nuôi, trừ trường hợp người mẹ không đủ điều kiện để trực tiếp trông nom, chăm sóc, nuôi dưỡng, giáo dục con hoặc cha mẹ có thỏa thuận khác phù hợp với lợi ích của con.

2. Điều kiện giành quyền nuôi con sau khi ly hôn

     Theo quy định, cha hoặc mẹ sau khi ly hôn muốn giành quyền nuôi con phải đáp ứng các điều kiện sau đây:

     (1) Tự thỏa thuận về người trực tiếp nuôi con, nghĩa vụ, quyền của mỗi bên sau khi ly hôn đối với con;

     (2) Trường hợp không thỏa thuận được, phải chứng minh điều kiện của mình có thể đảm bảo quyền lợi về mọi mặt của con:

• Điều kiện về vật chất như: Ăn, ở, sinh hoạt, điều kiện học tập…
  Các bên có thể trình bảng lương, giấy tờ chứng minh thu nhập của mình, các nguồn tài chính khác và cách chăm sóc con sau khi ly hôn…
• Điều kiện về tinh thần như: Thời gian chăm sóc, dạy dỗ; giáo dục con, tình cảm đã dành cho con từ trước đến nay; điều kiện cho con vui chơi giải trí, nhân cách đạo đức, trình độ học vấn… của cha mẹ.

     Lưu ý: Trừ trường hợp con dưới 36 tháng tuổi phải do mẹ trực tiếp nuôi, và con từ đủ 07 tuổi trở lên có nguyện vọng chọn người trực tiếp nuôi dưỡng mình.

      Như vậy, sau khi ly hôn cha mẹ vẫn có quyền và nghĩa vụ nuôi dưỡng, giáo dục con cái khi con chưa thành niên, con đã thành niên mất năng lực hành vi dân sự hoặc không có khả khả năng lao động và không có tài sản để tự nuôi bản thân. Khi giải quyết vụ việc ly hôn, Quyền nuôi con sau khi ly hôn cũng là một vấn đề thường xuyên xảy ra tranh chấp. Quyền nuôi con sau khi ly hôn cha mẹ có thể tự thỏa thuận tuy nhiên nếu cha mẹ không thể tự thỏa thuận thì có thể nhờ Tòa án Giải quyết. Tòa án sẽ giải quyết tranh chấp quyền nuôi con dựa vào quyền lợi về mọi mặt của con. Nếu con đủ 07 tuổi trở lên thì Tòa án sẽ xem xét nguyện vọng của con. Nếu con dưới 36 tháng tuổi sẽ được gia trực tiếp cho mẹ nuôi trừ trường hợp mẹ không đủ điều kiện kinh tế hoặc đã có thỏa thuận khác.

       Áp dụng điều luật trên vào trường hợp của bạn, bạn có hai đứa con một cháu 4 tuổi và một cháu 8 tháng tuổi. Đầu tiên, vợ chồng bạn có thể thỏa thuận về quyền nuôi con. Khi thỏa thuận bạn có thể đưa ra nguyện vọng bạn muốn nuôi 2 đứa con. Trong trường hợp không thể thỏa thuận thì Tòa án sẽ giải quyết dựa trên những quyền lợi của con. Và cháu bé 8 tháng tuổi sẽ được giao trực tiếp cho người mẹ. Trong trường hợp này, quyền nuôi con sau khi ly hôn sẽ thường được phân định cháu còn lại giao cho người cha chăm sóc. Trong trường hợp, bạn không hài lòng với phán quyết về quyền nuôi con sau khi ly hôn của Tòa án, bạn có thể gửi đơn lên Tòa án yêu cầu thay đổi người trực tiếp nuôi con. Theo Khoản 2 Điều 84 Luật Hôn nhân và Gia đình năm 2014 có quy định như sau :

“Điều 84. Thay đổi người trực tiếp nuôi con sau khi ly hôn

2. Việc thay đổi người trực tiếp nuôi con được giải quyết khi có một trong các căn cứ sau đây:

a) Cha, mẹ có thỏa thuận về việc thay đổi người trực tiếp nuôi con phù hợp với lợi ích của con;

b) Người trực tiếp nuôi con không còn đủ điều kiện trực tiếp trông nom, chăm sóc, nuôi dưỡng, giáo dục con.”

      Tòa án sẽ chỉ giải quyết yêu cầu thay đổi trực tiếp người nuôi con sau khi ly hôn khi bạn thể hiện được những căn cứ trên. Ngoài ra, những người không giành được quyền nuôi con sau khi ly hôn sẽ phải có nghĩa vụ cấp dưỡng cho con.

Bài viết tham khảo:

• Đại diện theo pháp luật cho con chưa thành niên
• Xử lý hành vi chồng sống chung với người khác khi đang ly thân như thế nào?