TRÁCH NHIỆM HÌNH SỰ ĐỐI VỚI PHÁP NHÂN THƯƠNG MẠI

Căn cứ pháp lý:

• Bộ luật hình sự năm 2015;

1. Pháp nhân là gì? Phân loại pháp nhân

1.1 Pháp nhân là gì?

Theo điều 74 BLDS năm 2015 quy định về pháp nhân như sau:

     Như vậy một tổ chức được gọi là pháp nhân khi nó có đầy đủ các điều kiện theo luật định :

• Pháp nhân phải được thành lập hợp pháp: Một pháp nhân được thành lập hợp pháp khi được pháp luật cho phép hoặc thừa nhận, nói cách khác thì phải được thành lập theo trình tự, thủ tục luật định. Trên cơ sở mục đích, nhiệm vụ, chức năng của một tổ chức mà Nhà nước bằng pháp luật công nhận tổ chức đó là pháp nhân thông qua các hình thức: Cơ quan có thẩm quyền thành lập, cho phép thành lập, đăng kí hoặc công nhận thành lập. 
• Pháp nhân phải có cơ cấu tổ chức chặt chẽ: tổ chức là tập hợp nhiều người có cùng chung mục đích, lợi ích… được thành lập với những chức năng, nhiệm vụ cụ thể nhằm thực hiện một mục đích nào đó. Cơ cấu tổ chức chặt chẽ giúp cho pháp nhân trở thành một thể thống nhất, vận hành, hoạt động một cách có hiệu quả. Cơ cấu tổ chức chặt chẽ nghĩa là pháp nhân phải có sự sắp xếp, phân bổ nguồn nhân lực vào các bộ phận như phòng, ban… và quy định cho từng bộ phận đó những chức năng, nhiệm vụ cụ thể trong Điều lệ.
• Pháp nhân phải có tài sản độc lập với cá nhân, tổ chức khác và tự chịu trách nhiệm bằng tài sản đó:Giống như các chủ thể dân sự khác, để có thể thực hiện các quyền và gánh vác nghĩa vụ khi tham gia các quan hệ dân sự, pháp nhân  cần phải có một khối lượng tài sản nhất định. Và tài sản của pháp nhân còn phải có sự độc lập, tức là pháp nhân có đầy đủ 3 quyền năng của quyền sở hữu là chiếm hữu, sử dụng và định đoạt để không chịu sự chi phối ràng buộc của bất kỳ ai, đảm bảo tư cách chủ thể của pháp nhân. 
• Pháp nhân nhân danh mình tham gia các quan hệ pháp luật một cách độc lập: Điều kiện này xuất phát từ việc tách bách tài sản (tài sản độc lập) với các cá nhân, tổ chức khác. Với việc sở hữu một khối tài sản riêng, pháp nhân có đủ khả năng để hưởng, tự mình thực hiện các quyền và chịu nghĩa vụ khi tham gia các quan hệ dân sự.

1.2 Phân loại pháp nhân

     Pháp luật hiện hành quy định có hai loại pháp nhân: pháp nhân thương mại và pháp nhân phi thương mại.

• Pháp nhân thương mại bao gồm doanh nghiệp và các tổ chức kinh tế khác.
• Pháp nhân phi thương mại là pháp nhân không có mục tiêu chính là tìm kiếm lợi nhuận; nếu có lợi nhuận thì cũng không được phân chia cho các thành viên. Pháp nhân phi thương mại bao gồm cơ quan nhà nước, đơn vị vũ trang nhân dân, tổ chức chính trị, tổ chức chính trị - xã hội, tổ chức chính trị xã hội - nghề nghiệp, tổ chức xã hội, tổ chức xã hội - nghề nghiệp, quỹ xã hội, quỹ từ thiện, doanh nghiệp xã hội và các tổ chức phi thương mại khác.

     Như vậy đặc điểm để nhận biết pháp nhân thương mại và pháp nhân phi thương mại là pháp nhân thương mại có mục đích chính là tìm kiếm lợi nhuận và ngược lại pháp nhân phi thương mại là pháp nhân không có mục tiêu chính là tìm kiếm lợi nhuận; nếu có lợi nhuận thì cũng không được phân chia cho các thành viên.

2. Trách nhiệm hình sự đối với pháp nhân thương mại

     Điều 74. Áp dụng quy định của Bộ luật hình sự 2015 quy định đối với pháp nhân thương mại phạm tội

     "Pháp nhân thương mại phạm tội phải chịu trách nhiệm hình sự theo những quy định của Chương này; theo quy định khác của Phần thứ nhất của Bộ luật này không trái với quy định của Chương này"

     Như vậy theo quy định trên của BLHS năm 2015 thì chỉ pháp nhân thương mại mới phải chịu trách nhiệm hình sự, điều đó có nghĩa các pháp nhân phi thương mại không phải nhiệm hình sự về hành vi của pháp nhân.

     Tuy nhiên để pháp nhân thương mại chịu trách nhiệm hình sự về hành vi của mình thì cũng phải đáp ứng được các điều kiện sau: Hành vi phạm tội được thực hiện nhân danh pháp nhân thương mại; Hành vi phạm tội được thực hiện vì lợi ích của pháp nhân thương mại;Hành vi phạm tội được thực hiện có sự chỉ đạo, điều hành hoặc chấp thuận của pháp nhân thương mại;Chưa hết thời hiệu truy cứu trách nhiệm hình sự quy định tại khoản 2 và khoản 3 Điều 27 của BLHS 

3. Phạm vi chịu trách nhiệm hình sự đối với pháp nhân thương mại

     Theo điều 76 BLHS 2015 quy định về phạm vi chịu trách nhiệm hình sự đối với pháp nhân thương mại như sau:

     Như vậy theo quy định của BLHS 2015 pháp nhân thương mại chỉ phải chịu trách nhiệm hình sự trong phạm vi quy định tại điều 76 BLHS 2015. 

     Bài viết tham khảo:

• Trách nhiệm hình sự của pháp nhân thương mại theo quy định của Bộ luật hình sự năm 2015;
• Nguyên tắc xử lý đối với pháp nhân thương mại phạm tội của Bộ luật hình sự;
• Dịch vụ làm hộ chiếu nhanh nhất tại Quảng Bình

Liên hệ Luật sư tư vấn về trách nhiệm hình sự đối với pháp nhân thương mại:

     Nếu bạn đang gặp vướng mắc về trách nhiệm hình sự đối với pháp nhân thương mại mà không thể tự mình giải quyết được, thì bạn hãy gọi cho Luật Sư. Luật Sư luôn sẵn sàng đồng hành, chia sẻ, giúp đỡ, hỗ trợ tư vấn cho bạn về trách nhiệm hình sự đối với pháp nhân thương mại. Bạn có thể liên hệ với Luật Sư theo những cách sau.

• Luật sư tư vấn miễn phí qua tổng đài: 19006500;
• Tư vấn qua Zalo: Số điện thoại zalo Luật sư: 0931191033;
• Tư vấn qua Email:Gửi câu hỏi tới địa chỉ Email: [email protected];

     Luật Toàn Quốc xin chân thành cảm ơn./.