CÓ BẮT BUỘC MUA BẢO HIỂM Y TẾ THEO HỘ GIA ĐÌNH KHÔNG?

Câu hỏi của bạn:

Em muốn mua bảo hiểm cá nhân có được không a. Em ở phường 1 quận 5 muốn mua cá nhân vì gia đình em có người không chịu mua. Vậy em có mua cá nhân được không. Mong được Luật sư giải đáp

Xin cảm ơn!

Câu trả lời của luật sư:

Chào bạn, Luật Toàn Quốc xin cảm ơn bạn đã tin tưởng và gửi câu hỏi tới Phòng tư vấn pháp luật qua Email – Luật Toàn Quốc với câu hỏi của bạn, chúng tôi xin đưa ra quan điểm tư vấn như sau:

Căn cứ pháp lý:

• Luật bảo hiểm y tế sửa đổi năm 2014
• Quyết định 959/QĐ- BHXH quy định về quản lí thu bảo hiểm xã hội, bảo hiểm y tế, bảo hiểm thất nghiệp; quản lí sổ bảo hiểm xã hội, thẻ bảo hiểm y tế.
• Công văn số 777/ BHXH- BT hướng dẫn nội dung về thu bảo hiểm y tế

Nội dung tư vấn :      Khoản 1 Điều 1 Luật Bảo hiểm y tế sửa đổi 2014 quy định như sau:

Có bắt buộc mua bảo hiểm y tế theo hộ gia đình không?

Hộ gia đình tham gia bảo hiểm y tế ( sau đây gọi chung là hộ gia đình) bao gồm toàn bộ người có tên trong sổ hộ khẩu hoặc sổ tạm trú.

Thứ nhất, mua bảo hiểm y tế theo hộ gia đình khi nào?

Căn cứ theo điểm a, Mục 1 Công văn số 777/ BHXH- BT hướng dẫn nội dung về thu bảo hiểm y tế như sau:

“a) Đối với hộ gia đình tham gia BHYT quy định tại Khoản 5, Điều 1 Thông tư 41/2014/TTLT-BYT-BTC đã có người tham gia BHYT tự đóng 100% mức đóng, nếu sau ngày 01/01/2015 tiếp tục tham gia BHYT thì thực hiện cho cá nhân người đó hoặc theo hộ gia đình; những người còn lại trong hộ gia đình chưa tham gia BHYT, khi tham gia BHYT thì bắt buộc thực hiện theo hộ gia đình. Từ 01/01/2016 trở đi, toàn bộ những người có tên trong sổ hộ khẩu hoặc sổ tạm trú phải thực hiện BHYT theo hộ gia đình.”

Bên cạnh đó, tại mục 2 Công văn 777/ BHXH- BT cũng quy định:

“Đối tượng quy định tại Điểm a, Điểm c, Khoản 4, Điều 1 Thông tư 1/2014/TTLT-BYT-BTC: trong năm 2015, tham gia BHYT theo danh sách được cấp có thẩm quyền phê duyệt đối với từng thành viên hộ gia đình; thực hiện thu và cấp thẻ BHYT tương ứng thời hạn được hưởng chính sách theo quyết định phê duyệt của cấp có thẩm quyền nhưng tối thiểu là 3 tháng. Trường hợp người tham gia đóng tiền vào các ngày trong tháng (không vào ngày đầu tháng) thì mức đóng được tính từ ngày đầu tháng người tham gia BHYT đóng tiền; thẻ BHYT có giá trị từ ngày đóng tiền đối với người tham gia BHYT liên tục và có giá trị sau 30 ngày kể từ ngày đóng tiền đối với người tham gia BHYT lần đầu hoặc tham gia BHYT không liên tục từ 3 tháng trở lên trong năm tài chính. Từ năm 2016 tham gia BHYT theo hộ gia đình”.

Ngoài ra, theo khoản 5 điều 17 Quyết định số 959/ QĐ- BHXH quy định về đối tượng tham gia bảo hiểm y tế như sau:

“5. Nhóm tham gia BHYT theo hộ gia đình bao gồm:

5.1. Toàn bộ người có tên trong sổ hộ khẩu, trừ đối tượng quy định tại các Khoản 1, 2, 3 và 4 Điều này và người đã khai báo tạm vắng;

5.2. Toàn bộ những người có tên trong sổ tạm trú, trừ đối tượng quy định tại các Khoản 1, 2, 3 và Khoản 4 Điều này.”

Theo như quy định trên, bắt đầu từ ngày 01/01/2016 trở đi, những người còn lại trong hộ gia đình chưa tham gia bảo hiểm y tế, khi tham gia bảo hiểm y tế thì bắt buộc phải tham gia theo hộ gia đình.

Những người thuộc hộ gia đình được quy định tại khoản 2, 3, 4 điều 12 Luật bảo hiểm y tế sửa đổi năm 2014 thì không phải tham gia bảo hiểm y tế.  Cụ thể là những người do người lao động và sử dụng lao động đóng, do tổ chức bảo hiểm xã hội đóng, do ngân sách nhà nước đóng hoặc được ngân sách nhà nước hỗ trợ mức đóng.

Như vậy, khi tham gia bảo hiểm y tế theo hộ gia đình thì bao gồm toàn bộ những người có tên trong sổ hộ khẩu hoặc sổ tạm trú, trừ những người đã có thẻ bảo hiểm y tế và người đã khai báo tạm vắng.

Với trường hợp của bạn, bạn muốn mua bảo hiểm y tế tự nguyện theo hộ gia đình, nhưng có thành viên trong hộ gia đình lại không muốn mua. Việc bắt buộc phải mua bảo hiểm y tế theo hộ gia đình là chủ trường cả nhà nước nhằm đảm bảo thực hiện bảo hiểm y tế toàn dân, đảm bảo quyền lợi cho người dân tham gia. Vì vậy,các thành viên trong hộ gia đình cũng cần có trách nhiệm cùng nhau tham gia, Khi có những thành viên không muốn tham gia bảo hiểm thì mình cần phải động viên để họ thấy được tham gia bảo hiểm y tế là cần thiết,  để cùng nhau mua bảo hiểm y tế.

Như vậy, từ năm 2016 trở đi, khi bạn muốn mua bảo hiểm y tế thì bắt buộc phải mua bảo hiểm y tế theo hộ gia đình, không được mua cá nhân. Những người trong hộ gia đình đã có thẻ bảo hiểm y tế, không thuộc đối tượng tham gia bảo hiểm y tế thì không phải đóng bảo hiểm y tế theo hộ gia đình. [caption id="attachment_26474" align="aligncenter" width="327"]       Mua bảo hiểm y tế theo hộ gia đình[/caption]

Thứ hai, hồ sơ khi mua bảo hiểm y tế theo hộ gia đình

Để mua bảo hiểm y tế theo hộ gia đình bạn cần chuẩn bị những giấy tờ như sau:

– Tờ khai tham gia BHYT (mẫu số TK1-TS, 01 bản/người)

– Danh sách đăng ký tham gia BHYT theo hộ gia đình (mẫu D01-HGĐ, 01 bản). Việc kê khai danh sách đăng ký tham gia BHYT (mẫu D01-HGD) chỉ cần đại diện hộ gia đình (không nhất thiết là chủ hộ). Người kê khai phải chịu trách nhiệm về nội dung kê khai đó, nếu kê khai sai thì phải chịu trách nhiệm trước pháp luật và bồi hoàn chi phí khám chữa bệnh (nếu có phát sinh).

– Danh sách người tham gia BHYT (mẫu D03-TS (TN), 01 bản)

– Bản chính sổ hộ khẩu hoặc sổ tạm trú (để đối chiếu).

– Bản photo hoặc bản chụp thẻ BHYT của những người đã có thẻ để nộp kèm theo Danh sách đăng ký tham gia BHYT để xác định việc giảm trừ mức đóng BHYT theo quy định tại Điểm g Khoản 1 Điều 2 Nghị định 105/2014/ NĐ--CP ngày 15 tháng 11 năm 2014 của Chính phủ quy định chi tiết và hướng dẫn thi hành một số điều của Luật bảo hiểm y tế.

Ngoài ra, bạn có thể tham khảo thêm bài viết như sau:

-Trình tự thủ tục tham gia bảo hiểm y tế tự nguyện lần đầu

-Mức đóng bảo hiểm y tế tự nguyện theo hộ gia đình

   Luật Toàn Quốc hy vọng những gì chúng tôi tư vấn nêu trên sẽ giúp quý khách hàng lựa chọn được phương án tốt nhất để giải quyết vấn đề của mình, còn bất cứ vướng mắc gì quý khách vui lòng liên hệ tới Tổng đài tư vấn pháp luật Lao Động miễn phí 24/7: 19006500 để gặp Luật sư tư vấn trực tiếp và yêu cầu cung cấp dịch vụ hoặc gửi  email: [email protected]. Chúng tôi mong rằng sẽ nhận được sự ủng hộ và ý kiến đóng góp của mọi người dân trên cả nước để chúng tôi ngày càng trở lên chuyên nghiệp hơn.

  Xin chân thành cảm ơn sự đồng hành của quý khách!

   Trân trọng./.

Liên kết tham khảo

• Tải bộ luật lao động 2016 và hướng dẫn áp dụng
• Tải luật bảo hiểm xã hội mới nhất 2017 và hướng dẫn áp dụng
• Tải bộ luật bảo hiểm y tế mới nhất và hướng dẫn áp dụng
• Tải luật bảo hiểm thất nghiệp 2016 và hướng dẫn áp dụng
• Tư vấn bảo hiểm xã hội
• Tư vấn luật lao động luật sư tư vấn miễn phí gọi 1900 6178
• Tư vấn pháp luật lao động