1. Thế nào là ghi nợ tiền sử dụng đất? 

     Nợ tiền sử dụng đất có thể hiểu là tình trạng mà người sử dụng đất không thanh toán hoặc không thanh toán đầy đủ số tiền sử dụng đất mà họ phải nộp cho nhà nước theo quy định của pháp luật về quản lý, sử dụng và thuế đất.

     Ghi nợ tiền sử dụng đất là việc người sử dụng đất được cơ quan nhà nước có thẩm quyền cho phép tạm thời chưa phải nộp toàn bộ số tiền sử dụng đất mà mình phải nộp theo quy định của pháp luật. Thay vào đó, số tiền này sẽ được ghi nhận vào sổ sách của cơ quan thuế và người sử dụng đất sẽ có nghĩa vụ thanh toán trong một thời gian nhất định.

2. Từ 1/8/2024 được ghi nợ tiền sử dụng đất khi cấp sổ đỏ

• Từ ngày 1/7/2014 - ngày Luật đất đai 2013 có hiệu lực thì mọi đối tượng, mọi trường hợp đều được ghi nợ tiền sử dụng đất khi được cấp sổ đỏ lần đầu, được chuyển mục đích sử dụng đất (theo Điều 16 Nghị định 45/2014/NĐ-CP).
• Đến ngày 10/12/2019 - ngày Nghị định 79/2019/NĐ-CP sửa đổi, bổ sung Nghị định 45/2014/NĐ-CP có hiệu lực thì việc ghi nợ tiền sử dụng đất chỉ được áp dụng đối với: Hộ gia đình, cá nhân (gồm: người có công với cách mạng; hộ nghèo; hộ gia đình, cá nhân là đồng bào dân tộc thiểu số; hộ gia đình, cá nhân có hộ khẩu thường trú tại địa bàn cấp xã được công nhận là địa bàn kinh tế - xã hội khó khăn, địa bàn kinh tế - xã hội đặc biệt khó khăn). Và chỉ được ghi nợ trong một trường hợp duy nhất là: được giao đất tái định cư khi Nhà nước thu hồi đất theo quy định của pháp luật về đất đai. 

       Tức là các trường hợp được ghi nợ tiền sử dụng đất theo quy định tại Nghị định 79/2019/NĐ-CP đã được thu hẹp lại so với Nghị định 45/2014/NĐ-CP.

• Tuy nhiên, kể từ ngày 01/8/2024, các trường hợp và đối tượng được ghi nợ tiền sử dụng đất lại một lần nữa được nới lỏng hơn so với thời gian trước đây khi Nghị định 79/2019/NĐ-CP có hiệu lực. Các trường hợp được ghi nợ tiền sử dụng đất từ 01/8/2024 bao gồm:
  • Người được bố trí tái định cư mà số tiền bồi thường, hỗ trợ nhận được thấp hơn số tiền phải nộp khi được giao đất tái định cư và có nhu cầu ghi nợ tiền sử dụng đất;
  • Cá nhân, hộ gia đình đang sử dụng đất được cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất lần đầu và có nhu cầu xin ghi nợ tiền sử dụng đất;
  • Người nhận thừa kế có nhu cầu tiếp tục xin ghi nợ tiền sử dụng đất 

   Như vậy, theo Luật đất đai 2024 có hiệu lực thi hành từ ngày 01/8/2024, không chỉ có trường hợp được nhà nước giao đất tái định cư mới được ghi nợ tiền sử dụng đất và cũng không chỉ có đối tượng là người nghèo, người đồng bào dân tộc thiểu số mưới được ghi nợ mà đã mở rộng phạm vi đối với các trường hợp và đối tượng khác. Đặc biệt, còn bổ sung trường hợp người thừa kế được tiếp tục ghi nợ tiền sử dụng đất là trường hợp chưa từng được quy định trước đây.

3. Quy định cụ thể về ghi nợ tiền sử dụng đất khi cấp sổ đỏ từ 01/8/2024

     Theo đó, với quy định như trên thì từ ngày 01/08/2024 việc ghi nợ tiền sử dụng đất khi cấp sổ đỏ sẽ cần chú ý tới những vấn đề như sau:

Thứ nhất, về đối tượng được ghi nợ tiền sử dụng đất khi cấp sổ đỏ

     Mọi cá nhân, hộ gia đình khi cấp sổ đỏ lần đầu nếu có nhu cầu xin ghi nợ thì đều được ghi nợ tiền sử dụng đất.

Thứ hai, về mức tiền sử dụng đất được ghi nợ.​

     Mức tiền sử dụng đất được ghi nợ đối với trường hợp cấp sổ đỏ lần đầu là toàn bộ số tiền sử dụng đất phải nộp theo quy định.

Thứ ba, về thời hạn ghi nợ tiền sử dụng đất.

     Thời hạn ghi nợ tiền sử dụng đất khi cấp sổ đỏ lần đầu hiện không có quy định cụ thể. Thời hạn sẽ do cơ quan thuế quyết định được quy định tại thông báo thuế.

Thứ tư, về thời gian áp dụng ghi nợ tiền sử dụng đất khi cấp sổ đỏ lần đầu

     Việc ghi nợ tiền sử dụng đất khi cấp sổ đỏ lần đầu được áp dụng trong thời hạn từ ngày 01 tháng 8 năm 2024 đến hết ngày 31 tháng 7 năm 2029.

     Việc cho phép ghi nợ tiền sử dụng đất giúp người dân có điều kiện đầu tư sản xuất, ổn định cuộc sống. Đối với những trường hợp đặc biệt, việc ghi nợ giúp giải quyết những khó khăn về tài chính của người dân.

4. Chuyên mục hỏi đáp:

     Hiện theo quy định của pháp luật, việc ghi nợ tiền sử dụng đất sẽ không bị xử lý chậm nộp và cũng không bị tính lãi suất.

      Theo quy định tại Luật đất đai thì người sử dụng đất được chậm thực hiện nghĩa vụ tài chính hoặc được ghi nợ nghĩa vụ tài chính thì phải thực hiện xong nghĩa vụ tài chính trước khi chuyển nhượng quyền sử dụng đất cho người khác.

     Bài viết cùng chuyên mục:

• Luật đất đai 2024 bỏ đối tượng sử dụng đất là hộ gia đình;
• Các loại đất nông nghiệp theo luật đất đai mới nhất