Chồng có được đơn phương ly hôn khi vợ đang mang thai không?

Câu trả lời của Luật sư:

     Chào bạn!

     Trước tiên, xin trân trọng cảm ơn bạn đã tin tưởng và gửi câu hỏi đề nghị tư vấn  đến phòng tư vấn pháp luật qua email – Luật Toàn Quốc. Chúng tôi xin đưa ra quan điểm tư vấn như sau:

Cơ sở pháp lý:

• Luật Hôn nhân và gia đình 2014

Nội dung tư vấn

1. Chồng có được đơn phương ly hôn khi vợ đang mang thai không?

a. Giải đáp chồng có được đơn phương ly hôn khi vợ đang mang thai không

     Theo điều 51 Luật hôn nhân và gia đình quy định về quyền yêu cầu giải quyết ly hôn:

“1. Vợ, chồng hoặc cả hai người có quyền yêu cầu Tòa án giải quyết ly hôn.

2. Cha, mẹ, người thân thích khác có quyền yêu cầu Tòa án giải quyết ly hôn khi một bên vợ, chồng do bị bệnh tâm thần hoặc mắc bệnh khác mà không thể nhận thức, làm chủ được hành vi của mình, đồng thời là nạn nhân của bạo lực gia đình do chồng, vợ của họ gây ra làm ảnh hưởng nghiêm trọng đến tính mạng, sức khỏe, tinh thần của họ.

3. Chồng không có quyền yêu cầu ly hôn trong trường hợp vợ đang có thai, sinh con hoặc đang nuôi con dưới 12 tháng tuổi.”

     Như vậy, vợ chồng hoặc cả hai có quyền yêu cầu Tòa án giải quyết ly hôn. Trường hợp một bên vợ chồng bị bệnh tâm thần hoặc mắc bệnh khác mà không thể nhận thức, làm chủ được hành vi của mình, đồng thời là nạn nhân của bạo lực gia đình do vợ, chồng của họ gây ra làm ảnh hưởng trầm trọng đến tính mạng, tinh thần, sức khỏe thì cha, mẹ hoặc người thân thích có quyền yêu cầu Tòa án giải quyết việc ly hôn.

     Lưu ý: chồng không có quyền yêu cầu ly hôn trong trường hợp vợ đang mang thai, sinh con hoặc đang nuôi con dưới 12 tháng tuổi.

     Tuy nhiên theo quy định tại khoản 2 điều 88 về xác định cha, mẹ con như sau:

"1. Con sinh ra trong thời kỳ hôn nhân hoặc do người vợ có thai trong thời kỳ hôn nhân là con chung của vợ chồng.

Con được sinh ra trong thời hạn 300 ngày kể từ thời điểm chấm dứt hôn nhân được coi là con do người vợ có thai trong thời kỳ hôn nhân.

Con sinh ra trước ngày đăng ký kết hôn và được cha mẹ thừa nhận là con chung của vợ chồng.

2. Trong trường hợp cha, mẹ không thừa nhận con thì phải có chứng cứ và phải được Tòa án xác định.”

      Đối với trường hợp của bạn, bạn và vợ đang là vợ chồng hợp pháp. Theo quy định trên thì trường hợp con sinh ra trong thời kỳ hôn nhân hoặc do người vợ có thai trong thời kỳ hôn nhân là con chung của vợ chồng.

      Nếu cha mẹ không thừa nhận con thì phải có chứng cứ và phải được Tòa án xác định. Như vậy, trường hợp bạn biết rõ thai nhi không phải con của bạn thì bạn có thể không thừa nhận cha con. Việc không thừa nhận con phải có chứng cứ cụ thể và phải được Tòa án xác thực.

     Vợ bạn đã bỏ đi từ tháng 5/2016, cho đến nay không trở về. Quãng thời gian khoảng hơn một năm. Hiện cô ấy đang sống ly thân với bạn và có thai với một người khác. Trường hợp bạn có những bằng chứng cụ thể để chứng minh bạn không phải cha của thai nhi thì bạn có thể nộp đơn yêu cầu đơn phương ly hôn.

     Bạn có thể lập văn bản có xác nhận của hàng xóm về việc vợ bạn đã bỏ đi từ tháng 5/2016, từ thời điểm đó cắt đứt quan hệ, cho nên bạn không phải là cha của đứa bé trong bụng. Hơn nữa, bạn cần thu thập bằng chứng về mối quan hệ của cô ấy với người đàn ông kia.

     Nghĩa vụ chứng minh thuộc về người yêu cầu, sau khi có đầy đủ chứng cứ cần phải có xác thực của Tòa án. Đứa bé trong bụng không phải là con của bạn nên bạn không có nghĩa vụ phải chăm sóc, nuôi dưỡng đứa bé đó. Mặt khác, vợ bạn đã vi phạm quy định về tình nghĩa vợ chồng, có mối quan hệ như vợ chồng với một người đàn ông khác. Do đó, bạn có căn cứ để yêu cầu Tòa án xem xét giải quyết việc ly hôn. [caption id="attachment_41318" align="aligncenter" width="450"] Đơn phương ly hôn khi vợ đang mang thai[/caption]

b. Quyền nuôi con đối với trường hợp chồng đơn phương ly hôn khi vợ đang mang thai

     Theo điều 81 luật hôn nhân và gia đình quy định về việc trông nom, chăm sóc, nuôi dưỡng, giáo dục con sau khi ly hôn:

“2. Vợ, chồng thỏa thuận về người trực tiếp nuôi con, nghĩa vụ, quyền của mỗi bên sau khi ly hôn đối với con; trường hợp không thỏa thuận được thì Tòa án quyết định giao con cho một bên trực tiếp nuôi căn cứ vào quyền lợi về mọi mặt của con; nếu con từ đủ 07 tuổi trở lên thì phải xem xét nguyện vọng của con.

3. Con dưới 36 tháng tuổi được giao cho mẹ trực tiếp nuôi, trừ trường hợp người mẹ không đủ điều kiện để trực tiếp trông nom, chăm sóc, nuôi dưỡng, giáo dục con hoặc cha mẹ có thỏa thuận khác phù hợp với lợi ích của con.”

     Con bạn sinh tháng 5/2014, tính đến tháng 7/2017 con bạn vừa qua 3 tuổi. Do vậy, không thuộc trường hợp đặc biệt của pháp luật. Khi Tòa án giải quyết phân chia quyền nuôi con sẽ xem xét các yếu tố nhất định nhằm đảm bảo quyền lợi cho con.

     Bạn cần trình bày với Tòa án cụ thể về trường hợp của bạn. Hơn một năm qua, bạn là người nuôi con, bạn có khả năng đảm bảo điều kiện cuộc sống cho con, bạn có khả năng chăm nom và nuôi dưỡng con (vì trên thực tế hơn 1 năm qua với cương vị một người cha bạn vẫn đảm bảo cuộc sống ổn định cho con). Còn vợ bạn bỏ đi và không thực hiện đúng nghĩa vụ của một người mẹ. Hơn nữa, hiện cô ấy đang có thai với một người khác, cô ấy khó có thể đảm bảo việc chăm sóc và các quyền lợi cho con. Mặt khác đứa bé có thể sẽ bị phân biệt đối xử từ những người không cùng huyết thống. 

     Với những điều kiện hiện tại, xem xét dưới nhiều góc độ thì khả năng cao bạn sẽ giành được quyền nuôi con.

2. Hướng dẫn đơn phương ly hôn khi vợ đang mang thai

     Sau khi đảm bảo những điều kiện để Tòa án giải quyết việc đơn phương ly hôn khi vợ đang mang thai. Bạn có thể tiến hành thủ tục đơn phương ly hôn như trường hợp đơn phương ly hôn thông thường. Tuy nhiên, đơn phương ly hôn phức tạp hơn rất nhiều so với thuận tình ly hôn. Do vậy bạn có thể tham khảo bài viết dưới đây để hiểu rõ về thủ tục đơn phương ly hôn và các giấy tờ cần chuẩn bị:

1. Ly hôn, tranh chấp về nuôi con, chia tài sản khi ly hôn; chia tài sản sau khi ly hôn.                  
2. Tranh chấp về chia tài sản chung của vợ chồng trong thời kỳ hôn nhân.                
3. Tranh chấp về thay đổi người trực tiếp nuôi con sau khi ly hôn.                
4. Tranh chấp về xác định cha, mẹ cho con hoặc xác định con cho cha, mẹ.                
5. Tranh chấp về cấp dưỡng.               
6. Tranh chấp về sinh con bằng kỹ thuật hỗ trợ sinh sản, mang thai hộ vì mục đích nhân đạo.                
7. Tranh chấp về nuôi con, chia tài sản của nam, nữ chung sống với nhau như vợ chồng mà không đăng ký kết hôn hoặc khi hủy kết hôn trái pháp luật.                
8. Các tranh chấp khác về hôn nhân và gia đình, trừ trường hợp thuộc thẩm quyền giải quyết của cơ quan, tổ chức khác theo quy định của pháp luật.

     Luật Toàn Quốc xin chân thành cảm ơn./.                                                                                                                                  Chuyên viên: Trần Quyết