XỬ LÝ HÀNH VI KHÔNG CHẤP HÀNH BẢN ÁN

Câu hỏi về xử lý hành vi không chấp hành bản án

     Thưa luật sư, tôi có một vài điều muốn hỏi như sau:

1. Không giao con khi thua kiện ly hôn có phạm tội không?

2. Bị thua kiện nhưng không chịu chấp hành bản án thì cơ quan nào giải quyết?

     Xin cảm ơn!

Câu trả lời về xử lý hành vi không chấp hành bản án

     Chào bạn, Luật Toàn Quốc cảm ơn bạn đã tin tưởng và gửi câu hỏi về xử lý hành vi không chấp hành bản án, chúng tôi xin đưa ra quan điểm tư vấn về xử lý hành vi không chấp hành bản án như sau:

1. Căn cứ pháp luật về xử lý hành vi không chấp hành bản án

• Bộ luật hình sự năm 2015, sửa đổi, bổ sung năm 2017;
• Luật thi hành án dân sự năm 2008, sửa đổi năm 2014;
• Nghị định 110/2013/NĐ-CP quy định về xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực bổ trợ tư pháp, hành chính tư pháp, hôn nhân gia đình, thi hành án dân sự, phá sản doanh nghiệp, hợp tác xã;

2. Nội dung tư vấn về xử lý hành vi không chấp hành bản án

     Theo quy định của điều 106 Hiến pháp 2013 và điều 4 Luật thi hành án dân sự sửa đổi năm 2014, bản án, quyết định của Tòa án nhân dân có hiệu lực pháp luật phải được cơ quan, tổ chức, cá nhân tôn trọng; cơ quan, tổ chức, cá nhân hữu quan phải nghiêm chỉnh chấp hành và phải chịu trách nhiệm trước pháp luật về việc thi hành án.

     Điều 9 Luật thi hành án dân sự 2008, sửa đổi năm 2014 quy định nhà nước khuyến khích đương sự tự nguyện thi hành án. Người phải thi hành án có điều kiện thi hành án mà không tự nguyện thi hành thì bị cưỡng chế thi hành án theo quy định của Luật này.

     Như vậy, khi đã có bản án ly hôn có hiệu lực của Tòa án mà đương sự không chấp hành thì có thể bị cưỡng chế thi hành và xử lý theo quy định pháp luật. [caption id="attachment_153521" align="aligncenter" width="450"] Xử lý hành vi không chấp hành bản án[/caption]

2.1. Không giao con khi thua kiện ly hôn

2.1.1. Thời hiệu yêu cầu thi hành án

     Khoản 1 điều 30 Luật thi hành án dân sự sửa đổi năm 2014 quy định thời hạn yêu cầu thi hành án là 5 năm kể từ:

• Ngày bản án, quyết định có hiệu lực pháp luật;
• Ngày nghĩa vụ đến hạn trong trường hợp thời hạn thực hiện nghĩa vụ được ấn định trong bản án, quyết định;
• Đối với bản án, quyết định thi hành theo định kỳ thì thời hạn 05 năm được áp dụng cho từng định kỳ, kể từ ngày nghĩa vụ đến hạn."

     Trừ những trường hợp sau thì thời gian diễn ra sẽ không tính vào thời hiệu yêu cầu thi hành án:

• Trường hợp hoãn, tạm đình chỉ thi hành án thì thời gian hoãn, tạm đình chỉ, trừ trường hợp người được thi hành án đồng ý cho người phải thi hành án hoãn thi hành án;

• Trường hợp người yêu cầu thi hành án chứng minh được do trở ngại khách quan hoặc do sự kiện bất khả kháng mà không thể yêu cầu thi hành án đúng thời hạn.

     Trong thời hạn được yêu cầu thi hành án, khi đã có yêu cầu thi hành bản án ly hôn mà bên thu kiện vẫn cố tình không chấp hành thì có thể bị bị xử lý hình sự về tội không chấp hành bản án theo quy định của Bộ luật hình sự sửa đổi năm 2017 như sau:

2.2.2. Xử lý hình sự

     Điều 380 Bộ luật hình sự sửa đổi năm 2017 quy định về tội không chấp hành án:

• Người nào có điều kiện mà không chấp hành bản án hoặc quyết định của Tòa án đã có hiệu lực pháp luật mặc dù đã bị áp dụng biện pháp cưỡng chế theo quy định của pháp luật hoặc đã bị xử phạt vi phạm hành chính về hành vi này mà còn vi phạm, thì bị phạt tù từ 03 tháng đến 02 năm.
• Phạm tội thuộc một trong các trường hợp sau đây, thì bị phạt tù từ 02 năm đến 05 năm:

- Chống lại chấp hành viên hoặc người đang thi hành công vụ;

- Dùng thủ đoạn tinh vi, xảo quyệt;

- Tẩu tán tài sản.

     Ngoài ra, người phạm tội có thể bị phạt tiền từ 5.000.000 đồng đến 50.000.000 đồng. 

     Như vậy, tùy mức độ vi phạm mà người không chấp hành bản án có thể bị xử lý hình sự theo các mức độ kể trên. Trường hợp không đủ điều kiện để truy tố trách nhiệm hình sự, người vi phạm vẫn có thể phải chịu trách nhiệm hành chính. Cụ thể về trách nhiệm hành chính với hành vi không chấp hành bản án bạn vui lòng tham khảo bài viết:      >>> Xử lý hành vi không giao con cho người trực tiếp nuôi con sau ly hôn

2.2. Cơ quan tiến hành cưỡng chế thi hành án

     Theo quy định tại Chương II, III, IV Luật thi hành án dân sự sửa đổi năm 2014, thẩm quyền xử lý hành vi không chấp hành bản án như sau:

• Thẩm quyền thi hành án thuộc về Cơ quan thi hành án dân sự;
• Thẩm quyền cưỡng chế thi hành án và xử phạt hành chính thuộc về Chấp hành viên.

     Trường hợp hành vi đã đủ điều kiện thì Tòa án nhân dân cấp huyện nơi tội phạm được thực hiện có thẩm quyền xử lý hình sự hành vi không chấp hành bản án này (Điều 268, 269 Bộ luật hình sự sửa đổi năm 2017).

     Trên đây là nội dung tư vấn của chúng tôi về câu hỏi của bạn, không giao con khi ly hôn có thể bị xử phạt hành chính từ 3-5 triệu đồng và xử lý hình sự về tội không chấp hành án. Cơ quan xử lý hành vi không chấp hành bản án là Cơ quan thi hành án dân sự, Chấp hành viên và Tòa án. 

     Một số bài viết tham khảo

• Khiếu nại về thi hành án dân sự không được thụ lý giải quyết;
• Căn cứ giành quyền nuôi con theo quy định pháp luật;