GIẢI QUYẾT TRANH CHẤP KHI MƯỢN ĐẤT Ở NHỜ Câu hỏi của bạn:

     Thưa Luật sư, tôi có câu hỏi muốn nhờ Luật sư tư vấn như sau: Ngày trước, người ta không nghĩ đến chuyện đất đai nên người chủ đất A đã cho gia đình tôi được phép đến ở và xây nhà. Tôi và người chị có xây 2 căn nhà trên cùng lô đất. Đến năm 2009 nhà xuống cấp do lâu năm, người chủ A bắt buộc phải giao dịch mua bán đất nếu không sẽ thu hồi không cho ở nữa. Nên tôi đã gom góp và mua nguyên lô đất của cả 2 căn nhà; còn người chị của tôi đã bỏ căn nhà đó và chuyển đi nơi khác sinh sống.

     Bây giờ do muốn xây dựng một cửa hàng nhỏ để kinh doanh nên tôi muốn gỡ bỏ căn nhà cũ kỹ mục nát lắm rồi. Ngày nào tôi đi ngang qua cũng sợ nó sập huống chi bây giờ tôi đang cần diện tích để xây dựng. Tôi có đến gặp người chị để thương lượng, vì chị em nên dù sao cũng phải trao đổi. Tôi có mong muốn sẽ chi trả số tiền gạch ngói của căn nhà. Nhưng người chị kiên quyết không chịu, và cứ bảo là đợi nhà nước làm lộ đi qua căn nhà và lấy tiền bồi thường.

     Bây giờ nói lý không được nên chắc tôi phải nhờ đến sự can thiệp của tập thể. Tôi có giấy tờ mua bán cả lô đất, còn chị tôi không có giấy tờ mua bán gì hết, bây giờ đi nơi khác sinh sống mà còn quay lại làm khó.

     Mong luật sư tư vấn cho tôi trường hợp này phải xử lý thế nào. Cảm ơn, chúc sức khỏe !

Câu trả lời của Luật sư:

     Chào bạn, Luật Toàn Quốc cảm ơn bạn đã tin tưởng và gửi câu hỏi về cho chúng tôi qua địa chỉ Email: lienhe@luattoanquoc.com. Với câu hỏi của bạn về vấn đề giải quyết tranh chấp khi mượn đất ở nhờ, chúng tôi xin đưa ra quan điểm tư vấn như sau:

Cơ sở pháp lý

• Luật đất đai 2013;
• Bộ luật dân sự 2015.

Nội dung tư vấn về giải quyết tranh chấp khi mượn đất ở nhờ:

    1. Xác định người mượn đất ở nhờ có quyền gì với đất mượn hay không?

     Theo những thông tin bạn cung cấp, chúng tôi tạm nhận định câu hỏi của bạn như sau: Bạn và chị được người chủ đất A cho mượn đất và xây dựng nhà trên hai phần của lô đất. Bạn đã mua lại cả lô đất còn chị bạn thì bỏ đi nơi khác sinh sống. Nay bạn muốn phá căn nhà cũ nát của chị bạn để xây dựng lại nhưng chị bạn không đồng ý và làm khó.

     Chị bạn không có quyền gì đối với căn nhà này cả vì việc xây dựng nhà của chị bạn không có giấy phép xây dựng mà chỉ được chủ A cho ở nhờ và xây dựng nhà trên đất. Không có căn cứ pháp lý nào xác lập quyền của hai bên và chị bạn cũng không được trao quyền gì với nhà ở này. Hơn nữa, chị bạn đã bỏ đi nơi khác sinh sống, ngôi nhà đã mục nát. Như vậy, việc mượn đất ở nhờ đã chấm dứt về mặt dân sự. Vì vậy, việc chị bạn trông mong sẽ được nhà nước bồi thường khi Nhà nước lấy phần nhà đất làm đường là không có căn cứ pháp lý. [caption id="attachment_55722" align="aligncenter" width="450"] Tranh chấp khi mượn đất ở nhờ[/caption]

    2. Giải quyết tranh chấp khi mượn đất ở nhờ

     Theo như thông tin bạn cung cấp, bạn và chị bạn được cho mượn đất để ở nhờ. Tuy nhiên, sau đó chị bạn bỏ đi nơi khác sinh sống, căn nhà do chị bạn xây dựng đã cũ nát và bạn đã được nhận chuyển nhượng quyền sử dụng thửa đất này từ người chủ đất. Do bạn không nói rõ việc chuyển nhượng quyền sử dụng đất giữa bạn và ông A đã thực hiện theo đúng quy định pháp luật hay chưa nên chúng tôi tư vấn cho bạn như sau:

     Trường hợp việc chuyển nhượng được thực hiện theo đúng quy định pháp luật, hiện nay thửa đất đó đã được cấp GCNQSDĐ mang tên bạn, khi đó, bạn là người có toàn quyền sử dụng, định đoạt đối với thửa đất này, quyền và lợi ích hợp pháp của bạn sẽ được nhà nước bảo vệ.

     Trường hợp việc chuyển nhượng chưa được thực hiện theo đúng quy định của pháp luật, khi đó bạn cần đi thực hiện các thủ tục công chứng, chứng thực hợp đồng chuyển nhượng, đăng ký biến động đất đai... để được đứng tên trong GCNQSDĐ.

     Trình tự, thủ tục bạn có thể tham khảo bài viết: Trình tự, thủ tục: Chuyển nhượng quyền sử dụng đất

     Về phía chị bạn, chị bạn là người được cho mượn đất để ở nhờ, do đó chị bạn không có quyền định đoạt với thửa đất này. Ngoài ra, như bạn trình bày, sau khi mượn đất ở nhờ một thời gian, chị bạn đã bỏ đi nơi khác sinh sống, như vậy về mặt thực tế giữa chị bạn và người chủ đất đã chấm dứt việc cho mượn đất để ở nhờ. Nên khi nhà nước thu hồi đất để làm đường, chị bạn cũng sẽ không được bồi thường về đất khi nhà nước thu hồi đất.

     Việc bạn đề nghị chi trả số tiền gạch ngói cho căn nhà của chị bạn là hoàn toàn thỏa đáng, hợp tình, hợp lý; chị bạn không có quyền đòi hỏi thêm trong trường hợp này. Hai bên có thể thỏa thuận, hòa giải lại với nhau để giải quyết.

     Một số bài viết có nội dung tham khảo:

• Theo quy định pháp luật đòi lại đất cho ở nhờ có được không?
• Quyền và nghĩa vụ của người được cho mượn đất để sử dụng

     Để được tư vấn về lĩnh vực đất đai quý khách vui lòng liên hệ tới tổng đài tư vấn pháp luật đất đai 24/7: 1900 6178 để được luật sư tư vấn hoặc gửi câu hỏi về địa chỉ Gmail: lienhe@luattoanquoc.com. Chúng tôi sẽ giải đáp toàn bộ câu hỏi của quý khách một cách tốt nhất.

      Luật Toàn Quốc xin chân thành cảm ơn./.