XỬ LÝ YÊU CẦU HỦY VIỆC KẾT HÔN TRÁI PHÁP LUẬT THEO PHÁP LUẬT HIỆN HÀNH

Kiến thức của bạn:

     Quy định của pháp luật hiện nay về xử lý yêu cầu hủy việc kết hôn trái pháp luật ?

Kiến thức của Luật sư:

     Chào bạn!

     Trước tiên, xin trân trọng cảm ơn bạn đã tin tưởng và gửi câu hỏi đề nghị tư vấn  đến phòng tư vấn pháp luật qua email – Luật Toàn Quốc. Chúng tôi xin đưa ra quan điểm tư vấn như sau:

     Cơ sở pháp lý:

• Thông tư số: 01/2016/TTLT-TANDTC-VKSNDTC-BTP hướng dẫn thi hành một số điều của luật hôn nhân và gia đình

     Nội dung tư vấn

        Theo quy định của Luật HN và GĐ 2014, về nguyên tắc Tòa án nhân dân có quyền hủy việc kết hôn trái pháp luật khi có yêu cầu. Khi xem xét, giải quyết yêu cầu có liên quan đến hủy việc kết hôn trái pháp luật thì Tòa án phải căn cứ vào yêu cầu của đương sự, điều kiện kết hôn và điều kiện công nhận quan hệ hôn nhân theo quy định tại Điều 8 và Điều 11 Luật này để quyết định. Tuy nhiên, hủy việc kết hôn trái pháp luật mang lại những hậu quả bất lợi đối với bản thân người kết hôn. Do đó, xử lý việc kết hôn trái pháp luật cần phải được cân nhắc một cách thận trọng.

     Căn cứ theo Khoản 1, Khoản  2 Điều 11 Xử lý việc kết hôn trái pháp luật Luật HN và GĐ 2014 có quy định:

“1. Xử lý việc kết hôn trái pháp luật được Tòa án thực hiện theo quy định tại Luật này và pháp luật về tố tụng dân sự.

1. Trong trường hợp tại thời điểm Tòa án giải quyết yêu cầu hủy việc kết hôn trái pháp luật mà cả hai bên kết hôn đã có đủ điều kiện kết hôn theo quy định tại Điều 8 của Luật này và hai bên yêu cầu công nhận quan hệ hôn nhân thì Tòa án công nhận quan hệ hôn nhân đó…”

     Hướng dẫn thi hành quy định này tại Điều 4 Thông tư 01/2016/TTLT-TANDTC-VKSNDTC-BTP có cụ thể thành hai trường hợp.

     Trường hợp thứ nhất: Truờng hợp tại thời điểm kết hôn , hai bên không có đủ điều kiện kết hôn nhưng sau đó có đủ điều kiện kết hôn quy định tại Điều 8 của Luật HN và GĐ 2014 xử lý như sau:

Thứ nhất,  nếu hai bên kết hôn cùng yêu cầu Tòa án công nhận quan hệ hôn nhân thì Tòa án quyết định công nhận quan hệ hôn nhân đó kể từ thời điểm các bên kết hôn có đủ điều kiện kết hôn.

      Theo như quy định  nếu tại thời điểm kết hôn, hai bên kết hôn không có đủ điều kiện kết hôn theo  pháp luật có hiệu lực tại thời điểm xác nhận tình trạng hôn nhân nhưng tại thời điểm Tòa án giải quyết yêu cầu hủy việc kết hôn trái pháp luật mà cả hai bên kết hôn đó đã đáp ứng đầy đủ các điều kiện kết hôn theo quy định kết hôn của pháp luật hiện tại có hiệu lực và hai bên cùng có yêu cầu công nhận quan hệ hôn nhân cho họ,  thì Tòa án ra quyết định công nhận quan hệ hôn nhân của hai người đó. Có thể xác định đây là hai điều kiện cần và đủ để Tòa án ra quyết định công nhận quan hệ hôn nhân đối với trường hợp kết hôn trái pháp luật và hai điều kiện trên cần phải xảy ra đồng thời với nhau.

Thứ hai, nếu một trong hai bên yêu cầu hủy việc kết hôn trái pháp luật hoặc có một bên yêu cầu công nhận quan hệ hôn nhân hoặc có một bên yêu cầu ly hôn còn bên kia không có yêu cầu thì tòa án quyết định hủy việc kết hôn trái pháp luật.

      Trong trường hợp này,  tại thời điểm tòa án giải quyết yêu cầu hủy kết hôn trái pháp luật mà cả hai bên hoặc một bên chủ thể đều có yêu cầu hủy việc kết hôn trái pháp luật thì đương nhiên tòa án phải ra quyết định hủy việc kết hôn trái pháp luật giữa họ.

      Bên cạnh đó, cũng có những trường hợp tại thời điểm giải quyết yêu cầu hủy việc kết hôn trái pháp luật nhưng chỉ có một bên yêu cầu công nhận quan hệ hôn nhân hoặc một bên yêu cầu ly hôn còn bên kia không có yêu cầu thì tòa án cũng phải quyết định hủy việc kết hôn trái pháp luật. Sở dĩ như vậy, vì quan hệ hôn nhân giữa nam và nữ được xây dựng dựa trên nguyên tắc hôn nhân tự nguyện nếu một trong hai bên nam nữ một khi đã không tự nguyện trong hôn nhân thì  đã vi phạm điều kiện kết hôn . Vì vậy mà hủy việc kết hôn trái pháp luật khi cả hai bên có yêu cầu hoặc một trong hai bên có yêu cầu là điều cần thiết.

Thứ ba, trường hợp hai bên cùng yêu cầu tòa án cho ly hôn hoặc có một bên yêu cầu ly hôn còn bên kia yêu cầu công nhận quan hệ hôn nhân thì tòa án giải quyết cho ly hôn.

     Cũng như nhận xét ở trên, quan hệ hôn nhân được xây dựng dựa trên nguyên tắc tự nguyện  từ cả hai bên nam nữ thì mới có thể đảm bảo được đời sống hôn nhân diễn ra một cách hạnh phúc, cả hai bên chủ thể trong quan hệ hôn nhân không phải chịu đựng tình trạng đời sống hôn nhân bị khủng hoảng về tinh thần cũng như ảnh hưởng tới sức khỏe của cả hai. Nếu một trong hai bên có sự đối ngược nhau về ý chí và mong muốn, một bên mong muốn Tòa án công nhận quan hệ hôn nhân trái pháp luật, một bên kia lại yêu cầu giải quyết ly hôn thì đương nhiên tòa án giải quyết cho hai bên ly hôn để đảm bảo quyền và lợi ích cho cả hai bên chủ thể. [caption id="attachment_64551" align="aligncenter" width="351"] hủy việc kết hôn trái pháp luật[/caption]

     Trường hợp thứ hai: Trường hợp hai bên đã đăng ký kết hôn nhưng tại thời điểm Tòa án giải quyết hai bên kết hôn vẫn không có đủ các điều kiện kết hôn quy định tại Điều 8 của Luật HN và GĐ 2014 thì thực hiện như sau:

Thứ nhất,  nếu có yêu cầu hủy việc kết hôn trái pháp luật thì Tòa án quyết định hủy việc kết hôn trái pháp luật

       Có thể hiểu rằng quy định như thế này là khi Tòa án nhận được đơn yêu cầu hủy kết hôn trái pháp luật của những người có quyền yêu cầu sau đó phải tiến hành điều tra xác minh yêu cầu. Nếu nhận thấy hai bên đã đăng ký kết hôn  nhưng tại thời điểm kết hôn vẫn không có đủ các điều kiện kết hôn và có yêu cầu hủy việc kết hôn của hai bên thì Tòa án quyết định hủy việc kết hôn. Lúc này cả hai hoặc một chủ thể một mặt không đủ điều kiện kết hôn, một mặt đều mong muốn được hủy kết hôn trái pháp luật thì Tòa án ra quyết định hủy kết hôn trái pháp luật cho hai bên nam nữ.

Thứ hai,  nếu một hoặc cả hai bên yêu cầu ly hôn hoặc yêu cầu công nhận quan hệ hôn nhân thì Tòa án bác yêu cầu của họ và quyết định hủy việc kết hôn trái pháp luật...

        Tiếp theo, nếu một trong hai bên yêu cầu ly hôn hoặc yêu cầu công nhận quan hệ hôn nhân thì Tòa án vẫn sẽ bác bỏ yêu cầu này. Bởi lẽ, nếu yêu cầu ly hôn thì hai bên phải có đủ các điều kiện để kết hôn quy định tại Điều 8 Luật HN và GĐ thì mới có thể thực hiện quyền ly hôn nhưng ở đây một hoặc hai bên đã không đủ điều kiện kết hôn.

       Tương tự với yêu cầu công nhận quan hệ hôn nhân cũng vậy, Tòa án chỉ đồng ý công nhận quan hệ hôn nhân khi tại thời điểm Tòa án giải quyết kết hôn mà hai bên đã có đủ điều kiện kết hôn. Trong khi đó, với trường hợp này một trong hai bên lại không đủ điều kiện kết hôn. Do đó, chỉ có một hậu quả pháp lý duy nhất là Tòa án phải bác bỏ đơn yêu cầu của họ và ra quyết định hủy việc kết hôn trái pháp luật.

        Luật Toàn Quốc hy vọng những gì chúng tôi cung cấp nêu trên sẽ giúp cho quý khách hiểu được phần nào quy định của pháp luật về nội dung Xử lý yêu cầu hủy việc kết hôn trái pháp luật. Còn bất cứ vướng mắc gì quý khách vui lòng liên hệ tới Tổng đài tư vấn luật hôn nhân miễn phí 24/7: 1900 6178  để gặp Luật sư tư vấn trực tiếp và yêu cầu cung cấp dịch vụ hoặc gửi thư về Email: lienhe@luattoanquoc.com.

     Xin chân thành cảm ơn sự đồng hành của quý khách. 

     Trân trọng /./.