VAY TIỀN VỚI LÃI SUẤT VƯỢT QUÁ QUY ĐỊNH THÌ GIAO DỊCH DÂN SỰ CÓ VÔ HIỆU KHÔNG?

Câu hỏi của bạn:

     Xin kính chào!

     Cho tôi hỏi một sự việc như sau: Một vụ kiện dân sự đã có Bản án ngày 01/3/2017 của TAND cấp Huyện. Nội dung: nguyên đơn cho bị đơn vay một số tiền với lãi suất 6%/tháng (72%/năm), bị đơn đã trả lãi suất gần 1 năm, sau đó không có khả năng để trả nữa nên đưa vụ việc ra toà. Hai bên đều thừa nhận số tiền vay và lãi suất tại toà, trước đó không có chứng từ chứng minh. Cho tôi hỏi, hiện nay bị đơn có thể căn cứ vào: Điều 468, Điều 117, Điều 122, Điều 123, Điều 132 Bộ luật Dân sự số 91/2015/QH13 và Điều 185 Bộ luật Tố tụng dân sự năm 2015 để yêu cầu TAND cấp huyện đó tuyên bố đây là “giao dịch dân sự vô hiệu” không?

Câu trả lời của Luật sư:

     Chào bạn! Luật Toàn Quốc cảm ơn bạn đã tin tưởng và gửi câu hỏi đề nghị tư vấn luật đến Phòng tư vấn luật qua email- Luật Toàn quốc. Chúng tôi xin đưa ra quan điểm tư vấn như sau: 

Căn cứ pháp lý:

• Bộ luật dân sự năm 2015

• Bộ Luật Tố tụng dân sự năm 2015

Nội dung tư vấn:

1. Khởi kiện vụ việc đã có Bản án của Tòa án

     Theo như bạn trình bày thì vụ việc đã được Tòa án xét xử và có Bản án ngày 01/3/2017 của TAND cấp Huyện, vì bạn không nói rõ vụ việc đã được xét xử ở giai đoạn nào nên chúng tôi tạm suy đoán là vụ việc đã được xét xử sơ thẩm.

     Thời hạn kháng cáo đối với bản án của Tòa án cấp sơ thẩm là 15 ngày, kể từ ngày tuyên án; đối với đương sự, đại diện cơ quan, tổ chức hoặc cá nhân khởi kiện không có mặt tại phiên tòa hoặc không có mặt khi tuyên án mà có lý do chính đáng thì thời hạn kháng cáo được tính từ ngày họ nhận được bản án hoặc bản án được niêm yết. Đối với trường hợp đương sự, đại diện cơ quan, tổ chức hoặc cá nhân khởi kiện đã tham gia phiên tòa nhưng vắng mặt khi Tòa án tuyên án mà không có lý do chính đáng thì thời hạn kháng cáo được tính từ ngày tuyên án. Tính thời điểm tháng 10/2017 hiện tại thì bên bị đơn đã hết quyền kháng cáo và Bản án đã có hiệu lực pháp luật.

     Theo quy định tại điểm c khoản 1 Điều 192 một trong các trường hợp Tòa án trả lại đơn khởi kiện là sự việc đã được giải quyết bằng bản án, quyết định đã có hiệu lực pháp luật của Tòa án hoặc quyết định đã có hiệu lực của cơ quan nhà nước có thẩm quyền, trừ trường hợp vụ án mà Tòa án bác đơn yêu cầu ly hôn, yêu cầu thay đổi nuôi con, thay đổi mức cấp dưỡng, mức bồi thường thiệt hại, yêu cầu thay đổi người quản lý tài sản, thay đổi người quản lý di sản, thay đổi người giám hộ hoặc vụ án đòi tài sản, đòi tài sản cho thuê, cho mượn, đòi nhà, đòi quyền sử dụng đất cho thuê, cho mượn, cho ở nhờ mà Tòa án chưa chấp nhận yêu cầu và theo quy định của pháp luật được quyền khởi kiện lại. Hiện nay vụ việc đã được giải quyết bằng bản án có hiệu lực của Tòa án nên sẽ không đủ điều kiện khởi kiện theo quy định của pháp luật. [caption id="attachment_57735" align="aligncenter" width="371"] Vay tiền với lãi suất vượt quá quy định[/caption]

2. Vay tiền với lãi suất vượt quá quy định thì giao dịch dân sự có vô hiệu không?

     Giao dịch dân sự không có một trong các điều kiện được quy định tại Điều 117 BLDS thì vô hiệu, trừ trường hợp Bộ luật này có quy định khác. Điều 117 BLDS quy định về điều kiện có hiệu lực của giao dịch dân sự như sau:

     “1. Giao dịch dân sự có hiệu lực khi có đủ các điều kiện sau đây:      a) Chủ thể có năng lực pháp luật dân sự, năng lực hành vi dân sự phù hợp với giao dịch dân sự được xác lập;      b) Chủ thể tham gia giao dịch dân sự hoàn toàn tự nguyện;      c) Mục đích và nội dung của giao dịch dân sự không vi phạm điều cấm của luật, không trái đạo đức xã hội.      2. Hình thức của giao dịch dân sự là điều kiện có hiệu lực của giao dịch dân sự trong trường hợp luật có quy định.”

     Để hiểu rõ hơn về các điều kiện của giao dịch dân sự trên, bạn có thể tham khảo qua các bài viết về các trường hợp cụ thể sau:

• Giao dịch dân sự vô hiệu do lừa dối theo quy định của BLDS
• Giao dịch dân sự vô hiệu do người có khó khăn trong nhận thức, làm chủ hành vi xác lập
• Giao dịch dân sự vô hiệu do không tuân thủ quy định về hình thức

     Trong trường hợp của bạn, áp dụng theo quy định tại Điều 468 BLDS nếu các bên có thỏa thuận về lãi suất thì lãi suất theo thỏa thuận không được vượt quá 20%/năm của khoản tiền vay, trường hợp lãi suất theo thỏa thuận vượt quá lãi suất giới hạn được quy định thì mức lãi suất vượt quá không có hiệu lực. Như vậy, ta có thể hiểu giao dịch dân sự giữa hai bên vẫn có hiệu lực đối với khoản tiền cho vay và lãi suất theo quy định pháp luật, giao dịch dân sự chỉ vô hiệu một phần đối với phần lãi suất vượt quá lãi suất giới hạn. Việc căn cứ vào các điều luật bạn đưa ra không thể tuyên giao dịch dân sự vô hiệu toàn bộ chỉ có thể vô hiệu một phần theo quy định của pháp luật.

 Bài viết tham khảo:

• Người nước ngoài cư trú tại Việt Nam được pháp luật quy định như thế nào?
• Những trường hợp không công nhận phán quyết quyết của trọng tài nước ngoài

     Để được tư vấn chi tiết về lĩnh vực dân sự, quý khách vui lòng liên hệ tới Tổng đài tư vấn pháp luật dân sự 24/7: 19006500 để được luật sư tư vấn hoặc Gửi câu hỏi về địa chỉ Gmail:[email protected]. Chúng tôi sẽ giải đáp toàn bộ câu hỏi của quý khách một cách tốt nhất.

       Luật Toàn Quốc xin chân thành cảm ơn./.