ĐIỀU KIỆN ĐỂ HỢP ĐỒNG LAO ĐỘNG CÓ HIỆU LỰC

Câu hỏi của bạn về điều kiện để hợp đồng lao động có hiệu lực

     Chào luật sư, hiện tôi đang là chủ một nhà hàng tôi muốn làm hợp đồng lâu dài với người lao động. Hợp đồng lao động cần điều kiện gì để có hiệu lực và không trái pháp luật ? Xin cảm ơn luật sư.

Câu trả lời của luật sư về điều kiện để hợp đồng lao động có hiệu lực

     Chào bạn, Luật Toàn Quốc xin cảm ơn bạn đã tin tưởng và gửi câu hỏi. Quy định về điều kiện hiệu lực hợp đồng và phụ lục hợp đồng, chúng tôi xin đưa ra quan điểm tư vấn quy định về điều kiện hiệu lực và phụ lục hợp đồng như sau:

1. Cơ sở pháp lý về điều kiện để hợp đồng lao động có hiệu lực

• Bộ luật lao động năm 2012

2. Nội dung tư vấn về điều kiện để hợp đồng lao động có hiệu lực

      Điều kiện có hiệu lực của hợp đồng lao động là tổng hợp các quy định của pháp luật về hợp đồng lao động mà khi các bên tham gia ký kết hợp đồng lao động phải tuân theo. Cụ thể như các điều kiện về: Chủ thể, hình thức, nội dung … [caption id="attachment_204021" align="aligncenter" width="462"] Điều kiện để hợp đồng lao động có hiệu lực[/caption]

2.1. Điều kiện chủ thể trong hợp đồng lao động

2.1.1 Người lao động

     Căn cứ khoản 1 điều 2 và khoản 1 điều 3 bộ luật lao động 2012 quy định.

      Như vậy ta có thể thấy người lao động là cá nhân công dân Việt Nam, từ đủ 15 tuổi trở lên có khả năng lao động và có năng lực pháp luật lao động và năng lực hành vi lao động.

      Ngoài ra pháp luật còn quy định trường hợp sử dụng người lao động dưới 15 tuổi để làm những công việc mà pháp luật cho phép với điều kiện; Có hợp đồng lao động bằng văn bản và phải được ký kết với người đại diện theo pháp luật và được sự đồng ý của người lao động dưới 15 tuổi.

      Không được sử dụng lao động nữ, lao động tàn tật, lao động cao tuổi… làm những công việc mà pháp luật cấm.

      Bên cạnh quy đinh người lao động là công dân Việt Nam. Bộ luật lao động 2012 còn quy định người lao động khi là người nước ngoài như sau:

      Đối với người lao động là người nước ngoài thì phải đủ 18 tuổi có lăng lực hành vi dân sự đầy đủ. Có sức khoẻ, trình độ chuyện môn tay nghề phù hợp với yêu cầu công việc không phạm tội, có lý dịch tư pháp trong sạch, và giấy phép lao động do cơ quan nhà nước có thẩm quyền của Việt Nam cấp.     

       Nhìn chung đối với người lao động việc giao kết hợp đồng lao động mang tính trực tiếp không được ủy quyền. Trừ trường hợp đối với công việc mùa vụ, công việc nhất định có thời hạn dưới 12 tháng. Quy định tại khoản 2 Điều 18 bộ luật lao động 2012 như sau:

2.1.2 Người sử dụng lao động

 Người sử dụng lao động có thể là:

• Cơ quan, tổ chức có thể là của Việt Nam, nước ngoài, hay của Quốc tế tại Việt Nam và phải có tư cách pháp nhân.
• Doanh nghiệp, hộ gia đình, hợp tác xã, cá nhân: Phải được phép kinh doanh, có giấy phép kinh doanh và phải đăng ký kinh doanh.
• Với trường hợp là cá nhân thì phải đủ 18 tuổi, có năng lực pháp luật đầy đủ, và phải có khả năng trả công cho người lao động.

     Căn cứ khoản 2 điều 3 bộ luật lao động 2012:

     Trong các đơn vị sử dụng lao động những đối tượng có quyền ký kết hợp đồng lao động là: Đối với doanh nghiệp thì đó là giám đốc hoặc tổng giám đốc; Chủ nhiệm hợp tác xã đối với hợp tác xã; giám đốc liên hiệp hợp tác xã đối với liên hiệp hợp tác xã; Chủ hộ đối với hộ gia đình; người đứng đầu của các cơ quan, tổ chức Việt Nam, nước ngoài, quốc tế tại Việt Nam.

       Đối với người sử dụng lao động thì họ có thể ủy quyền cho người khác kí kết hợp đồng lao động. Trừ trường hợp người sử dụng lao dộng là cá nhân.

2.2. Điều kiện về loại và hình thức của hợp đồng lao động

      Hiện nay,tuỳ thuộc vào tính chất công việc và thời hạn kết thúc của mỗi công việc mà mỗi bên phải ký kết hợp đồng lao động. Hợp đồng được ký kết theo một trong các loại sau. Hợp đồng lao động không xác định thời hạn, hợp đồng lao động xác định thời hạn, hợp đồng lao động theo mùa vụ. Hoặc theo một công việc nhất định mà thời hạn dưới 12 tháng. Theo khoản 1 điều 22, bộ luật lao động 2012:

• Hợp đồng không xác định thời hạn: Từ đủ 36 tháng trở lên.
• Hợp đồng lao động xác định thời hạn: Từ đủ 12 tháng đến dưới 36 tháng.
• Hợp đồng lao động theo mùa vụ: Dưới 12 tháng.      

      Hợp đồng lao động được thể hiện qua hai hình thức: qua văn bản và bằng lời nói. 

      Đối với hợp đồng lao động bằng lời nói chỉ áp dụng với những công việc có tính chất tạm thời, thời gian làm việc dưới 03 tháng. Quá trình giao kết có thể có hoặc không có người làm chứng tuỳ theo yêu cầu các bên. Và phải tuân thủ theo pháp luật về giao kết hợp đồng lao động.

2.3. Điều kiện về nguyên tắc ký kết hợp đồng lao động.

     Hợp đồng lao động có hiệu lực và đảm bảo sự thoả thuận trong hợp đồng. Là ý chí của các bên, trên nguyên tắc bình đẳng, thiện chí, tự nguyện, hợp tác và trung thực. Và không được giao kết những hợp đồng trái pháp luật, thoả ước lao động tập thể cũng hư đạo đức xã hội. Đây là những nguyên tắc bắt buộc các bên người lao động và người sử dụng lao động buộc phải tuân thủ. Điều 17 bộ luật lao động 2012 quy định.

     Nguyên tắc đầu tiên là tự nguyện khi giao kết hợp đồng đảm bảo sự tự do, tự nguyện của các bên khi tham gia giao kết hợp đồng lao động. Người lao động và người sử dụng lao động, không thể áp đặt ý chí của mình vào bên còn lại. Bằng cách dùng thủ đoạn hay ép buộc, đe doạ nhằm buộc bên kia vì lo sợ mà giao kết hợp đồng dù họ không mong muốn. Quyền tự do thiết lập quan hệ lao động với bất kì người lao động, hay người sử dụng lao động nào. Theo nhu cầu bản thân mà không trái với pháp luật đã quy định. Nguyên tắc này không chỉ đảm bảo giữ đúng bản chất thoả thuận của hợp đồng mà còn nhằm giúp các bên tự giác thực hiện quan hệ lao động, và duy trì quan hệ lao động trong sự hài hoà, ổn định.

     Nguyên tắc thứ hai là nguyên tắc bình đẳng giữa các bên trong việc thỏa thuận, tiến hành giao kết hợp đồng lao động. Các chủ thể trong HĐLĐ bình đẳng với nhau về tư cách pháp lý của chủ thể, hệ thống các quyền và nghĩa vụ ngang nhau, xuất phát từ ý chí của các bên chứ không phải của ai khác (đặc biệt là thanh tra lao động).

     Nguyên tắc cuối cùng là không được trái pháp luật, thoả ước lao động tập thể và đạo đức xã hội. Tuỳ từng trường hợp mà thỏa ước lao động tập thể có thể có trước hoặc có sau khi ký kết hợp đồng lao động, tuy nhiên khi ký kết hợp đồng lao động có tồn tại thỏa ước thì các bên phải triệt để tuân theo các quy định của thỏa ước. [caption id="attachment_204029" align="aligncenter" width="583"] Điều kiện để hợp đồng lao động có hiệu lực[/caption]

2.4. Điều kiện về nội dung trong hợp đồng lao động.

     Toàn bộ những vấn đề được phản ánh trong hợp đồng lao động là nội dung của hợp dồng lao động. Nội dung hợp đồng lao động là căn cứ đầu tiên để xác định quyền và nghĩa vụ các bên, cùng với các căn cứ khác như quy định của pháp luật lao động, nội quy lao động và thoả ước lao động tập thể.

      Trong điều 23 bộ luật lao động 2012 hợp đồng lao động phải có những nội dung chủ yếu thiết lập trên quan hệ lao động như:     

• Tên và địa chỉ người sử dụng lao động hoặc của người đại diện hợp pháp;
• Họ tên, ngày tháng năm sinh, giới tính, địa chỉ nơi cư trú, số chứng minh nhân dân hoặc giấy tờ hợp pháp khác của người lao động;
• Công việc và địa điểm làm việc;
• Thời hạn của hợp đồng lao động;
• Mức lương, hình thức trả lương, thời hạn trả lương, phụ cấp lương và các khoản bổ sung khác; 
• Chế độ nâng bậc, nâng lương;
• Thời giờ làm việc, thời giờ nghỉ ngơi; 
• Trang bị bảo hộ lao động cho người lao động;
• Bảo hiểm xã hội và bảo hiểm y tế;
• Đào tạo, bồi dưỡng, nâng cao trình độ kỹ năng nghề.

      Ngoài những nội dung chủ yếu trên, trong hợp đồng lao động các bên được phép thoả thuận các nội dung khác nhưng không được trái pháp luật, đạo đức xã hội và thoả ước lao động tập thể (nếu có). 

KẾT LUẬN:  Để lập hợp đồng lao động lâu dài với người lao động có hiệu lực và không trái với pháp luật quy định. Bạn cần đáp ứng đầy đủ 4 điều kiện về chủ thế, về loại và hình thức của hợp đồng lao động,về nguyên tắc ký kết hợp đồng lao động và về nội dung trong hợp đồng lao động. Điều kiện chủ thể là điều kiện tiên quyết vì thế bạn cần chú ý trong việc lựa chọn người lao động trước khi ký hợp đồng lao động, khi đó người lao động phải đáp ứng một trong các điều kiện sau:   

Nếu người lao động kí kết với bạn nếu là công dân Việt Nam:   

• Phải là người đủ 15 tuổi trở lên, có khả năng lao động và có năng lực pháp luật lao động và năng lực hành vi lao động.   
• Trường hợp người dưới 15 tuổi để làm những công việc mà pháp luật cho phép với điều kiện; Có hợp đồng lao động bằng văn bản và phải được ký kết với người đại diện theo pháp luật và được sự đồng ý của người lao động dưới 15 tuổi.     

Đối với người lao động là công dân nước ngoài:

     Phải đủ 18 tuổi có lăng lực hành vi dân sự đầy đủ có sức khoẻ, trình độ chuyện môn tay nghề phù hợp với yêu cầu công việc. Không phạm tội, có lý dịch tư pháp trong sạch, và giấy phép lao động do cơ quan nhà nước có thẩm quyền của Việt Nam cấp.      

      Bài viết tham khảo:

• Đơn phương chấm dứt hợp đồng lao động với phụ nữ mang thai 2020
• Hợp đồng lao động vô hiệu có làm chấm dứt hợp đồng lao động

     Để được tư vấn chi tiết về hiệu lực của hợp đồng lao động, quý khách vui lòng liên hệ tới để được luật sư tư vấn Tổng đài tư vấn pháp luật lao động 24/7: 19006500 hoặc Gửi câu hỏi về địa chỉ Gmail: [email protected] Chúng tôi sẽ giải đáp toàn bộ câu hỏi của quý khách một cách tốt nhất.

Luật Toàn Quốc xin chân thành cảm ơn./. 

Chuyên viên: Lan Anh