QUẤY RỐI TÌNH DỤC TẠI NƠI LÀM VIỆC 

Câu trả lời của Luật sư:

     Chào bạn, Luật Toàn Quốc xin cảm ơn bạn đã tin tưởng và gửi câu hỏi về quấy rối tình dục tại nơi làm việc, chúng tôi xin đưa ra quan điểm tư vấn về quấy rối tình dục tại nơi làm việc như sau:

Căn cứ pháp lý:

• Bộ luật lao động 2019

1. Quấy rối tình dục tại nơi làm việc là gì 

     Môi trường làm việc hiện nay ở Việt Nam và các nước nói chung tuy ngày càng có xu hướng phát triển tích cực nhưng cũng tiềm ẩn và không tránh khỏi những rủi ro, một trong số đó là vấn nạn quấy rối tình dục tại nơi làm việc. 

     Khoản 9 Điều 3 Bộ luật Lao động 2019 đã khẳng định: "Quấy rối tình dục tại nơi làm việc là hành vi có tính chất tình dục của bất kỳ người nào đối với người khác tại nơi làm việc mà không được người đó mong muốn hoặc chấp nhận. Nơi làm việc là bất kỳ nơi nào mà người lao động thực tế làm việc theo thỏa thuận hoặc phân công của người sử dụng lao động." 

     Vấn đề này hiện nay được quy định tại Bộ luật Lao động 2019, đồng thời Chính phủ cũng đang xây dựng dự thảo Nghị định hướng dẫn về quấy rối tình dục và sẽ ban hành trong thời gian sắp tới. 

2. Quy định mới của Bộ luật Lao động 2019 về quấy rối tình dục tại nơi làm việc 

     So với các bộ luật lao động trước đó thì đây là lần đầu tiên, Luật lao động ghi nhận về hành vi quấy rối tình dục tại nơi làm việc, đây được coi là động thái đầy tích cực của pháp luật về vấn nạn này, góp phần bảo vệ người lao động trong quá trình làm việc. 

     Bộ luật Lao động đã ghi nhận về vấn đề này trong tại các Điều 5, Điều 6, Điều 8, Điều 35, Điều 67, Điều 118, Điều 125, Điều 135 và Điều 164.

     Trong đó, pháp luật xác định rõ đây là hành vi bị nghiêm cấm tại nơi làm việc và sẽ là một trong những căn cứ để chấm dứt hợp đồng lao động.

     Bên cạnh đó, người sử dụng lao động phải xây dựng nội dung về Phòng, chống quấy rối tình dục tại nơi làm việc; trình tự, thủ tục xử lý hành vi quấy rối tình dục tại nơi làm việc. 

     Như vậy kể từ thời điểm ngày 01 tháng 01 năm 2021, Bộ luật Lao động 2019 có hiệu lực thì vấn đề phòng, chống quấy rối tình dục sẽ là một nội dung bắt buộc phải có trong nội quy lao động.

     Tuy nhiên, làm sao để xác định một hành vi được coi là quấy rối tình dục thì Bộ luật Lao động lại chưa chỉ rõ, quy định mới chỉ dừng ở mức chung chung chứ chưa có hướng dẫn rõ ràng, điều này cũng gây khó khăn cho doanh nghiệp và người lao động để xác định. 

     Hiện nay, Chính phủ đã ban hành dự thảo lấy ý kiến về Nghị định Quy định về chính sách đối với lao động nữ và bảo đảm bình đẳng giới, trong đó xác định những hành vi quấy rối tình dục tại nơi làm việc. Nếu dự thảo được thông qua thì đây sẽ là một trong những cơ sở để bảo vệ quyền lợi cho người lao động. 

     Trong thời gian chờ đợi những hướng dẫn cụ thể từ phía các cơ quan lập pháp, người sử dụng lao động và người lao động có thể tham khảo các bộ quy tắc ứng xử về quấy rối tình dục tại nơi làm việc của Hiệp hội xuất khẩu lao động ban hành. 

3. Người lao động phải làm gì để tự bảo vệ mình khi bị quấy rối tình dục tại nơi làm việc

     Theo Bộ luật Lao động 2019, phòng, chống quấy rối tình dục tại nơi làm việc; trình tự, thủ tục xử lý hành vi quấy rối tình dục tại nơi làm việc là một trong những quy định bắt buộc phải có trong nội quy lao động.

    Do đó, khi có một ai đó thực hiện hành vi quấy rối tình dục với mình, người lao động có thể tố cáo với người sử dụng lao động. Khoản 2 Điều 125 Bộ luật Lao động 2019 có quy định người lao động có hành vi quấy rối tình dục tại nơi làm việc được quy định trong nội quy lao động sẽ bị áp dụng hình thức xử lý kỷ luật sa thải. 

     Điều 35 Bộ luật Lao động có quy định như sau về đơn phương chấm dứt hợp đồng lao động: 

     Như vậy, việc bị quấy rối tình dục tại nơi làm việc là một trong những cơ sở để người lao động đơn phương chấm dứt hợp đồng mà không cần báo trước. 

     Đây được xem là giải pháp thiết thực và là sự tiến bộ của pháp luật để tạo tâm lý ổn định, thoải mái khi làm việc cho người lao động, góp phần nâng cao chất lượng hiệu quả công việc.

     KẾT LUẬN: Như vậy, quấy rối tình dục tại nơi làm việc là một trong những quy định thể hiện sự tiến bộ trong nhận thức và xây dựng pháp luật. Mong là trong thời gian tới, pháp luật sẽ có thêm nhiều biện pháp cứng rắn hơn nữa để bảo vệ người lao động, tạo ra môi trường làm việc văn minh, hiệu quả. 

Căn cứ pháp lý:

• Bộ luật Lao động 2019

     Theo thông tin mà chúng tôi nhận được, hiện nay bạn đang có nhu cầu tìm hiểu về nội quy lao động, chúng tôi xin đưa ra quan điểm tư vấn như sau:

4.1. Nội quy lao động theo Bộ luật Lao động 2019 

       Điều 128 Bộ luật Lao động 2019 có quy định như sau về nội quy lao động:

     Như vậy, kể từ ngày 01 tháng 01 năm 2021, những nội dung bắt buộc phải có trong nội quy lao động bao gồm: 

• Thời giờ làm việc, thời giờ nghỉ ngơi;
• Trật tự tại nơi làm việc;
• An toàn, vệ sinh lao động;
• Phòng, chống quấy rối tình dục tại nơi làm việc; trình tự, thủ tục xử lý hành vi quấy rối tình dục tại nơi làm việc;
• Việc bảo vệ tài sản và bí mật kinh doanh, bí mật công nghệ, sở hữu trí tuệ của người sử dụng lao động;
• Trường hợp được tạm thời chuyển người lao động làm việc khác so với hợp đồng lao động;
• Các hành vi vi phạm kỷ luật lao động của người lao động và các hình thức xử lý kỷ luật lao động;
• Trách nhiệm vật chất;
• Người có thẩm quyền xử lý kỷ luật lao động.

4.2. Điểm mới về quấy rối tình dục trong nội quy lao động

Theo quy định trên thì ngoài những nội dung đã được quy định từ trước đó như thời giờ làm việc, thời giờ nghỉ nơi, an toàn vệ sinh lao động, trách nhiệm vật chất... thì Bộ luật lao động 2019 yêu cầu bổ sung thêm 3 nội dung sau:

• Phòng, chống quấy rối tình dục tại nơi làm việc; trình tự, thủ tục xử lý hành vi quấy rối tình dục tại nơi làm việc;
• Trường hợp được tạm thời chuyển người lao động làm việc khác so với hợp đồng lao động;
• Người có thẩm quyền xử lý kỷ luật lao động.

     Trong đó, nội dung đặc biệt quan trọng là vấn đề liên quan đến phòng, chống quấy rối tình dục tại nơi làm việc. Đây được xem là một trong những nội dung quan trọng và tiến bộ của Bộ luật Lao động. Do đó, bạn cần điều chỉnh lại các nội dung trong nội quy lao động để phù hợp với tiêu chí và quy định của pháp luật. 

 Luật Toàn Quốc xin chân thành cảm ơn./.

 Chuyên viên: Hải Quỳnh