PHÂN CHIA TÀI SẢN THỪA KẾ LÀ ĐẤT ĐAI THÌ GIẢI QUYẾT THẾ NÀO?

Câu hỏi của bạn:

     Chào luật sư! Tôi có câu hỏi muốn nhờ luật sư tư vấn:  Khi tôi về nhà chồng thì sổ đỏ đất nông nghiệp đứng tên bố chồng tôi, trong sổ hộ khẩu có 4 khẩu là bố, mẹ, chồng tôi và 1 đứa cháu. Theo chia ruộng năm 1992 thì mỗi khẩu được 1 sào ruộng. Như vậy là 4 khẩu được 4 sào ruộng nhưng diện tích chia làm 3 mảnh, 1 mảnh 2 sào, một mảnh 1 sào rưỡi và một mảnh nửa sào. Năm 2001, nhà nước thu hồi 2 sào ruộng, mẹ chồng tôi là người đi nhận tiền đền bù, số tiền nhận được mẹ chồng tôi trả cho đứa cháu 1 sào, còn lại mẹ chồng tôi giữ, bà bảo coi như bán 1 sào của đứa cháu và 1 sào của bố chồng tôi. Năm 2009, bố chồng tôi mất, sổ đỏ đất ruộng vẫn đứng tên ông, ông không để lại di chúc. Diện tích ruộng còn lại là 2 sào, theo ý hiểu là còn 1 sào của mẹ chồng tôi và 1 sào của chồng tôi. Vậy xin hỏi các luật sư chồng tôi có quyền được thừa hưởng 1 sào ruộng theo xuất của mình không, nhà chồng tôi còn 2 anh trai, 1 chị gái và 1 chị dâu. Điều tôi lo lắng ở đây là vì ruộng không giao cụ thể cho ai ở đâu mà chỉ giao chung. Bố chồng tôi mất, cũng không có gì chứng minh là bán 1 sào của ông mà chỉ là mẹ chồng tôi đi lấy tiền lúc bán, tiền đó không giao cho chồng tôi. Vậy có phải anh em nhà chồng tôi cũng có thể đòi chia suất ruộng của ông không. 

Câu trả lời của luật sư:

   Chào bạn, Luật Toàn Quốc xin cảm ơn bạn đã tin tưởng và gửi câu hỏi tới Phòng tư vấn pháp luật qua Email – Luật Toàn Quốc với câu hỏi của bạn, chúng tôi xin đưa ra quan điểm tư vấn như sau:

Căn cứ pháp lý:

• Luật đất đai 2013 và hướng dẫn áp dụng
• Bộ luật dân sự 2015

Nội dung tư vấn về phân chia tài sản thừa kế là đất đai

   1. Phân chia tài sản thừa kế là đất đai như thế nào?

    Khoản 1 Điều 651 bộ luật dân sự 2015 quy định:

    “1. Những người thừa kế theo pháp luật được quy định theo thứ tự sau đây:

    a) Hàng thừa kế thứ nhất gồm: vợ, chồng, cha đẻ, mẹ đẻ, cha nuôi, mẹ nuôi, con đẻ, con nuôi của người chết;”

    Theo quy định pháp luật, trường hợp người mất không để lại di chúc thì tài sản sẽ được chia đều cho những người thuộc hàng thừa kế thứ nhất gồm: vợ, chồng, cha mẹ đẻ, cha mẹ nuôi, con đẻ, con nuôi.

     Như thông tin bạn trình bày, năm 1992 nhà nước chia ruộng đất, mỗi khẩu được 1 sào đất, gia đình chồng chị có có 4 người thì được chia 4 sào đất. Tuy nhiên, 4 sào đất này được chia thành 3 mảnh và đứng tên bố chồng của bạn. Năm 2001, nhà nước thu hồi 2 sào đất, mẹ chồng của bạn đã nhận tiền bồi thường đối với 2 sào đất này và đưa cho đứa cháu tiền bồi thường của một sào hiện nay mảnh đất của bố chồng bạn còn lại 2 sào. Năm 2009, bố chồng bạn mất không để lại di chúc, lúc này tài sản bố bạn để lại là 2 sào đất nông nghiệp được hình thành trong thời kỳ hôn nhân của bố mẹ bạn sẽ được chia như sau:

    Trường hợp thứ nhất: Bạn chứng minh được năm 1992, 4 sào đất nhà nước cấp cho bố chồng, mẹ chồng, chồng và một đứa cháu của bạn mỗi người một sào đất thì 2 sào đất còn lại sẽ được chia như sau: 1 sào đất nông nghiệp sẽ là của chồng bạn, còn 1 sào đất của bố chồng bạn đem ra chia di sản thừa kế. Theo quy định pháp luật về thừa kế thì 1 sào đất của bố bạn sẽ được chia thành 5 phần bằng nhau: mẹ của bạn 1 phần, 4 người con mỗi người một phần.

    Trường hợp thứ hai: Bạn không chứng minh được năm 1992, 4 sào đất này cấp cho 4 khẩu trong sổ hộ thì căn cứ vào sổ đỏ bố chồng bạn được cấp thì đối với 2 sào đất nông nghiệp được chia như sau: 1 sào đất là của mẹ chồng bạn, 1 sào đất được chia thành 5 phần bằng nhau.

    Như vậy, việc phân chia di sản thừa kế về đất đai của gia đình bạn sẽ phụ thuộc vào những căn cứ chứng minh về nguồn gốc mảnh đất nông nghiệp mà bố của bạn được cấp.  [caption id="attachment_52490" align="aligncenter" width="450"] Phân chia tài sản thừa kế là đất đai[/caption]

    2. Thủ tục phân chia tài sản thừa kế là đất đai

    Bước 1: bạn phải làm thủ tục khai nhận di sản thừa kế hoặc thỏa thuận phân chia di sản thừa kế tại Ủy ban nhân dân xã/phường hoặc văn phòng công chứng.

    Bạn cần chuẩn bị hồ sơ gồm các loại giấy tờ:

• CMTND, sổ hộ khẩu của của cha, mẹ và 9 người con
• Giấy chứng tử của bố bạn
• Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất (bản gốc)

    Sau đó công chứng viên/cán bộ tư pháp có trách nhiệm niêm yết văn bản thỏa thuận/khai nhận di sản thừa kế công khai tại Ủy ban nhân dân cấp xã trong thời gian 15 ngày làm việc.

    Bước 2: Sau khi nhận bản niêm yết thừa kế có xác nhận của Ủy ban nhân dân cấp xã không có tranh chấp, công chứng viên hẹn ngày lên ký kết văn bản thỏa thuận phân chia di sản. Trong đó nêu nội dung tất cả những người thừa kế còn lại đồng ý để bạn đứng tên và ký vào văn bản này.

     Bước 3: Những người được thừa kế tiến hành thủ tục sang tên/đăng ký biến động tại cơ quan Tài nguyên môi trường theo quy định.

    Ngoài ra bạn có thể tham khảo:

• Trường hợp tranh chấp tài sản thừa kế là quyền sử dụng đất
• Cách xác định quyền sử dụng đất thuộc về ai khi phân chia di sản thừa kế 

    Để được tư vấn chi tiết về Phân chia tài sản thừa kế là đất đai thì giải quyết như thế nào?, quý khách vui lòng liên hệ tới Tổng đài tư vấn pháp luật dân sự 24/7: 19006500 để được luật sư tư vấn hoặc Gửi câu hỏi về địa chỉ Gmail:[email protected]. Chúng tôi sẽ giải đáp toàn bộ câu hỏi của quý khách một cách tốt nhất.

       Luật Toàn Quốc xin chân thành cảm ơn./.