THỦ TỤC NHẬN DI SẢN THỪA KẾ

Câu hỏi của bạn: 

     Thưa Luật sư, tôi có câu hỏi muốn nhờ Luật sư tư vấn giúp như sau: Nhà tôi có 6 anh chị em. Bố mẹ tôi đã mất và để lại một ngôi nhà. Tất cả anh chị em chúng tôi nhất trí để lại cho người con thứ 4. Tuy nhiên trong quá trình làm thủ tục. Bên công chứng yêu cầu phải có giấy xác nhận tình trạng hôn nhân của bố tôi (mẹ tôi mất trước). Đối với em thứ hai của tôi cũng yêu cầu tương tự. Em tôi đã mất và có hai vợ. Vợ đầu đã ly dị và có một con chung. Vợ thứ hai không có con. Hiện nay chúng tôi chưa biết làm thủ tục thế nào. Mong quý công ty giúp đỡ. Xin chân thành cảm ơn.

Câu trả lời của Luật sư:

     Chào bạn, Luật Toàn Quốc cảm ơn bạn đã tin tưởng và gửi câu hỏi về cho chúng tôi qua địa chỉ Email: [email protected]. Với câu hỏi của bạn về thủ tục nhận di sản thừa kế, chúng tôi xin đưa ra quan điểm tư vấn như sau:

Cơ sở pháp lý:

• Bộ luật Dân sự 2015;
• Luật Đất đai 2013.

Nội dung tư vấn thủ tục nhận di sản thừa kế:

1. Xác định những người có quyền thừa kế

     Khoản 1 Điều 651 Bộ luật Dân sự 2015 quy định:

     “1. Những người thừa kế theo pháp luật được quy định theo thứ tự sau đây:

     a) Hàng thừa kế thứ nhất gồm: vợ, chồng, cha đẻ, mẹ đẻ, cha nuôi, mẹ nuôi, con đẻ, con nuôi của người chết;”

     Khi bố mẹ bạn mất, ông bà nội ngoại của bạn (nếu còn sống), anh chị em của bạn và bạn có quyền thừa kế đối với ngôi nhà. 

     Trong trường hợp của bạn, vì bạn không nói rõ là em của bạn mất trước hay mất sau bố bạn, nên chúng tôi chia trường hợp như sau:

     Trường hợp 1: Em bạn mất trước hoặc mất cùng thời điểm với bố bạn.

     Điều 652 Bộ luật Dân sự 2015 quy định về trường hợp thừa kế thế vị như sau:

     "Trường hợp con của người để lại di sản chết trước hoặc cùng một thời điểm với người để lại di sản thì cháu được hưởng phần di sản mà cha hoặc mẹ của cháu được hưởng nếu còn sống; nếu cháu cũng chết trước hoặc cùng một thời điểm với người để lại di sản thì chắt được hưởng phần di sản mà cha hoặc mẹ của chắt được hưởng nếu còn sống."

     Như vậy, nếu em trai bạn mất cùng hoặc mất trước bố mẹ bạn thì con của em bạn sẽ được hưởng thừa kế. [caption id="attachment_66740" align="aligncenter" width="368"] thủ tục nhận di sản thừa kế[/caption]

     Những người nhận thừa kế căn nhà lúc này sẽ là: ông bà bạn (nếu còn sống), 5 anh chị em và cháu (con của người em đã mất với người vợ đầu tiên).

     Trong văn bản thỏa thuận phân chia di sản thừa kế phải có cả chữ ký của ông bà, 5 anh chị em và cháu. Trong trường hợp ông bà không còn phải có giấy tờ xác minh là giấy chứng tử. Văn bản thỏa thuận phân chia di sản thừa kế của gia đình phải được công chứng hoặc chứng thực.

     Trường hợp 2: Em bạn mất sau bố mẹ

     Trường hợp em thứ hai của bạn mất sau thời điểm bố mẹ bạn mất thì con của người đó sẽ không được hưởng thừa kế thế vị nữa. Lúc này, người thừa kế của em bạn sẽ được xác định theo hàng thừa kế thứ nhất, bao gồm: con và người vợ thứ hai

     Những người nhận thừa kế căn nhà lúc này sẽ là: ông bà bạn (nếu còn sống), 5 anh chị em, con và người vợ thứ hai của người em đã mất

     Trong văn bản thỏa thuận phân chia di sản thừa kế phải có cả chữ ký của ông bà, 5 anh chị em, con và người vợ thứ hai của người em đã mất. Trong trường hợp ông bà không còn phải có giấy tờ xác minh là giấy chứng tử. Văn bản thỏa thuận phân chia di sản thừa kế của gia đình phải được công chứng tại văn phòng công chứng hoặc Phòng công chứng cấp huyện.

2. Thủ tục nhận di sản thừa kế khi bố mẹ mất

     Bước 01. Công chứng văn bản thỏa thuận phân chia di sản thừa kế

     Theo quy định tại Điều 57 Luật công chứng, tất cả những người thừa kế theo pháp luật phải đến công chứng và xuất trình giấy tờ để ký văn bản thỏa thuận phân chia di sản thừa kế. Hồ sơ yêu cầu công chứng văn bản phân chia di sản thừa kế bao gồm:

• Phiếu yêu cầu công chứng;
• Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất của bố mẹ bạn;
• Giấy chứng tử của bố mẹ và của ông bà (nếu ông bà không còn sống)
• Giấy khai sinh của bố mẹ bạn để xác định nhân thân của bố mẹ và ông bà bạn;
• Giấy khai sinh, chứng minh thư nhân dân (hoặc hộ chiếu) của 05 người con và cháu (trong trường hợp cháu được thừa kế thế vị)
• Văn bản thỏa thuận phân chia di sản thừa kế là quyền sử dụng đất của gia đình có chữ ký của tất cả người được quyền thừa kế trước mặt công chứng viên.

     Trong văn bản thỏa thuận phân chia di sản thừa kế, những người có quyền thừa kế sẽ thỏa thuận với nhau nội dung phân chia ngôi nhà và cùng ký vào văn bản thỏa thuận phân chia di sản thừa kế trước mặt công chứng viên.

     Bước 02. Niêm yết văn bản thông báo và công chứng văn bản thỏa thuận

     Ủy ban nhân dân cấp xã nơi có bất động sản và nơi cư trú cuối cùng của người mất có trách nhiệm niêm yết thông báo, xác nhận việc niêm yết và bảo quản việc niêm yết trong thời hạn niêm yết (15 ngày).

     Sau khi đã hết thời hạn niêm yết 15 ngày, những người có quyền thừa kế sẽ lập văn bản thỏa thuận phân chia di sản thừa kế và công chứng văn bản thỏa thuận đó tại tổ chức hành nghề công chứng.

     Bước 03. Đăng ký cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng nhà đất sau khi văn bản thỏa thuận phân chia di sản thừa kế được công chứng.

     Nộp hồ sơ đề nghị cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất tại Bộ phận một cửa (nếu địa phương đã thành lập) hoặc chi nhánh văn phòng đăng ký đất đai.

     Chi phí khi thực hiện thủ tục phân chia di sản thừa kế gồm:

• Chi phí công chứng văn bản thỏa thuận phân chia di sản: thu phí theo quy định tại thông tư 257/2016/TT- BTC.
• Chi phí đăng ký biến động đất đai/ lệ phí địa chính: theo quy định của từng tỉnh

     Một số bài viết có nội dung tham khảo:

• Thỏa thuận phân chia di sản thừa kế là quyền sử dụng đất
• Chuyển nhượng quyền sử dụng đất là di sản thừa kế chưa được phân chia

     Để được tư vấn chi tiết về thủ tục nhận di sản thừa kế khi bố mẹ mất như thế nào? quý khách vui lòng liên hệ tới tổng đài tư vấn pháp luật dân sự 24/7: 19006500 để được tư vấn chi tiết hoặc gửi câu hỏi về Email: [email protected]. Chúng tôi sẽ giải đáp toàn bộ câu hỏi của quý khách một cách tốt nhất.      Luật Toàn Quốc xin chân thành cảm ơn./.