Chào bạn! Cảm ơn bạn đã tin tưởng và gửi câu hỏi đề nghị tư vấn luật đến Phòng tư vấn luật qua email- Luật Toàn quốc. Chúng tôi xin đưa ra quan điểm tư như sau:

Căn cứ pháp lý:

• Bộ luật dân sự năm 2015

Nội dung tư vấn: Người mất năng lực hành vi dân sự theo quy định của pháp luật hiện hành

     Bộ luật dân sự năm 2015 quy định về người mất năng lực hành vi dân sự như sau:

Điều 22. Mất năng lực hành vi dân sự

"1. Khi một người do bị bệnh tâm thần hoặc mắc bệnh khác mà không thể nhận thức; làm chủ được hành vi thì theo yêu cầu của người có quyền; lợi ích liên quan hoặc của cơ quan; tổ chức hữu quan; Tòa án ra quyết định tuyên bố người này là người mất năng lực hành vi dân sự; trên cơ sở kết luận giám định pháp y tâm thần.

Khi không còn căn cứ tuyên bố một người mất năng lực hành vi dân sự; thì theo yêu cầu của chính người đó hoặc của người có quyền; lợi ích liên quan hoặc của cơ quan; tổ chức hữu quan; Tòa án ra quyết định hủy bỏ quyết định tuyên bố mất năng lực hành vi dân sự.

2. Giao dịch dân sự của người mất năng lực hành vi dân sự; phải do người đại diện theo pháp luật xác lập; thực hiện." [caption id="attachment_51189" align="aligncenter" width="393"] Người mất năng lực hành vi dân sự[/caption]

1. Thế nào là người mất năng lực hành vi dân sự?

     Theo quy định tại khoản 1 điều 22 BLDS 2015 quy định người mất năng lực hành vi dân sự như sau:

    "1. Khi một người do bị bệnh tâm thần hoặc mắc bệnh khác mà không thể nhận thức; làm chủ được hành vi thì theo yêu cầu của người có quyền, lợi ích liên quan hoặc của cơ quan, tổ chức hữu quan, Tòa án ra quyết định tuyên bố người này là người mất năng lực hành vi dân sự trên cơ sở kết luận giám định pháp y tâm thần"

     Người bị mất năng lực hành vi dân sự là người mà trước đó đã có năng lực hành vi dân sự nhưng do bị bệnh tâm thần hoặc bệnh khác mà khiến họ không thể nhận thức hay làm chủ được hành vi của mình. Việc tuyên bố một người bị mất năng lực hành vi dân sự hay không thuộc thẩm quyền của Tòa án ra trên cơ sở kết luận của tổ chức giám định. Tòa án cũng chỉ thực hiện quyền hạn này của mình khi có yêu cầu của người có quyền, lợi ích liên quan đến người bị tuyên bố mất năng lực hành vi dân sự

     Cũng cần lưu ý thêm rằng khi không còn căn cứ tuyên bố một người mất năng lực hành vi dân sự thì theo yêu cầu của chính người đó hoặc của người có quyền, lợi ích liên quan hoặc của cơ quan, tổ chức hữu quan, Tòa án ra quyết định hủy bỏ quyết định tuyên bố mất năng lực hành vi dân sự. 

2. Quyền và nghĩa vụ của người mất năng lực hành vi dân sự

     Tại khoản 2 điều 22 Bộ luật dân sự năm 2015 quy định về quyền của người mất năng lực hành vi dân sự như sau:

    "2. Giao dịch dân sự của người mất năng lực hành vi dân sự phải do người đại diện theo pháp luật xác lập, thực hiện"

     Do người bị mất năng lực hành vi dân sự không thể nhận thức hoặc làm chủ được hành vi của mình nên pháp luật cũng có quy định về việc cá nhân, tổ chức là người giám hộ đương nhiên hoặc được pháp luật cử để thực hiện việc chăm sóc và bảo vệ quyền, lợi ích hợp pháp của người mất năng lực hành vi dân sự. Vì vậy theo quy đinh của Bộ luật dân sự năm 2015 quy định mọi giao dịch dân sự của người mất năng lực hành vi dân sự phải do người đại diện theo pháp luật xác lập, thực hiện.

     Ngoài ra, bạn có thể tham khảo thêm bài viết:

• Trình tự thủ tục phiên tòa phúc thẩm vụ án dân sự
• Đảm bảo quyền con người qua chế định giám đốc thẩm, tái thẩm