Điểm mới về kỷ luật lao động

Câu trả lời của luật sư:

     Chào bạn! Luật Toàn Quốc cảm ơn bạn đã tin tưởng và gửi câu hỏi về điểm mới về kỷ luật lao động, chúng tôi xin đưa ra quan điểm tư vấn về điểm mới về kỷ luật lao động như sau:

Căn cứ pháp lý:

• Bộ luật lao động năm 2019 có hiệu lực từ năm 2021
• Bộ luật lao động năm 2012

1. Kỷ luật lao động là gì?

     Bộ luật lao động năm 2012 quy định về kỷ luật lao động tại Điều 118 như sau:

     Bên cạnh đó, Bộ luật lao động năm 2019 cũng đã bổ sung quy định về kỷ luật lao động tại Điều 117 như sau:

     Đối chiếu các quy định trên có thể thấy kỷ luật lao động là những quy định về việc tuận theo thời gian, công nghệ và điều hành sản xuất, kinh doanh do người sử dụng lao động ban hành trong nội quy lao động. Ngoài ra theo quy định mới tại Bộ luật lao động thì kỷ luật lao động ngoài được quy định trong nội quy lao động còn được áp dụng theo quy định của pháp luật. Quy định này đã khắc phục thiếu sót của Bộ luật lao động năm 2012 vì có những tổ chức có dưới 10 lao động thường không có nội quy lao động do đó cần phải được áp dụng theo quy định chung của pháp luật.

2. Những điểm mới về kỷ luật lao động theo quy định của Bộ luật lao động năm 2019.

     Bộ luật lao động năm 2019 đã có nhiều bước tiến để ngày càng hoàn thiện hơn các quy định về quan hệ lao động, giúp tháo gỡ được những vướng mắc còn tồn tại trên thực tế. Trong đó, Bộ luật lao động năm 2019 đã có những quy định mới về kỷ luật lao động, do đó người lao động và người sử dụng lao động cần chủ động nắm bắt được các thông tin này. Bài viết sau đây chúng tôi sẽ giúp quý khách hiểu rõ hơn về những điểm mới về kỷ luật lao động theo quy định của Bộ luật lao động năm 2019 như sau:

2.1. NSDLĐ phải ban hành nội quy lao động.

     Điều 118 Bộ luật lao động năm 2019 quy định về nội quy lao động như sau:

     Bộ luật lao động năm 2019 đã đề cao vai trò của nội quy lao động quy định người sử dụng lao động phải ban hành nội quy lao động. Song theo quy định của Bộ luật lao động năm 2012 chỉ quy định về những doanh nghiệp sử dụng từ 10 người lao động trở lên phải có nội quy lao động bằng văn bản. Đến năm 2021, đối với các doanh nghiệp sử dụng từ 10 người lao động trở lên phải ban hành nội quy lao động bằng văn bản, còn đối với những doanh nghiệp dưới 10 người lao động thì không bắt buộc ban hành nội quy lao động bằng văn bản nhưng phải thỏa thuận nội dung về kỷ luật lao động, trách nhiệm vật chất trong hợp đồng lao động.

     Bên cạnh đó quy định về nội dung của nội quy lao động cũng được bổ sung thêm. Bộ luật lao động năm 2019 đã bổ sung thêm các nội dung về:

• Phòng, chống quấy rối tình dục tại nơi làm việc; trình tự, thủ tục xử lý hành vi quấy rối tình dục tại nơi làm việc;
• Trường hợp được tạm thời chuyển người lao động làm việc khác so với hợp đồng lao động;
•  Người có thẩm quyền xử lý kỷ luật lao động.

2.2. Khi xử lý kỷ luật với NLĐ chưa đủ 15 tuổi thì phải có sự tham gia của người đại diện theo pháp luật.

     Điều 122 Bộ luật lao động năm 2019 quy định về nguyên tắc xử lý kỷ luật như sau:

     Theo quy định trên thì khi xử lý kỷ luật lao động đối với người lao động chưa đủ 15 tuổi thì phải có sự tham gia của người đại diện theo pháp luât. Còn theo Bộ luật lao động năm 2012 thì chỉ quy định trường hợp là người dưới 18 tuổi thì phải có sự tham gia của cha, mẹ hoặc người đại diện theo pháp luật. Như vậy, theo Bộ luật lao động năm 2019 thì đối với người từ đủ 15 tuổi trở lên có thể tự bào chữa, nhờ luật sư hoặc tổ chức đại diện bào chữa cho mình mà theo quy định Bộ luật cũ chỉ người từ đủ 18 trở lên mới có thể tự bào chữa.

2.3. Về các hành vi bị nghiêm cấm khi xử lý kỷ luật lao động

     Bộ luật lao động năm 2019 quy định về các hành vi bị nghiêm cấm khi xử lý kỷ luật lao động tại Điều 127 như sau:

     Còn theo quy định của Bộ luật lao động 2012 thì các hành vi bị nghiêm cấm khi xử lý kỷ luật lao động như sau:

     Như vậy, có thể thấy Bộ luật lao động năm 2019 đã mở rộng hơn các hành vi bị cấm khi xử lý kỷ luật lao động. Bộ luật lao động năm 2019 đã bổ sung thêm các hành vi bị cấm như cấm xúc phạm uy tín, danh dự của người lao động và quy đinh cụ thể hành vi cấm xúc phạm thân thể là cấm xúc phạm đến sức khỏe, tính mạng của người lao động. Ngoài ra, theo Bộ luật lao động năm 2019 còn cấm hành vi xử lý kỷ luật lao động  đối với người lao động có hành vi vi phạm không được quy định trong nội quy lao động hoặc không thỏa thuận trong hợp đồng lao động đã giao kết hoặc pháp luật về lao động không có quy định. 

     KẾT LUẬN: Như vậy, Bộ luật lao động năm 2019 cũng đã có nhiều điểm mới về kỷ luật lao động so với quy định của Bộ luật lao động năm 2012 như các quy định về nội quy lao động, các hành vi bị cấm khi xử lý kỷ luật lao động,... Người lao động và cả người sử dụng lao động đều cần chủ động nắm bắt được các điểm mới về kỷ luật lao động này để tránh áp dụng sai luật và ảnh hưởng đến quyền lợi chính đáng của mình.

Trả lời:

     Bộ luật lao động năm 2019 đã có sửa đổi, bổ sung thêm quy định về trách nhiệm vật chất của người lao động tại Điều 129 như sau:

• Người lao động làm hư hỏng dụng cụ, thiết bị hoặc có hành vi khác gây thiệt hại tài sản của người sử dụng lao động thì phải bồi thường theo quy định của pháp luật hoặc nội quy lao động của người sử dụng lao động. Trường hợp người lao động gây thiệt hại không nghiêm trọng do sơ suất với giá trị không quá 10 tháng lương tối thiểu vùng do Chính phủ công bố được áp dụng tại nơi người lao động làm việc thì người lao động phải bồi thường nhiều nhất là 03 tháng tiền lương và bị khấu trừ hằng tháng vào lương theo quy định tại khoản 3 Điều 102 của Bộ luật này. 
• Người lao động làm mất dụng cụ, thiết bị, tài sản của người sử dụng lao động hoặc tài sản khác do người sử dụng lao động giao hoặc tiêu hao vật tư quá định mức cho phép thì phải bồi thường thiệt hại một phần hoặc toàn bộ theo thời giá thị trường hoặc nội quy lao động; trường hợp có hợp đồng trách nhiệm thì phải bồi thường theo hợp đồng trách nhiệm; trường hợp do thiên tai, hỏa hoạn, địch họa, dịch bệnh nguy hiểm, thảm họa, sự kiện xảy ra khách quan không thể lường trước được và không thể khắc phục được mặc dù đã áp dụng mọi biện pháp cần thiết và khả năng cho phép thì không phải bồi thường. 

     Có thể thấy so với Bộ luật lao động năm 2012 thì quy định của Bộ luật lao động năm 2019 về trách nhiệm bồi thường thiệt hại không có nhiều thay đổi, Bộ luật lao động năm 2019 chỉ bổ sung thêm căn cứ bồi thường là căn cứ vào nội quy lao động. Do đó trong nội quy lao động của doanh nghiệp cũng cần lưu ý quy định cụ thể về trách nhiệm bồi thường thiệt hại của người sử dụng lao động.