KHỞI KIỆN HÀNH VI HÀNH CHÍNH LIÊN QUAN ĐẾN QUẢN LÝ ĐẤT ĐAI

Câu hỏi về khởi kiện hành vi hành chính liên quan đến quản lý đất đai 

     Ở xã tôi nói riêng, tỉnh H cũ nói chung do giao ruộng đất nông nghiệp lâu dài cho hộ năm 1992, giao 90% còn để 10%. Năm 1993 nghị định 64/CP quy định giao 95% cho hộ để 5% công ích UBND xã quản lý. Tỉnh H có chỉ đạo các địa phương thực hiện giao lại theo Nghị định 64/CP, song một số địa phương thực hiện không triệt để vẫn còn diện tích chưa giao hết này giao cho các HTX quản lý, sử dụng.

     Nay UBND xã gọi đất này là đất công và thu về xã quản lý, nhân dân cho rằng nguồn gốc số đất này là do chưa giao đủ cho dân theo Nghị định 64/CP, thì không thể gọi là đất công được (UBND xã đã có 5% đất công ích). Nên khởi kiện UBND xã ra tòa hành chính vì hành vi UBND xã không giao đủ diện tích cho dân theo Nghị định 64/CP, làm thiệt hại đến lợi ích chính đáng của người dân. Nay lại thu số đất này về UBND xã quản lý. Xin luật sư tư vấn cơ sở khởi kiện và thủ tục khởi kiện. Xin cảm ơn.

Câu trả lời về khởi kiện hành vi hành chính liên quan đến quản lý đất đai

   Chào bạn, Luật Toàn Quốc cảm ơn bạn đã tin tưởng và gửi câu hỏi về khởi kiện hành vi hành chính liên quan đến quản lý đất đai, chúng tôi xin đưa ra quan điểm tư vấn về khởi kiện hành vi hành chính liên quan đến quản lý đất đai như sau:

1. Căn cứ pháp lý về khởi kiện hành vi hành chính liên quan đến quản lý đất đai

• Luật đất đai 2013
• Luật tố tụng hành chính 2015;

2. Nội dung tư vấn về khởi kiện hành vi hành chính liên quan đến quản lý đất đai

     Theo nghị định 64/CP của Chính phủ về giao đất nông nghiệp cho hộ gia đình, cá nhân sử dụng ổn định lâu dài vào mục đích sản xuất nông nghiệp, từ 15/10/1993 đã quy định quỹ đất công ích của xã do Hội đồng nhân dân cấp tỉnh quy định nhưng không quá 5% đất nông nghiệp của xã. Phần đất vượt quá tỷ lệ phải đưa vào quỹ đất để giao cho các hộ gia đình, cá nhân. Nhưng theo thông tin bạn cung cấp, phần đất chưa giao hết này vẫn do HTX quản lý sử dụng. Nay UBND xã thu hồi phần đất đó vì xã cho rằng đó là đất công ích, nhưng người dân ở xã cho rằng đó phải là đất của dân do nằm ngoài đất công ích 5% phải giao cho hộ gia đình, cá nhân. Người dân trong xã muốn khởi kiện UBND xã ra tòa án hành chính.

2.1. Căn cứ xác định quyền khởi kiện hành chính

     Để khởi kiện vụ án hành chính bạn cần xác định các yếu tố sau:

     Thứ nhất, về đối tượng khởi kiện theo quy định tại điều 30, điều 115 Luật tố tụng hành chính 2015, bao gồm: Quyết định hành chính; Hành vi hành chính; Quyết định kỷ luật buộc thôi việc; Quyết định giải quyết khiếu nại về quyết định xử lý vụ việc cạnh tranh; Danh sách cử tri bầu cử đại biểu Quốc hội, danh sách cử tri bầu cử đại biểu Hội đồng nhân dân, danh sách cử tri trưng cầu ý dân.

     Theo thông tin bạn cung cấp, đối tượng bạn muốn khởi kiện là hành vi không giao phần đất vượt quá tỷ lệ đất công ích 5% cho hộ gia đình, cá nhân để sản xuất nông nghiệp theo chỉ đạo của tỉnh. Tuy nhiên việc xác định có hành vi này hay không do tòa án quyết định căn cứ vào hồ sơ, giấy tờ tài liệu. Vì phải xác minh UBND xã đã có đủ 5% đất công ích, diện tích HTX sử dụng không nằm trong diện tích đất công ích này. [caption id="attachment_136303" align="aligncenter" width="400"] Khởi kiện hành vi hành chính liên quan đến quản lý đất đai[/caption]

     Thứ hai, về chủ thể khởi kiện trong vụ án hành chính bao gồm người khởi kiện, người bị kiện, người có quyền lợi, nghĩa vụ liên quan. Trong tình huống của bạn người bị kiện là cơ quan có thẩm quyền thực hiện hành vi hành chính bị khởi kiện. Khoản 1 điều 12 nghị định 64/CP có quy định về việc giao đất nông nghiệp do hợp tác xã nông nghiệp quản lý như sau:

     "b) Nếu chưa giao đất cho hộ gia đình, cá nhân thì Uỷ ban nhân dân xã, phường, thị trấn phối hợp với hợp tác xã và Hội Nông dân xây dựng phương án đề nghị Uỷ ban nhân dân huyện, thị xã, thành phố thuộc tỉnh giao và cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất cho họ." 

     Như vậy, cơ quan có thẩm quyền giao đất là UBND cấp huyện không phải UBND cấp xã. UBND cấp xã chỉ có trách nhiệm là xây dựng phương án giao đất cho hộ gia đình cá nhân. Người khởi kiện là hộ gia đình, cá nhân bị ảnh hưởng đến quyền, lợi ích hợp pháp do không thực hiện hành vi giao đất theo chỉ đạo của tỉnh.

     Thứ ba, về thời hiệu khởi kiện để yêu cầu Tòa án giải quyết vụ án hành chính bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp bị xâm phạm theo quy định tại điều 116 Luật tố tụng hành chính quy định như sau:

• 01 năm kể từ ngày nhận được hoặc biết được quyết định hành chính, hành vi hành chính;
• Trường hợp khiếu nại trước khi khởi kiện: 01 năm kể từ ngày nhận được hoặc biết được quyết định giải quyết khiếu nại lần đầu hoặc quyết định giải quyết khiếu nại lần hai; hoặc 01 năm kể từ ngày hết thời hạn giải quyết khiếu nại mà người có thẩm quyền không giải quyết.

     Như vậy, bạn phải chứng minh được thời điểm bắt đầu tính thời hiệu khởi kiện vụ án hành chính đối với hành vi không giao đất nông nghiệp cho hộ gia đình cá nhân mà để cho hợp tác xã sử dụng đất tính đến lúc khởi kiện là 1 năm. Việc này là rất khó. Nếu không có căn cứ xác định còn thời hạn khởi kiện bạn sẽ không có quyền khởi kiện.

2.2. Thẩm quyền và trình tự khởi kiện

      Theo quy định tại khoản 4 điều 32 Luật tố tụng hành chính 2015, UBND cấp tỉnh có thẩm quyền giải quyết khiếu kiện hành vi hành chính của UBND cấp huyện trên cùng phạm vi địa giới hành chính với Tòa án.

     Trình tự khởi kiện hành chính đối với vụ việc của bạn như sau:

     Bước 1. Khiếu nại hành vi hành chính theo quy định của Luật khiếu nại. Tuy nhiên thời hiệu khiếu nại là 90 ngày kể từ ngày nhận được quyết định hành chính hoặc biết được quyết định hành chính, hành vi hành chính.

     Bước 2. Nếu không đồng ý với quyết định giải quyết khiếu nại có thể nộp đơn khởi kiện tại Tòa án có thẩm quyền. Sau khi nộp đơn nếu người khởi kiện không có quyền khởi kiện như đã phân tích ở trên theo điều 123 Luật tố tụng hành chính thì Tòa án sẽ trả lại đơn khởi kiện.

     Bước 3. Thụ lý vụ án:

• Trong thời hạn 10 ngày làm việc, kể từ ngày nhận được thông báo nộp tiền tạm ứng án phí, người khởi kiện phải nộp tiền tạm ứng án phí.
• Trong thời hạn 03 ngày làm việc, kể từ ngày thụ lý vụ án, Chánh án Tòa án phân công thẩm phán đã thực hiện việc xem xét đơn khởi kiện và thụ lý vụ án giải quyết vụ án
• Trong thời hạn 15 ngày, kể từ ngày nhận được thông báo, người bị kiện, người có quyền lợi, nghĩa vụ liên quan phải nộp cho Tòa án văn bản ghi ý kiến của mình về yêu cầu của người khởi kiện và tài liệu, chứng cứ kèm theo

     Bước 4. Chuẩn bị xét xử: Thời hạn chuẩn bị xét xử là 4 tháng, trường hợp được phép gia hạn thì thời gian gia hạn không quá 2 tháng

     Bước 5. Đưa vụ án ra xét xử (điều 149 Luật tố tụng hành chính): Trong thời hạn 20 ngày kể từ ngày có quyết định đưa vụ án ra xét xử, Tòa án phải mở phiên tòa; trường hợp có lý do chính đáng thì thời hạn mở phiên tòa có thể kéo dài nhưng không quá 30 ngày. Sau khi nghị án nếu xét thấy vụ án. 

     Chúng tôi chỉ có thể tư vấn những quy định của pháp luật còn việc có khởi kiện được hay không phải căn cứ vào hồ sơ, tài liệu giấy tờ của bạn để xác định có còn thời hiệu để khởi kiện hay không. Nếu có thì bạn nên có người bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp khi tham gia tố tụng vì vụ của bạn sẽ khá phức tạp, phải cung cấp các tài liệu từ năm 1993 để xác minh sự việc.

     Một số bài viết có nội dung tham khảo:

• Đối tượng khởi kiện hành chính về quản lý đất đai và các dạng khởi kiện phổ biến
• Thẩm quyền giải quyết khởi kiện hành chính của Tòa án

     Để được tư vấn chi tiết về khởi kiện hành vi hành chính liên quan đến quản lý đất đai, quý khách vui lòng liên hệ tới Tổng đài tư vấn pháp luật đất đai 19006500 để được tư vấn chi tiết hoặc gửi câu hỏi về Email:[email protected]. Chúng tôi sẽ giải đáp toàn bộ câu hỏi của quý khách một cách tốt nhất.

     Luật Toàn Quốc xin chân thành ơn./.