ĐẤT CHO XÃ MƯỢN CÓ ĐÒI LẠI ĐƯỢC QUYỀN SỬ DỤNG KHÔNG

     Xin chào luật sư. Gia đình tôi có một phần đất là do ông ngoại tôi sử dụng trước năm 1975. Đến năm 1984 trưởng bản nhân dân ấp (cơn sóng) và bí thư chi bộ (đã chết) đến gặp ông ngoại tôi (đã chết) để hỏi muốn xây trường mẫu giáo cho con em có nơi học tập. Ông ngoại tôi nghe vậy và đã đồng ý nhưng xây trường mẫu giáo thì được còn làm mục đích khác thì không, và khi nào không sử dụng nữa thì trả lại cho gia đình tôi. Hai ông đã đồng ý và ông trưởng ấp có xác nhận. Năm 2014 trường mẫu giáo không dạy học nữa và không sử dụng mục đích khác. Nhà tôi mới làm đơn xin lại phần đất cho mượn để sản xuất nông nghiệp và ủy ban nhân dân xã không trả lại cho nhà tôi và nói đây là đất công, nhưng đất nhà tôi có bằng khoán gốc. Nhà tôi có làm đơn khiếu nại rất nhiều lần rồi mà không giải quyết. Cuối cùng ủy ban xã đã cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất cho người khác. Ông trưởng ấp mượn đất vẫn còn sống và đã đồng ý trả lại đất cho gia đình tôi, ủy ban xã thì không. Mong luật sự giúp đỡ và hướng dẫn dùm. Gia đình tôi biết ơn luật sư rất nhiều.

Câu trả lời của Luật sư:

     Chào bạn, Luật Toàn Quốc cảm ơn bạn đã tin tưởng và gửi câu hỏi về cho chúng tôi qua địa chỉ Email: [email protected]. Với câu hỏi của bạn chúng tôi xin đưa ra quan điểm tư vấn như sau:

Cơ sở pháp lý

• Luật đất đai 2013;
• Nghị định 43/2014/NĐ-CP quy định hướng dẫn thi hành Luật đất đai;
• Thông tư 02/2015/TT-BTNMT hướng dẫn nghị định 43/2014/NĐ-CP và nghị định 44/2014/NĐ-CP.

Nội dung tư vấn

     1. Ủy ban nhân dân cấp xã có được cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất với đất cho xã mượn không

     Điều 105 Luật đất đai 2013 quy định thẩm quyền cấp mới, cấp đổi, cấp lại Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất như sau:

     “Điều 105. Thẩm quyền cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu nhà ở và tài sản khác gắn liền với đất

     1. Ủy ban nhân dân cấp tỉnh cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu nhà ở và tài sản khác gắn liền với đất cho tổ chức, cơ sở tôn giáo; người Việt Nam định cư ở nước ngoài, doanh nghiệp có vốn đầu tư nước ngoài thực hiện dự án đầu tư; tổ chức nước ngoài có chức năng ngoại giao.

Ủy ban nhân dân cấp tỉnh được ủy quyền cho cơ quan tài nguyên và môi trường cùng cấp cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu nhà ở và tài sản khác gắn liền với đất.

     2. Ủy ban nhân dân cấp huyện cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu nhà ở và tài sản khác gắn liền với đất cho hộ gia đình, cá nhân, cộng đồng dân cư, người Việt Nam định cư ở nước ngoài được sở hữu nhà ở gắn liền với quyền sử dụng đất ở tại Việt Nam.

     3. Đối với những trường hợp đã được cấp Giấy chứng nhận, Giấy chứng nhận quyền sở hữu nhà ở, Giấy chứng nhận quyền sở hữu công trình xây dựng mà thực hiện các quyền của người sử dụng đất, chủ sở hữu tài sản gắn liền với đất hoặc cấp đổi, cấp lại Giấy chứng nhận, Giấy chứng nhận quyền sở hữu nhà ở, Giấy chứng nhận quyền sở hữu công trình xây dựng thì do cơ quan tài nguyên và môi trường thực hiện theo quy định của Chính phủ.”

     Như vậy, UBND cấp xã không có thẩm quyền cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất. Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất đã cấp sẽ bị thu hồi theo quy định tại điểm d khoản 2 điều 106 Luật đất đai 2013 do cấp không đúng thẩm quyền. [caption id="attachment_62291" align="aligncenter" width="450"] Đất cho xã mượn[/caption]

     2. Đất cho xã mượn có căn cứ xác định là đất công do xã sử dụng và quản lý không

     Khoản 2 điều 7 Luật đất đai quy định UBND xã được sử dụng đất nông nghiệp vào mục đích công ích; đất phi nông nghiệp được Nhà nước giao để sử dụng vào mục đích xây dựng trụ sở, công trình công cộng phục vụ hoạt động văn hóa, giáo dục,…

     Như vậy, chỉ dựa vào việc UBND xã sử dụng đất để xây dựng trường mẫu giáo từ năm 1984 đến năm 2014 không đủ căn cứ để xác lập là đất công vì nguồn gốc không phải đất được Nhà nước giao mà đất mượn của ông ngoại bạn. Ông ngoại bạn có giấy tờ chứng minh được nhà nước thuộc chế độ cũ cấp đất là bằng khoán điền thổ.

     Để xác định đất nông nghiệp thuộc quỹ đất công ích của xã căn cứ theo quy định tại khoản 1 điều 132 Luật đất đai như sau:

     “Điều 132. Đất nông nghiệp sử dụng vào mục đích công ích

     …

     Đất nông nghiệp do tổ chức, hộ gia đình, cá nhân trả lại hoặc tặng cho quyền sử dụng cho Nhà nước, đất khai hoang, đất nông nghiệp thu hồi là nguồn để hình thành hoặc bổ sung cho quỹ đất nông nghiệp sử dụng vào mục đích công ích của xã, phường, thị trấn.”

     Theo thông tin bạn cung cấp, không có giấy tờ gì về việc bạn tặng cho quyền sử dụng đất cho Nhà nước hay quyết định thu hồi đất nông nghiệp của nhà bạn. Và nhà bạn vẫn còn bằng khoán điền thổ nên không có căn cứ để xác định đất cho xã mượn là đất nông nghiệp sử dụng vào mục đích công ích của xã.

     3. Đòi lại đất cho xã mượn

     Điểm e khoản 1 điều 100 Luật đất đai 2013 quy định:

     “1. Hộ gia đình, cá nhân đang sử dụng đất ổn định mà có một trong các loại giấy tờ sau đây thì được cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu nhà ở và tài sản khác gắn liền với đất và không phải nộp tiền sử dụng đất:

     …

     e) Giấy tờ về quyền sử dụng đất do cơ quan có thẩm quyền thuộc chế độ cũ cấp cho người sử dụng đất;”

     Một trong các giấy tờ về quyền sử dụng đất do cơ quan có thẩm quyền thuộc chế độ cũ cấp là bằng khoán điền thổ được quy định tại điều 15 thông tư 02/2015/TT-BTNMT. Như vậy, nếu gia đình bạn sử dụng đất ổn định và có bằng khoán điền thổ đủ điều kiện để được cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất. Nhưng do gia đình bạn cho UBND xã mượn và sử dụng đến nay nên nếu có văn bản thỏa thuận giữa hai bên về việc cho mượn đất này, gia đình bạn có thể đòi lại đất cho xã mượn. Vì UBND không còn sử dụng vào mục đích xây trường mẫu giáo như đã thỏa thuận.

     Tuy nhiên, ngoài giấy tờ này, gia đình bạn cũng cần phải căn cứ vào các hồ sơ giấy tờ khác có liên quan để xác minh nguồn gốc. Theo Chỉ thị số 299-TTg ngày 10/11/1980 của Thủ tướng Chính phủ về công tác đo đạc, phân hạng và đăng ký thống kê ruộng đất trong cả nước do cơ quan nhà nước đang quản lý, thửa đất của gia đình bạn đã có trong bản đồ đo đạc địa chính chưa, đã đăng ký quyền sử dụng ruộng đất trước khi cho UBND xã mượn chưa? Cũng như trong quá trình UBND xã sử dụng, đất có trong hồ sơ địa chính do UBND xã sử dụng và quản lý không.

     Do không rõ hồ sơ giấy tờ, tài liệu của gia đình bạn nên chúng tôi không thể khẳng định cho bạn được mà chỉ đưa ra suy đoán dựa trên thông tin bạn cung cấp. Để được hướng dẫn cụ thể bạn có thể nhờ luật sư giúp đỡ.

    Một số bài viết có nội dung tham khảo:

• Xâm phạm quyền hưởng dụng của người mượn đất ở nhờ
• Đòi lại đất đã cho mượn nhưng không có giấy tờ như thế nào?

     Để được tư vấn về đất cho xã mượn có đòi lại được quyền sử dụng đất không, quý khách vui lòng liên hệ tới tổng đài tư vấn pháp luật đất đai 24/7: 1900 6178 để được luật sư tư vấn hoặc gửi câu hỏi về địa chỉ Gmail: [email protected]. Chúng tôi sẽ giải đáp toàn bộ câu hỏi của quý khách một cách tốt nhất.     Luật Toàn Quốc xin chân thành cảm ơn./.