Câu trả lời của Luật sư:

1. Thống nhất quan điểm bào chữa là gì?

     Do “nhiều người bào chữa có thể bào chữa cho một người bị buộc tội” nên trong thực tế, việc hai hay nhiều Luật sư cùng bào chữa cho một bị cáo vẫn thường xảy ra. Tuy nhiên, không phải trong trường hợp nào các Luật sư cũng có thể thống nhất với nhau về quan điểm bào chữa, nhất là những vụ án vừa có Luật sư do cơ quan THTT chỉ định từ trước, vừa có Luật sư do bị cáo hoặc gia đình họ mời sau hoặc các Luật sư tham gia bào chữa lại đến từ nhiều tổ chức hành nghề khác nhau. Thực tế đã có nhiều vụ án các Luật sư tham gia bào chữa cho cùng một bị cáo không đồng quan điểm, một quan điểm cho rằng chưa đủ căn cứ buộc tội nên bào chữa theo hướng yêu cầu Tòa án trả hồ sơ để điều tra bổ sung (hoặc đề nghị Tòa án tuyên không phạm tội), còn một quan điểm thì bào chữa theo hướng xin giảm nhẹ hình phạt (!).

     Để bảo đảm hiệu quả của hoạt động bào chữa thì việc thống nhất quan điểm bào chữa giữa các Luật sư là rất cần thiết. Đối với những Luật sư cùng một tổ chức hành nghề thì dễ đạt được sự thống nhất song đối với trường hợp các Luật sư tham gia bào chữa lại đến từ nhiều tổ chức hành nghề khác nhau thì vẫn có thể xảy ra sự bất đồng về quan điểm. 

2. Những công việc Luật sư cần tiến hành để thống nhất quan điểm bào chữa

     Để giải quyết vấn đề này, thực tiễn bào chữa cho thấy Luật sư cần tiến hành các công việc sau đây.

2.1 Khi tiếp nhận yêu cầu bào chữa

     Ngay khi tiếp nhận yêu cầu bào chữa của khách hàng, cần chủ động tìm hiểu xem cơ quan THTT đã chỉ định Luật sư chưa hoặc gia đình đã mời Luật sư nào khác trước đó chưa? Nếu đã có Luật sư tham gia tố tụng từ trước (hoặc sau này mới phát sinh thêm) thì cần liên hệ với các Luật sư đó để thiết lập mối quan hệ hợp tác, phối hợp trong việc bào chữa (cùng hoặc thay phiên nhau tham dự hỏi cung hoặc các hoạt động điều tra khác, sao chụp hồ sơ, gửi kiến nghị đến các cơ quan THTT...)

2.2 Khi nghiên cứu hồ sơ vụ án

     Sau khi nghiên cứu hồ sơ vụ án, có định hướng bào chữa thì cần chủ động trao đổi định hướng đó với các Luật sư cùng bào chữa trong vụ án. Nếu các Luật sư có quan điểm khác nhau về vụ án thì cùng trao đổi, tranh luận và phản biện trên tinh thần hợp tác,với thái độ cầu thị, nghiêm túc để thống nhất quan điểm bào chữa. Các Luật sư cũng có thể vào trại tạm giam gặp, trao đổi, thống nhất với bị cáo về hướng bào chữa của mỗi người để tranh thủ sự đồng thuận của bị cáo (nhất là những bị cáo trong các vụ án xâm phạm trật tự quản lý kinh tế hay các tội phạm về chức vụ).

2.3 Trong trường hợp không thống nhất được quan điểm bào chữa

     Trong trường hợp sau khi trao đổi, tranh luận vẫn không thống nhất được quan điểm bào chữa thì tại phiên tòa, dù là phát biểu trước hay sau thì trước khi trình bày luận cứ cũng cần có lời dẫn, lý giải việc có quan điểm khác nhau để Hội đồng xét xử xem xét, đánh giá và quyết định theo thẩm quyền. Đây là sự thể hiện quan điểm của hai cá nhân khác nhau, hành nghề độc lập và đưa ra quan điểm trên cơ sở nhận thức của mình, hoàn toàn khác với trường hợp một Luật sư mà có hai quan điểm, bào chữa nước đối theo kiểu vừa đề nghị tuyên vô tội, vừa đề nghị giảm nhẹ.

  Luật Toàn Quốc xin chân thành cảm ơn./.

Chuyên viên: Hải Quỳnh