Chào bạn, Luật Toàn Quốc cảm ơn bạn đã gửi câu hỏi về ký hợp đồng với người lao động dưới 15 tuổi. Chúng tôi xin đưa ra quan điểm tư vấn về như sau: Căn cứ pháp lý:

• Bộ luật lao động 2019
• Nghị định 28/2020/NĐ-CP
• Thông tư 09/2020/TT-BLĐTBXH

1. Ký hợp đồng lao động với người dưới 15 tuổi là gì?

       Hợp đồng lao động là sự thỏa thuận giữa người lao động và người sử dụng lao động về việc làm có trả công, tiền lương, trong đó có quy định về điều kiện lao động, quyền và nghĩa vụ của mỗi bên trong quan hệ lao động.

    Hợp đồng lao động với người dưới 15 tuổi là sự thỏa thuận giữa người sử dụng lao động với ngươi lao động 

2. Nội dung của hợp đồng lao động đối với người lao động dưới 15 tuổi.

2.1 Chủ thể tham gia ký kết hợp đồng lao động đối với người lao động dưới 15 tuổi.

Chủ thể tham gia ký kết hợp đồng gồm người sử dụng lao động và người lao động dưới 15 tuổi cụ thể như sau:

• Người lao động: người lao động dưới 15 tuổi và người đại diện theo pháp luật là bố, mẹ.

         Việc pháp luật quy định hợp đồng lao động phải có sự tham gia của cả người đại diện theo pháp luật là nhằm mục đích để người đại diện xác nhận sự đồng ý về nội dung hợp đồng lao động, bảo đảm việc thực hiện nghĩa vụ lao động của người được đại diện, đồng thời phải liên đới chịu trách nhiệm trong trường hợp người được đại diện vi phạm kỷ luật lao động làm thiệt hại về tài sản của người sử dụng lao động. 

• Người sử dụng lao động là người thuộc một trong các trường hợp sau đây:

+ Người đại diện theo pháp luật của doanh nghiệp hoặc người được ủy quyền theo quy định của pháp luật;

+ Người đứng đầu cơ quan, tổ chức có tư cách pháp nhân theo quy định của pháp luật hoặc người được ủy quyền theo quy định của pháp luật;

+ Người đại diện của hộ gia đình, tổ hợp tác, tổ chức khác không có tư cách pháp nhân hoặc người được ủy quyền theo quy định của pháp luật;

2.2 Nội dung hợp đồng lao động với người lao động dưới 15 tuổi

        Theo quy định tại Điều 21 của Bộ luật Lao động về nội dung hợp đồng lao động được ký giữa người sử dụng lao động với người lao động chưa đủ 15 tuổi gồm những nội dung được quy định như sau:

+ Họ và tên; ngày, tháng, năm sinh; giới tính; nơi cư trú; số điện thoại (nếu có); số thẻ căn cước công dân hoặc chứng minh nhân dân hoặc hộ chiếu của người đại diện theo pháp luật của người chưa đủ 15 tuổi;

+ Chỗ ở đối với người chưa đủ 15 tuổi làm việc xa gia đình;

+ Việc bảo đảm điều kiện học tập.

+ Giấy khám sức khỏe của cơ sở khám bệnh, chữa bệnh có thẩm quyền xác nhận sức khỏe của người chưa đủ 15 tuổi phù hợp với công việc và tổ chức kiểm tra sức khỏe định kỳ ít nhất một lần trong sáu tháng.

     Việc quy định trên nhằm xác nhận người lao động dưới 15 tuổi đủ sức khỏe để làm việc, khám phát hiện bệnh nghề nghiệp và bảo đảm điều kiện làm việc, an toàn, vệ sinh lao động phù hợp với lưa tuổi, đồng thời bảo vệ một cách tốt nhất sức khỏe cho họ trong quá trình thực hiện hợp đồng lao động.

• Ngoài ra, trường hợp người sử dụng lao động ký hợp đồng lao động với với người chưa đủ 13 tuổi thì hợp đồng này chỉ có hiệu lực sau khi có văn bản đồng ý của Sở Lao động - Thương binh và Xã hội cụ thể như sau:

+ Sở Lao động - Thương binh và Xã hội nơi đặt trụ sở chính hoặc nơi có địa chỉ được ghi trong giấy chứng nhận đăng ký doanh nghiệp, hợp tác xã, liên hiệp hợp tác xã hoặc giấy chứng nhận đăng ký đầu tư hoặc văn bản chấp thuận chủ trương đầu tư hoặc quyết định thành lập cơ quan, tổ chức hoặc hợp đồng hợp tác của tổ hợp tác, trong trường hợp người sử dụng lao động là doanh nghiệp, cơ quan, tổ chức, hợp tác xã.

+ Sở Lao động - Thương binh và Xã hội nơi đăng ký hộ khẩu thường trú hoặc tạm trú của hộ gia đình, cá nhân, trong trường hợp người sử dụng lao động là hộ gia đình hoặc cá nhân.

3. Những công việc nào được ký hợp đồng với người lao động dưới 15 tuổi.

       Theo quy định pháp luật hiện nay thì bạn chỉ có thể tuyển dụng và sử dụng người lao động dưới 15 tuổi để thực hiện những công việc có trong danh mục Phụ lục II Thông tư 09/2020/TT-BLĐTBXH cho phép và nghiêm cấm sử dụng người lao động dưới 15 tuổi vào các công việc dưới đây:

• Dưới nước, dưới lòng đất, trong hang động, trong đường hầm;
• Công trường xây dựng;
• Cơ sở giết mổ gia súc;
• Sòng bạc, quán bar, vũ trường, phòng hát karaoke, khách sạn, nhà nghỉ, cơ sở tắm hơi, cơ sở xoa bóp; điểm kinh doanh xổ số, dịch vụ trò chơi điện tử;

Nơi làm việc khác gây tổn hại đến sự phát triển thể lực, trí lực, nhân cách của người chưa thành niên, được quy định tại Phụ lục IV Thông tư 09/2020/TT-BLĐTBXH.

Lưu ý:

         Người sử dụng lao động không được tuyển dụng và sử dụng người chưa đủ 13 tuổi làm việc, trừ các công việc nghệ thuật, thể dục, thể thao nhưng không làm tổn hại đến sự phát triển thể lực, trí lực, nhân cách của người chưa đủ 13 tuổi và phải có sự đồng ý của Sở Lao động - Thương binh và Xã hội theo quy định pháp luật.

        Như vậy, nếu muốn thuê, tuyển dụng người lao động dưới 15 tuổi làm việc thì bạn phải cân nhắc xem công việc mà bạn muốn tuyển dụng người dưới 15 tuổi làm có thuộc sự cho phép theo danh mục Phụ lục II Thông tư 09/2020/TT-BLĐTBXH và không được thuê người dưới 15 tuổi làm các công việc bị nghiêm cấm không được phép thuê ví dụ công việc giúp việc gia đình không được quy định trong danh mục công việc được sử dụng người dưới 15 tuổi thì không được phép tuyển dụng nếu không bạn sẽ bị xử phạt vi phạm hành chính theo quy định của pháp luật.

4. Thời gian làm việc của người lao động dưới 15 tuổi

        Theo Điều 146 Bộ luật lao động 2019 quy định về thời gian làm việc đối với người lao động dưới 15 tuổi như sau:

Thời giờ làm việc của người chưa đủ 15 tuổi không được quá 04 giờ trong 01 ngày và 20 giờ trong 01 tuần; không được làm thêm giờ, làm việc vào ban đêm.

Thời giờ làm việc của người từ đủ 15 tuổi đến chưa đủ 18 tuổi không được quá 08 giờ trong 01 ngày và 40 giờ trong 01 tuần. Người từ đủ 15 tuổi đến chưa đủ 18 tuổi có thể được làm thêm giờ, làm việc vào ban đêm trong một số nghề, công việc theo danh mục tại Phụ lục V Thông tư 09/2020/TT-BLĐTBXH về danh mục nghề, công việc người từ đủ 15 tuổi đến chưa đủ 18 tuổi có thể được làm thêm giờ, làm việc vào ban đêm.

         Việc pháp luật quy định như trên bảo vệ lao động chưa thành niên tham gia quan hệ lao động, ngoài quy định các công việc được sử dụng lao động, điều kiện tuyển dụng lao động chưa thành niên, các quyền lợi về việc làm, tiền lương, pháp luật còn đặc biệt quan tâm đến điều kiện lao động vệ sinh, an toàn và thời giờ làm việc.

          Bởi trên thực tế, người lao động dưới 15 tuổi còn có sự hiểu biết xã hội, hiểu biết cuộc sống còn hạn chế, khả năng tự bảo vệ chưa cao, dễ bị bóc lột và lợi dụng, nhiều chủ sử dụng lao động trong các doanh nghiệp tư nhân nhỏ lẻ, tổ hợp tác, cá nhân trong các làng nghề, cơ sở xây dựng, sử dụng lao động sản xuất các mặt hàng tiêu dùng thủ công, đã kéo dài thời giờ làm việc trong ngày có trường hợp bóc lột tối đa sức lao động của lao động chưa thành niên từ 14 đến 15 giờ trong một ngày. Điều này ảnh hưởng rất lớn đến sự phát triển đầy đủ về thể chất và tinh thần của lao động chưa thành niên.

Câu trả lời:

      Bạn hoàn toàn có thể thuê các cháu bé từ đủ 13 tuổi đến dưới 15 tuổi để biểu diễn nghệ thuật và có trả thù lao cho bé từ đủ 13 tuổi đến dưới 15 tuổi, theo quy định của pháp luật hiện nay thì bạn chỉ có thể sử dụng người lao động dưới 15 tuổi khi thực hiện những công việc có trong danh mục Phụ lục II Thông tư 09/2020/TT-BLĐTBXH :

• Biểu diễn nghệ thuật.
• Vận động viên thể thao.
• Lập trình phần mềm.
• Các nghề truyền thống: chấm men gốm; cưa vỏ trai; làm giấy dó; làm nón lá; chấm nón; dệt chiếu; làm trống; dệt thổ cẩm;..
• Các nghề thủ công mỹ nghệ: thêu ren; mộc mỹ nghệ; làm lược sừng; làm tranh dân gian (tranh Đông Hồ, tranh Hàng Trống…
• Đan lát, làm các đồ gia dụng, đồ thủ công mỹ nghệ từ nguyên liệu tự nhiên như: mây, tre, nứa, dừa, chuối, bèo lục bình, đay, cói, quế, guột, đót, lá nón,....

           Như vậy, pháp luật có giới hạn ngành nghề được thuê người lao động từ đủ 13 tuổi đến dưới 15 tuổi còn các công việc khác không nằm trong danh mục được cho phép thuê người lao động từ đủ 13 tuổi đến dưới 15 tuổi thì bạn không được sử dụng người lao động từ đủ 13 tuổi đến dưới 15 tuổi. Việc pháp luật quy định như vậy là nhằm bảo vệ quyền lợi của người từ đủ 13 tuổi đến dưới 15 tuổi khi họ đang trong quá tình phát triển cả về sức khỏe và tinh thần đặc biệt là để hạn chế tình trạng bóc lột sức lao động của người từ đủ 13 tuổi đến dưới 15 tuổi.

     KẾT LUẬN: Trên đây là những nội dung tư vấn về ký hợp đồng lao động với người dưới 15 tuổi, trên thực tế khách hàng có thể gặp phải nhiều vấn đề phức tạp hơn nên để được hỗ trợ và tư vấn kịp thời, vui lòng liên hệ với Luật Toàn Quốc qua tổng đài 19006500.

Chuyên viên: Nguyễn Huệ