1. Hỗ trợ thu hồi đất là gì?

      Theo quy định tại khoản 24 Điều 3 Luật Đất đai năm 2024, hỗ trợ khi Nhà nước thu hồi đất là chính sách của Nhà nước nhằm trợ giúp cho người có đất thu hồi, chủ sở hữu tài sản gắn liền với đất để ổn định đời sống, sản xuất và phát triển ngoài các khoản đã bồi thường theo quy định của Luật Đất đai.

     Theo đó, có thể thấy, bên cạnh các khoản tiền bồi thường về đất, bồi thường thiệt hại về tài sản khi Nhà nước thu hồi đất, pháp luật đất đai cũng có những chính sách nhằm giúp người có đất thu hồi sớm ổn định kinh doanh, sinh hoạt, sản xuất đó là những khoản hỗ trợ bằng tiền hoặc bằng các hình thức khác. 

     Cụ thể các khoản hỗ trợ khi Nhà nước thu hồi đất sẽ được trình bày trong bài viết dưới đây.

2. Sáu khoản hỗ trợ khi nhà nước thu hồi đất

    Luật đất đai 2024 vẫn tiếp tục kế thừa quy định về các khoản hỗ trợ khi Nhà nước thu hồi đất tại Luật đất đai 2013, đồng thời bổ sung thêm hai khoản hỗ trợ dành cho người có đất thu hồi đó là hỗ trợ di dời vật nuôi và hỗ trợ để tháo dỡ, phá dỡ, di dời.

     Do đó, theo Luật đất đai 2024, có sáu khoản hỗ trợ khi Nhà nước thu hồi đất mà người có đất thu hồi được nhận, bao gồm:

• Hỗ trợ ổn định đời sống;
• Hỗ trợ ổn định sản xuất, kinh doanh;
• Hỗ trợ di dời vật nuôi;
• Hỗ trợ đào tạo, chuyển đổi nghề và tìm kiếm việc làm;
• Hỗ trợ tái định cư đối với trường hợp người có đất ở thu hồi mà phải di chuyển chỗ ở và được bồi thường bằng giao đất ở hoặc nhà ở tái định cư nhưng tiền bồi thường về đất ở không đủ so với giá trị của một suất tái định cư tối thiểu. Nhà nước hỗ trợ tiền đủ để được giao một suất tái định cư tối thiểu;
• Hỗ trợ để tháo dỡ, phá dỡ, di dời theo tài sản gắn liền với đất là phần công trình xây dựng theo giấy phép xây dựng có thời hạn theo pháp luật về xây dựng mà đến thời điểm thu hồi đất giấy phép đã hết thời hạn;

3. Điểm mới về hỗ trợ khi nhà nước thu hồi đất so với Luật Đất đai năm 2013

     Như đã phân tích ở trên, Luật đất đai 2024 đã có một số nội dung sửa đổi, bổ sung trong quy định về các khoản hỗ trợ khi Nhà nước thu hồi đất, nhằm đảm bảo hơn quyền lợi của người có đất thu hồi.

     Cụ thể:

     Thứ nhất, Luật Đất đai 2024 đã tách khoản hỗ trợ ổn định đời sống và sản xuất thành hai khoản hỗ trợ khác nhau là hỗ trợ ổn định đời sống (điểm a Khoản 1 Điều 108) và hỗ trợ ổn định sản xuất, kinh doanh (điểm b Khoản 1 Điều 108).

     Thứ hai, khoản hỗ trợ đào tạo, chuyển đổi nghề và tìm kiếm việc làm theo quy định tại Luật đất đai 2013 được quy định áp dụng đối với trường hợp thu hồi đất nông nghiệp của hộ gia đình, cá nhân trực tiếp sản xuất nông nghiệp; thu hồi đất ở kết hợp kinh doanh dịch vụ của hộ gia đình, cá nhân mà phải di chuyển chỗ ở, còn tại Luật đất đai 2024 thì không giới hạn trường hợp được hỗ trợ đào tạo, chuyển đổi nghề và tìm kiếm việc làm.

     Thứ ba, quy định chi tiết khoản hỗ trợ tái định cư: theo Luật đất đai 2013 Hỗ trợ tái định cư đối với trường hợp thu hồi đất ở của hộ gia đình, cá nhân, người Việt Nam định cư ở nước ngoài mà phải di chuyển chỗ ở. Đến Luật đất đai 2024 quy định cụ thể hỗ trợ tái định cư đối với trường hợp người có đất ở thu hồi mà phải di chuyển chỗ ở và được bồi thường bằng giao đất ở hoặc nhà ở tái định cư nhưng tiền bồi thường về đất ở không đủ so với giá trị của một suất tái định cư tối thiểu thì được Nhà nước hỗ trợ tiền đủ để được giao một suất tái định cư tối thiểu.

     Thứ tư, bổ sung khoản hỗ trợ di dời vật nuôi và hỗ trợ để tháo dỡ, phá dỡ, di dời tài sản gắn liền với đất là phần công trình xây dựng theo giấy phép xây dựng có thời hạn theo pháp luật về xây dựng mà đến thời điểm thu hồi đất giấy phép đã hết thời hạn.

     Thứ năm, Luật đất đai 2024 còn bổ sung quy định ngoài sáu khoản hỗ trợ được quy định, căn cứ vào tình hình thực tế tại địa phương, Ủy ban nhân dân cấp tỉnh quyết định biện pháp, mức hỗ trợ khác để bảo đảm có chỗ ở, ổn định đời sống, sản xuất đối với người có đất thu hồi, chủ sở hữu tài sản cho từng dự án cụ thể.

4. Chuyên mục hỏi đáp:

     Theo quy định tại khoản 1 Điều 20 Nghị định 88/2024/NĐ-CP quy định về bồi thường, hỗ trợ, tái định cư khi Nhà nước thu hồi đất, đối tượng được hỗ trợ ổn định sản xuất, kinh doanh bao gồm:

• Tổ chức kinh tế, hộ gia đình, cá nhân sản xuất, kinh doanh, tổ chức kinh tế có vốn đầu tư nước ngoài bị ngừng sản xuất, kinh doanh mà có đủ điều kiện được bồi thường về đất thì được hỗ trợ ổn định sản xuất, kinh doanh;

• Hộ gia đình, cá nhân đang sử dụng đất do nhận giao khoán đất sử dụng vào mục đích nông nghiệp, lâm nghiệp, nuôi trồng thuỷ sản, làm muối thuộc đối tượng quy định khoản 2 Điều 19 của Nghị định này thì được hỗ trợ ổn định sản xuất.

     Theo quy định tại khoản 20 Điều 20 Nghị định 88/2024/NĐ-CP quy định về bồi thường, hỗ trợ, tái định cư khi Nhà nước thu hồi đất, điều kiện để được hỗ trợ ổn định sản xuất, kinh doanh bao gồm:

• Đối với hộ gia đình, cá nhân, tổ chức kinh tế, tổ chức kinh tế có vốn đầu tư nước ngoài được bồi thường về đất;

• Đối với hộ gia đình, cá nhân đang sử dụng đất do nhận giao khoán đất quy định tại khoản 2 Điều 19 của Nghị định này thì phải có hợp đồng giao khoán sử dụng đất.

     Bài viết cùng chuyên mục:

• Điểm mới về cưỡng chế thu hồi đất theo Luật Đất đai năm 2024
• Điều kiện được bồi thường khi Nhà nước thu hồi đất 2024 có gì mới?