THÀNH LẬP CÔNG ĐOÀN CƠ SỞ

Câu hỏi của bạn:      

     Xin chào, vui lòng tư vấn giúp em. Công ty em đã đóng bảo hiểm cho 10 người. Vậy có phải tham công đoàn không. Nếu không làm công đoàn có được không ạ? Em cảm ơn .

Câu trả lời của Luật sư:

     Chào bạn! Trước tiên, xin trân trọng cảm ơn bạn đã tin tưởng và gửi câu hỏi đề nghị tư vấn  đến phòng tư vấn pháp luật qua email – Luật Toàn Quốc. Chúng tôi xin đưa ra quan điểm tư vấn như sau:

Cơ sở pháp lý:

• Luật công đoàn 2012
• Điều lệ công đoàn Việt Nam 2013
• Hướng dẫn 238/HD-TLĐ năm 2014

Nội dung tư vấn thành lập công đoàn cơ sở

1. Vai trò của tổ chức công đoàn trong quan hệ lao động

     Tổ chức công đoàn có vai trò rất lớn trong mối quan hệ giữa người lao động và người sử dụng lao động. Theo quy định của pháp luật, vai trò của tổ chức công đoàn trong quan hệ lao động được thể hiện bằng những vai trò chính như sau: 

• Công đoàn cơ sở thực hiện vai trò đại diện, bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp, chính đáng của đoàn viên công đoàn, người lao động; tham gia, thương lượng, ký kết và giám sát việc thực hiện thỏa ước lao động tập thể, thang lương, bảng lương, định mức lao động, quy chế trả lương, quy chế thưởng, nội quy lao động, quy chế dân chủ ở doanh nghiệp, cơ quan, tổ chức; tham gia, hỗ trợ giải quyết tranh chấp lao động; đối thoại, hợp tác với người sử dụng lao động xây dựng quan hệ lao động hài hoà, ổn định, tiến bộ tại doanh nghiệp, cơ quan, tổ chức.
• Công đoàn cấp trên trực tiếp cơ sở có trách nhiệm hỗ trợ công đoàn cơ sở thực hiện các chức năng, nhiệm vụ theo quy định tại khoản 1 Điều này; tuyên truyền giáo dục, nâng cao hiểu biết về pháp luật về lao động, pháp luật về công đoàn cho người lao động.
• Ở những nơi chưa thành lập tổ chức công đoàn cơ sở, công đoàn cấp trên trực tiếp cơ sở thực hiện trách nhiệm như quy định tại khoản 1 Điều này.
• Tổ chức công đoàn các cấp tham gia với cơ quan quản lý nhà nước cùng cấp và tổ chức đại diện người sử dụng lao động để trao đổi, giải quyết các vấn đề về lao động.

2. Điều kiện thành lập công đoàn cơ sở 

a. Nguyên tắc tổ chức và hoạt động công đoàn

     Điều 6 Luật công đoàn quy định nguyên tắc tổ chức và hoạt động công đoàn

"1. Công đoàn được thành lập trên cơ sở tự nguyện, tổ chức và hoạt động theo nguyên tắc tập trung dân chủ.

2. Công đoàn được tổ chức và hoạt động theo Điều lệ Công đoàn Việt Nam, phù hợp với đường lối, chủ trương, chính sách của Đảng và pháp luật của Nhà nước."

     Theo quy định trên nguyên tắc tổ chức và hoạt động công đoàn sẽ được quy định chi tiết ở Điều lệ Công đoàn Việt Nam, hiện tại Điều lệ Công đoàn Việt Nam đang có hiệu lực là Điều lệ năm 2013. 

b. Điều kiện thành lập công đoàn cơ sở

Tại Điều 16 Điều lệ Công đoàn Việt Nam quy định về điều kiện thành lập công đoàn cơ sở như sau: 

"1. Điều kiện thành lập Công đoàn cơ sở:

a. Công đoàn cơ sở là tổ chức cơ sở của Công đoàn, được thành lập ở các Cơ quan, tổ chức, doanh nghiệp khi có ít nhất năm đoàn viên Công đoàn hoặc năm người lao động có đơn tự nguyện gia nhập Công đoàn Việt Nam." 

Điều 16 thành lập công đoàn cơ sở được được hướng dẫn 238/HD-TLĐ năm 2014 hướng dẫn như sau: 

"12. Điều kiện thành lập và hình thức tổ chức của công đoàn cơ sở theo Điều 16 thực hiện như sau:

12.1. Tổ chức cơ sở của công đoàn là nền tảng của tổ chức công đoàn.

a. Các doanh nghiệp thuộc các thành phần kinh tế; các hợp tác xã có sử dụng lao động theo quy định của pháp luật về lao động; cơ quan xã, phường, thị trấn; các cơ quan nhà nước; các đơn vị sự nghiệp công lập, ngoài công lập có hạch toán độc lập; các chi nhánh, văn phòng đại diện của các doanh nghiệp thuộc các thành phần kinh tế, các cơ quan, tổ chức, cá nhân nước ngoài có sử dụng lao động là người Việt Nam được thành lập công đoàn cơ sở khi có đủ hai điều kiện:

- Có ít nhất năm đoàn viên công đoàn hoặc năm người lao động có đơn tự nguyện gia nhập Công đoàn Việt Nam.

- Có tư cách pháp nhân"

     => Như vậy, theo quy định như trên, công ty bạn hiện tại đang có 10 lao động thì công ty bạn sẽ đủ điều kiện thành lập công đoàn nếu thuộc hai trường hợp sau:

Thứ 1: Trong 10 lao động của công ty thì có ít nhất năm công đoàn viên

Thứ 2: Có ít nhất 5 người lao động có đơn tự nguyện gia nhập Công đoàn Việt Nam

     Do đó, nếu có một trong hai điều kiện trên thì công ty bạn đủ điều kiện thành lập Công đoàn cơ sở. Tuy nhiên, nếu có đủ hai điều kiện trên mà công ty vẫn chưa thể thành lập Công đoàn cơ sở thì công đoàn cấp trên trực tiếp cơ sở sẽ trực tiếp quản lý và công ty bạn cũng sẽ không bị phạt. 

     Như vậy, trường hợp của bạn có 10 người lao động tham gia bảo hiểm xã hội, nhưng điều kiện thành lập công đoàn cơ sở là phải có từ 05 người lao động tự nguyện tham gia công đoàn thì mới có thể thành lập. Hơn nữa, công ty không thành lập công đoàn thì có thể hoạt động phụ thuộc vào công đoàn cấp trên nên công ty của bạn có thể không thành lập công đoàn cũng không vi phạm pháp luật.

     Bạn có thể tham khảo bài viết sau:

• Công đoàn đại diện bảo vệ quyền, lợi ích hợp pháp của người lao động
• Doanh nghiệp không tổ chức công đoàn thì có phải đóng kinh phí công đoàn
• Trình tự thành lập công đoàn theo quy định của pháp luật

     Để được tư vấn chi tiết về nội dung công ty có bao nhiêu người thì phải thành lập công đoàn cơ sở quý khách vui lòng liên hệ tới tổng đài tư vấn pháp  luật bảo hiểm 24/7: 1900 6178  để được tư vấn hoặc gửi câu hỏi về địa chỉ Gmail: [email protected]. Chúng tôi sẽ giải đáp toàn bộ câu hỏi của quý khách một cách tốt nhất.

     Xin chân thành cảm ơn./