VỪA HƯỞNG THẤT NGHIỆP VỪA ĐÓNG BHXH TỰ NGUYỆN

Câu trả lời của luật sư:

     Chào bạn, Luật Toàn Quốc xin cảm ơn bạn đã tin tưởng và gửi câu hỏi về vừa hưởng thất nghiệp vừa đóng BHXH tự nguyện, chúng tôi xin đưa ra quan điểm tư vấn về vừa hưởng thất nghiệp vừa đóng BHXH tự nguyện như sau: Căn cứ pháp lý:

• Luật việc làm năm 2013;
• Nghị định 61/2020/NĐ-CP sửa đổi bổ sung nghị định 28/2015/NĐ-CP;
• Thông tư 28/2015/TT-BLĐTBXH hướng dẫn Nghị định 28/2015/NĐ-CP;

1. Vừa hưởng thất nghiệp vừa đóng BHXH tự nguyện được hiểu như thế nào?

     Hiện nay, có rất nhiều người lao động sau khi nghỉ việc mà không tiếp tục đi làm nữa muốn tham gia bảo hiểm xã hội tự nguyện để sau này có thể được hưởng lương hưu. Bên cạnh cũng có rất nhiều người lao động băn khoăn về việc có thể vừa hưởng trợ cấp thất nghiệp, vừa đóng BHXH tự nguyện được không? Đối với vấn đề này đầu tiên người lao động cần hiểu rõ về chế độ trợ cấp thất nghiệp và bảo hiểm xã hội tự nguyện.

     Theo Luật việc làm 2013, trợ cấp thất nghiệp là một trong 04 chế độ của bảo hiểm thất nghiệp, từ đó, có thể hiểu trợ cấp thất nghiệp là một khoản tiền mà cơ quan bảo hiểm xã hội phải trả nhằm hỗ trợ người lao động giải quyết tình trạng thất nghiệp. Còn theo luật bảo hiểm xã hội thì bảo hiểm xã hội tự nguyện là loại hình bảo hiểm xã hội do Nhà nước tổ chức mà người tham gia được lựa chọn mức đóng, phương thức đóng phù hợp với thu nhập của mình và Nhà nước có chính sách hỗ trợ tiền đóng bảo hiểm xã hội để người tham gia hưởng chế độ hưu trí và tử tuất. 

     Như vậy, trợ cấp thất nghiệp và bảo hiểm xã hội tự nguyện là 2 chế độ khác nhau. Còn vừa hưởng thất nghiệp vừa đóng BHXH tự nguyện là việc người lao động sau khi nghỉ việc đã đủ điều kiện hưởng trợ cấp thất nghiệp làm hồ sơ hưởng trợ cấp thất nghiệp và đồng thời tiếp tục tham gia đóng bảo hiểm xã hội tự nguyện khi có nhu cầu.

2. Vừa hưởng thất nghiệp vừa đóng BHXH tự nguyện có được không?

2.1 Đối tượng được hưởng trợ cấp thất nghiệp

     Theo quy định tại Điều 49 Luật việc làm năm 2013 thì đối tượng được hưởng trợ cấp thất nghiệp là người lao động thuộc đối tượng tham gia bảo hiểm bảo hiểm thất nghiệp bắt buộc và đang đóng bảo hiểm thất nghiệp. Cụ thể đối tượng tham gia bảo hiểm thất nghiệp bắt buộc được quy định quy định tại Điều 43 Luật việc làm 2013 như sau:

     Bên cạnh đó, theo quy định mới về trợ cấp thất nghiệp người lao động đang đóng bảo hiểm thất nghiệp được xác định theo khoản 4 Điều 1 Nghị định 61/2020/NĐ-CP nghị định sửa đổi, bổ sung một số điều của nghị định 28/2015/NĐ-CP:

     Theo quy định trên thì không phải đối tượng nào khi nghỉ việc đều được hưởng trợ cấp thất nghiệp. Người lao động để được hưởng trợ cấp thất nghiệp phải thuộc đối tượng tham gia bảo hiểm thất nghiệp và đang đóng bảo hiểm thất nghiệp. Như vậy, bạn đã ký hợp đồng lao động và đóng bảo hiểm thất nghiệp liên tục trong 3 năm thì bạn thuộc đối tượng  được hưởng trợ cấp thất nghiệp theo quy định trên.

2.2 Điều kiện hưởng trợ cấp thất nghiệp

     Để được hưởng trợ cấp thất nghiệp thì bạn cần phải đáp ứng các điều kiện được quy định tại Điều 49 Luật việc làm 2013 như sau:

• Thứ nhất, bạn phải chấm dứt hợp đồng lao động và không thuộc các trường hợp bạn đơn phương chấm dứt hợp đồng trái pháp luật, không hưởng lương hưu và trợ cấp mất sức lao động hằng tháng.
• Thứ hai, bạn đã đóng bảo hiểm thất nghiệp từ đủ 12 tháng trở lên trong thời gian 24 tháng trước khi chấm dứt hợp đồng lao động.
• Thứ ba, bạn đã nộp hồ sơ hưởng trợ cấp thất nghiệp tại trung tâm dịch vụ việc làm nơi bạn có nhu cầu hưởng trợ cấp thất nghiệp.
• Thứ tư, bạn chưa tìm được việc làm sau 15 ngày, kể từ ngày nộp hồ sơ hưởng bảo hiểm thất nghiệp.

     Nếu bạn đủ điều kiện hưởng trợ cấp thất nghiệp thì bạn nên làm hồ sơ để được hưởng trợ cấp thất nghiệp, bởi vì đây là quyền lợi của bạn.  2.3 Quy định về tham gia bảo hiểm xã hội tự nguyện      Bảo hiểm xã hội tự nguyện là loại hình bảo hiểm xã hội do Nhà nước tổ chức mà người tham gia được lựa chọn mức đóng, phương thức đóng phù hợp với thu nhập của mình và Nhà nước có chính sách hỗ trợ tiền đóng bảo hiểm xã hội để người tham gia hưởng chế độ hưu trí và tử tuất.  Đối tượng tham gia BHXH tự nguyện là công dân Việt Nam từ đủ 15 tuổi trở lên và không thuộc đối tượng quy định tại khoản 1 Điều 2 Luật Bảo hiểm xã hội 2014 (đối tượng tham gia bảo hiểm xã hội bắt buộc) Tại Điều 87 Luật bảo hiểm xã hội 2014 có quy định:

     Kết luận: Đối với trường hợp của bạn, khi bạn đáp ứng đủ các điều kiện để hưởng trợ cấp thất nghiệp thì bạn cần chuẩn bị đầy đủ hồ sơ để nộp cho trung tâm dịch vụ việc làm nơi bạn muốn nhận trợ cấp thất nghiệp. Việc bạn hưởng trợ cấp thất nghiệp không ảnh hưởng đến việc bạn đóng BHXH tự nguyện, nên bạn có thể vừa hưởng trợ cấp thất nghiệp vừa đóng BHXH tự nguyện. Bên cạnh đó khi bạn đang hưởng trợ cấp thất nghiệp mà trung tâm giới dịch vụ việc làm giới thiệu việc làm cho bạn mà bạn từ chối 2 lần với lý do không chính đáng thì bạn sẽ bị chấm dứt hưởng trợ cấp thất nghiệp. Bạn chỉ được từ chối việc làm do trung tâm dịch vụ việc làm giới thiệu khi có lý do chính đáng.

     Giới thiệu việc làm cho người lao động đang hưởng trợ cấp thất nghiệp được quy định tại Điểm đ Khoản 1 Điều 21 Nghị định 28/2015/NĐ-CP được sửa đổi, bổ sung bởi Khoản 9 Điều 1 Nghị định số 61/2020/NĐ-CP như sau:

     Theo quy định trên, bạn sẽ bị chấm dứt hưởng trợ cấp thất nghiệp nếu  từ chối 2 lần việc làm do trung tâm dịch vụ việc làm nơi đang hưởng trợ cấp thất nghiệp giới thiệu mà không có lý do chính đáng. Điều luật trên cũng xác định rõ các trường hợp được xác định là không có lý do chính đáng khi từ chối việc làm do trung tâm dịch vụ việc làm giới thiệu. Do đó nếu bạn có lý do chính đáng để từ chối việc làm do trung tâm dịch vụ việc làm giới thiệu thì bạn vẫn được hưởng trợ cấp thất nghiệp bình thường. Chẳng hạn như công việc do trung tâm dịch vụ việc làm giới thiệu không phù hợp với chuyên moon hay điều kiện sức khỏe của bạn,...

     Luật Toàn Quốc xin chân thành cảm ơn./.

                                                                                                                          Chuyên viên: Nguyễn Ngọc