LẤN CHIẾM ĐẤT KÊNH RẠCH CÓ ĐƯỢC BỒI THƯỜNG

Câu hỏi của bạn:

     Thưa Luật sư, tôi có câu hỏi muốn nhờ Luật sư tư vấn giúp như sau: Hiện tại nhà tôi nằm trong diện sắp giải tỏa để làm bờ kè nhưng nhà của tôi là lấn chiếm rạch là 36m vuông năm 2001 rồi sau đó lấn chiếm thêm. Vậy Luật sư cho tôi hỏi: nếu như vậy khi giải tỏa thì nhà nước có đền bù không? Tôi xin cảm ơn!

Câu trả lời của Luật sư:

     Chào bạn, Luật Toàn Quốc cảm ơn bạn đã tin tưởng và gửi câu hỏi về cho chúng tôi qua địa chỉ Email: [email protected]. Với câu hỏi lấn chiếm đất kênh rạch có được bồi thường khi Nhà nước thu hồi đất không chúng tôi xin đưa ra quan điểm tư vấn như sau:

Cơ sở pháp lý:

• Luật đất đai 2024;
• Nghị định 91/2019/NĐ-CP về xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực đất đai

Nội dung tư vấn về vấn đề lấn chiếm đất kênh rạch có được bồi thường:

1. Lấn chiếm đất kênh rạch có được bồi thường khi Nhà nước thu hồi đất không?

     Theo thông tin bạn cung cấp, nhà bạn nằm trong diện giải tỏa để làm bờ kè là đất hành lang bảo vệ an toàn công trình công cộng. Gia đình bạn đã lấn chiếm đất kênh rạch và còn cố tình lấn chiếm thêm để sử dụng từ năm 2001 đến nay. Do thông tin bạn cung cấp không rõ nguồn gốc của đất lấn chiếm này nên chúng tôi không xác định được chính xác trường hợp của bạn và có nhiều khả năng xảy ra.

     Căn cứ Điều 95 Luật đất đai 2024, điều kiện được bồi thường về đất của hộ gia đình, cá nhân đang sử dụng đất không phải đất thuê trả tiền thuê đất hàng năm là có Giấy chứng nhận hoặc đủ điều kiện cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất. Theo đó, nếu đất nhà bạn đã có giấy chứng nhận (Sổ đỏ, sổ hồng) thì sẽ được bồi thường khi nhà nước thu hồi đất. Nếu đất chưa có sổ thì phải xem xét có đủ điều kiện cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất hay không.

     Trường hợp 1: gia đình bạn lấn chiếm đất kênh rạch sau khi đã cắm mốc, hành lang bảo vệ

      Nếu lấn, chiếm đất sau khi Nhà nước đã công bố, cắm mốc hành lang bảo vệ hoặc lấn, chiếm lòng đường, lề đường, vỉa hè sau khi Nhà nước đã công bố chỉ giới xây dựng hoặc lấn đất, chiếm đất sử dụng cho mục đích xây dựng trụ sở cơ quan, công trình sự nghiệp, công trình công cộng khác thì Nhà nước thu hồi đất để trả lại cho công trình mà không cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu tài sản gắn liền với đất đối với diện tích đất đã lấn, chiếm.

     Khi đó, nhà nước sẽ thu hồi đất, gia đình bạn sẽ không được bồi thường về đất đối với phần đất lấ chiếm này. 

     Trường hợp 2: gia đình bạn lấn chiếm đất kênh rạch trước khi công bố, cắm mốc hành lang bảo vệ ​

• Trường hợp không có tranh chấp với chủ sử dụng, quản lý đất khác thì được xem xét cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất với phần đất đó. Khi nhà nước thu hồi đất sẽ được bồi thường;
• Trường hợp xác định được có tranh chấp và xác định được chủ sử dụng, quản lý của mảnh đất này bạn không được bồi thường với phần đất này mà thuộc về chủ sử dụng sau khi đã giải quyết xong tranh chấp.. Trường hợp này có thể bạn sẽ bị xử phạt vi phạm hành chính về lấn chiếm đất.

     Trường hợp 3:  Nếu đã có điều chỉnh quy hoạch sử dụng đất, quy hoạch xây dựng được cơ quan có thẩm quyền phê duyệt mà nay diện tích đất lấn, chiếm không còn thuộc hành lang bảo vệ an toàn công trình công cộng; không thuộc chỉ giới xây dựng đường giao thông; không có mục đích sử dụng cho trụ sở cơ quan, công trình sự nghiệp và công trình công cộng khác thì người đang sử dụng đất được xem xét cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu tài sản gắn liền với đất và phải thực hiện nghĩa vụ tài chính theo quy định của pháp luật. Lúc này, nếu nhà nước thu hồi đất gia đình bạn sẽ có thể được bồi thường theo quy định.

2. Người sử dụng đất lấn chiếm bị xử lý như thế nào?

     Theo quy định của Luật đất đai thì hành vi của bạn sẽ bị xử phạt hành chính. Mức xử phạt căn cứ theo Khoản 4, Điều 14 nghị định 91/2019/NĐ-CP như sau:

     "4. Trường hợp lấn, chiếm đất phi nông nghiệp, trừ trường hợp quy định tại khoản 6 Điều này tại khu vực nông thôn thì hình thức và mức xử phạt như sau:

     a) Phạt tiền từ 10.000.000 đồng đến 20.000.000 đồng nếu diện tích đất lấn, chiếm dưới 0,05 héc ta;.."

     Điều 38 Nghị định 91/2019/NĐ-CP quy định về thẩm quyền xử phạt vi phạm hành chính như sau:

     Chủ tịch Ủy ban nhân dân cấp huyện có quyền:

• Phạt cảnh cáo;
• Phạt tiền đến 50.000.000 đồng;
• Tịch thu các giấy tờ đã bị tẩy xóa, sửa chữa, làm sai lệch nội dung; giấy tờ giả đã sử dụng trong việc sử dụng đất;
• Tước quyền sử dụng giấy phép hoạt động dịch vụ tư vấn trong lĩnh vực đất đai có thời hạn hoặc đình chỉ hoạt động dịch vụ tư vấn trong lĩnh vực đất đai có thời hạn;
• Áp dụng các biện pháp khắc phục hậu quả quy định tại khoản 3 Điều 5 Nghị định này.

     Như vậy, Chủ tịch UBND cấp huyện có trách nhiệm xử lí vi phạm và mức xử phạt vi phạm hành chính với hành vi lấn chiếm đất kênh rạch của gia đình bạn là từ 10.000.000 đồng đến 20.000.000 đồng.

    Để được tư vấn chi tiết về Lấn chiếm đất kênh rạch có được bồi thường khi nhà nước thu hồi đất không? quý khách vui lòng liên hệ tới Luật Toàn Quốc. Chúng tôi sẽ giải đáp toàn bộ câu hỏi của quý khách một cách tốt nhất.

     Ngoài ra, bạn có thể tham khảo một số bài sau:

• Khiếu nại quyết định xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực đất đai
• Xử phạt vi phạm hành chính khi không đăng ký đất đai
• Xử lý đất lấn chiếm như thế nào theo quy định của pháp luật