QUYỀN ĐÒI LẠI ĐẤT ĐÃ ĐƯỢC CẤP GIẤY CHỨNG NHẬN

Câu hỏi của bạn:

     Năm 1996, gia đình tôi được một người trong xã có cho một thửa đất rẫy rộng khoảng 400m2 do lâu năm bỏ hoang và lúc đó họ không có nhu cầu canh tác (việc cho và nhận này chỉ bằng miệng, không có giấy tờ gì chứng minh). Thời điểm này trên địa bàn xã có nhiều hộ bỏ hoang đất rẫy và người khác đến khai hoang lại hay cho nhận bằng miệng là việc bình thường vì dân số của xã ít, giá trị đất rẫy rất thấp. Thời điểm năm 1996 thửa đất rẫy này cũng như những thửa khác bên cạnh do người dân tự khai hoang bìa rừng, chứ không phải nhà nước cấp nên không có giấy tờ pháp lí nào để chứng minh nó thuộc quyền sở hữu của ai.

     Từ năm 1996 đến nay, gia đình tôi liên tục canh tác hoa màu, mở rộng diện tích và được mọi người làm rẫy xung quanh và hàng xóm đều biết. Năm 2007, Nhà nước hỗ trợ cây giống keo lá tràm để các hộ dân xã tôi trồng trên đất rẫy của mình nếu có nhu cầu và đăng kí trước. Ngày 15/12/2014 thửa đất rẫy trên của gia đình tôi được UBND huyện V cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất lần đầu theo đúng trình tự, thủ tục quy định của pháp luật hiện hành (mục đích sử dụng: Đất rừng sản xuất; thời hạn sử dụng: Đến ngày 01/7/2064).

     Trong thời gian từ năm 1996 đến cuối năm 2017, chủ đất rẫy cũ không có tranh chấp gì (vì thực tế đã cho gia đình tôi cũng như nhiều hộ khác bỏ rẫy hoặc cho người khác ở thời điểm năm 1996 trở về trước). Tuy nhiên, cuốn theo cơn sốt đất thổ cư thì đất rẫy cũng được đẩy giá lên cao gấp trên chục lần tại huyện V vì theo dự định cuối tháng 10/2018 này sẽ được Quốc Hội thông qua thành lập đất khu kinh tế B cùng với 02 khu khác của nước ta. Từ đầu năm nay, người chủ cũ vì lòng tham đã đến nhà tôi đòi lại thửa rẫy và nói rằng thời điểm cho làm từ năm 1996 là cho canh tác chứ không cho hẳn thửa đất rẫy luôn.

     Vậy với trường hợp nêu trên, người chủ đó có quyền tranh chấp và đòi quyền sở hữu thửa đất rẫy trên với gia đình  tôi không, kính mong luật gia giải đáp giúp tôi.

Câu trả lời của Luật sư:

     Chào bạn, Luật Toàn Quốc cảm ơn bạn đã tin tưởng và gửi câu hỏi về cho chúng tôi qua địa chỉ Email: [email protected]. Với câu hỏi của bạn chúng tôi xin đưa ra quan điểm tư vấn như sau:

Cơ sở pháp lý

• Luật đất đai 2013;
• Nghị định 43/2014/NĐ-CP hướng dẫn thi hành Luật đất đai.

Nội dung tư vấn quyền đòi lại đất đã được cấp giấy chứng nhận

     Theo thông tin bạn cung cấp, bạn đã được UBND huyện V cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất lần đầu năm 2014, là chứng thư pháp lý cao nhất chứng minh quyền sử dụng đất của bạn. Nguồn gốc thửa đất là được một người trong xã không có nhu cầu sử dụng và bỏ hoang lâu cho gia đình bạn sử dụng từ năm 1996. Hai bên không có văn bản giấy tờ gì về việc cho nhận này. Cũng không có căn cứ gì chứng minh thửa đất đó là của họ đã sử dụng từ trước đó đến năm 1996. Tuy nhiên, đến nay họ quay lại đòi phần đất này. [caption id="attachment_92319" align="aligncenter" width="450"] Quyền đòi lại đất đã được cấp giấy chứng nhận[/caption]

     1. Giấy tờ chứng minh quyền sử dụng đất

     Một trong những giấy tờ chứng minh quyền sử dụng đất mà người khởi kiện phải có là giấy tờ quy định tại điều khoản 1 điều 100 luật đất đai 2013 như sau:

     "a) Những giấy tờ về quyền được sử dụng đất trước ngày 15 tháng 10 năm 1993 do cơ quan có thẩm quyền cấp trong quá trình thực hiện chính sách đất đai của Nhà nước Việt Nam dân chủ Cộng hòa, Chính phủ Cách mạng lâm thời Cộng hòa miền Nam Việt Nam và Nhà nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam;

     b) Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất tạm thời được cơ quan nhà nước có thẩm quyền cấp hoặc có tên trong Sổ đăng ký ruộng đất, Sổ địa chính trước ngày 15 tháng 10 năm 1993;

     c) Giấy tờ hợp pháp về thừa kế, tặng cho quyền sử dụng đất hoặc tài sản gắn liền với đất; giấy tờ giao nhà tình nghĩa, nhà tình thương gắn liền với đất;

     d) Giấy tờ chuyển nhượng quyền sử dụng đất, mua bán nhà ở gắn liền với đất ở trước ngày 15 tháng 10 năm 1993 được Ủy ban nhân dân cấp xã xác nhận là đã sử dụng trước ngày 15 tháng 10 năm 1993;

     đ) Giấy tờ thanh lý, hóa giá nhà ở gắn liền với đất ở; giấy tờ mua nhà ở thuộc sở hữu nhà nước theo quy định của pháp luật;

     e) Giấy tờ về quyền sử dụng đất do cơ quan có thẩm quyền thuộc chế độ cũ cấp cho người sử dụng đất;

     g) Các loại giấy tờ khác được xác lập trước ngày 15 tháng 10 năm 1993 theo quy định của Chính phủ."

     Hoặc một trong các giấy tờ quy định tại điều 18 nghị định 43/2014/NĐ-CP. Tuy nhiên, theo thông tin bạn cung cấp, đất này là đất khai hoang nên việc có các giấy tờ trên là không có. Nếu họ có căn cứ thì hai bên phải qua bước hòa giải tại UBND cấp xã trước khi tiến hành khởi kiện lên Tòa án.

     2. Quyền đòi lại đất đã được cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất

     Khi cá nhân có căn cứ cho rằng quyền và lợi ích hợp pháp của mình bị xâm phạm, có quyền đòi lại đất đã được cấp giấy chứng nhận. Để giải quyết tranh chấp về quyền sử dụng đất có thể khởi kiện lên Tòa án hoặc yêu cầu UBND cấp huyện giải quyết sau khi hòa giải. Tuy nhiên, việc khởi kiện chỉ được Tòa án thụ lý giải quyết khi bên khởi kiện trình bày được căn cứ, đưa ra được chứng cứ chứng minh tài sản đó là của mình để tòa án xem xét giải quyết là một trong các giấy tờ trên.

     Hơn nữa, theo thông tin bạn cung cấp, việc cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất lần đầu đối với thửa đất này thực hiện theo đúng quy định của pháp luật hiện hành. Tức là, việc cấp giấy chứng nhận đã có xác minh, thu thập nguồn gốc của UBND xã, văn bản lấy ý kiến của các hộ gia đình các nhân liền kề. Và đã được niêm yết công khai tại trụ sở UBND xã trong thời hạn 15 ngày để lấy ý kiến kiến nghị, phản ánh trong trường hợp có tranh chấp. Như vậy, quyền đòi lại đất đã được cấp giấy chứng nhận của người bỏ hoang đất và không có giấy tờ chứng minh đó không đủ cơ sở.

     Một số bài viết có nội dung tham khảo:

• Đòi đất đã được cấp sổ đỏ theo quy định pháp luật.
• Đòi đất bỏ hoang không sử dụng đã bị thu hồi được không

     Để được tư vấn chi tiết về quyền đòi lại đất đã được cấp giấy chứng nhận, quý khách vui lòng liên hệ tới tổng đài tư vấn pháp luật đất đai 24/7: 1900 6178 để được luật sư tư vấn hoặc gửi câu hỏi về địa chỉ Gmail: [email protected]. Chúng tôi sẽ giải đáp toàn bộ câu hỏi của quý khách một cách tốt nhất.

    Luật Toàn Quốc xin chân thành cảm ơn./.