Hành vi xâm phạm quyền đối với nhãn hiệu

Câu trả lời của luật sư:

      Chào bạn, Luật Toàn Quốc xin cảm ơn bạn đã tin tưởng và gửi câu hỏi về xác định hành vi xâm phạm quyền đối với nhãn hiệu, chúng tôi xin đưa ra quan điểm tư vấn về xác định hành vi xâm phạm quyền đối với nhãn hiệu như sau:

Căn cứ pháp lý:

• Văn bản hợp nhất 07/VBHN-VPQH về luật sở hữu trí tuệ năm 2019
• Nghị định 105/2006/NĐ-CP chi tiết và hướng dẫn thi hành một số điều của Luật Sở hữu trí tuệ về bảo vệ quyền sở hữu trí tuệ và quản lý nhà nước về sở hữu trí tuệ

1. Nhãn hiệu là gì? Căn cứ xác lập quyền đối với nhãn hiệu?

    Nhãn hiệu là dấu hiệu dùng để phân biệt hàng hóa, dịch vụ của các tổ chức, cá nhân khác nhau. Theo đó, việc sử dụng nhãn hiệu giúp cho các chủ thể có thể tạo dấu ấn, định vị sản phẩm, dịch vụ của mình đối với khách hàng. Với ý nghĩa đó việc đăng ký nhãn hiệu là rất cần thiết.

    Theo quy định của  pháp luật sở hữu trí tuệ thì quyền sở hữu công nghiệp đối với nhãn hiệu được xác lập trên cơ sở quyết định cấp văn bằng bảo hộ của cơ quan nhà nước có thẩm quyền theo thủ tục đăng ký quy định tại Luật này hoặc công nhận đăng ký quốc tế theo quy định của điều ước quốc tế mà Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam là thành viên; đối với nhãn hiệu nổi tiếng, quyền sở hữu được xác lập trên cơ sở sử dụng, không phụ thuộc vào thủ tục đăng ký. 

     Như vậy, để được xác lập quyền đối với nhãn hiệu thì người nộp đơn phải tiến hành đăng ký tại cơ quan có thẩm quyền để cấp văn bằng bảo hộ (giấy chứng nhận đăng ký nhãn hiệu) nhằm ghi nhận các quyền và lợi ích hợp pháp của chủ sở hữu nhãn hiệu. Mặt khác, việc cấp giấy chứng nhận đăng ký nhãn hiệu giúp cho chủ sở hữu nhãn hiệu có căn cứ để xử lý và giải quyết đối với các hành vi xâm phạm quyền đối với nhãn hiệu.

2. Hành vi xâm phạm quyền đối với nhãn hiệu

 2.1. Những hành vi nào là hành vi xâm phạm quyền đối với nhãn hiệu?

     Các hành vi sau đây được thực hiện mà không được phép của chủ sở hữu nhãn hiệu thì bị coi là xâm phạm quyền đối với nhãn hiệu:

• Sử dụng dấu hiệu trùng với nhãn hiệu được bảo hộ cho hàng hóa, dịch vụ trùng với hàng hóa, dịch vụ thuộc danh mục đăng ký kèm theo nhãn hiệu đó;
• Sử dụng dấu hiệu trùng với nhãn hiệu được bảo hộ cho hàng hóa, dịch vụ tương tự hoặc liên quan tới hàng hóa, dịch vụ thuộc danh mục đăng ký kèm theo nhãn hiệu đó, nếu việc sử dụng có khả năng gây nhầm lẫn về nguồn gốc hàng hóa, dịch vụ;
• Sử dụng dấu hiệu tương tự với nhãn hiệu được bảo hộ cho hàng hóa, dịch vụ trùng, tương tự hoặc liên quan tới hàng hóa, dịch vụ thuộc danh mục đăng ký kèm theo nhãn hiệu đó, nếu việc sử dụng có khả năng gây nhầm lẫn về nguồn gốc hàng hóa, dịch vụ;
• Sử dụng dấu hiệu trùng hoặc tương tự với nhãn hiệu nổi tiếng hoặc dấu hiệu dưới dạng dịch nghĩa, phiên âm từ nhãn hiệu nổi tiếng cho hàng hóa, dịch vụ bất kỳ, kể cả hàng hóa, dịch vụ không trùng, không tương tự và không liên quan tới hàng hóa, dịch vụ thuộc danh mục hàng hóa, dịch vụ mang nhãn hiệu nổi tiếng, nếu việc sử dụng có khả năng gây nhầm lẫn về nguồn gốc hàng hóa hoặc gây ấn tượng sai lệch về mối quan hệ giữa người sử dụng dấu hiệu đó với chủ sở hữu nhãn hiệu nổi tiếng.

 2.2. Căn cứ xác định hành vi xâm phạm quyền đối với nhãn hiệu

      Theo điều 5 Nghị định 105/2006/NĐ-CP chi tiết và hướng dẫn thi hành một số điều của Luật Sở hữu trí tuệ về bảo vệ quyền sở hữu trí tuệ và quản lý nhà nước về sở hữu trí tuệ quy định:

    Như vậy, để xác định một hành vi là hành vi xâm phạm quyền đối với nhãn hiệu phải có đầy đủ các căn cứ sau:

2.2.1. Đối tượng bị xem xét thuộc phạm vi nhãn hiệu đang được bảo hộ

   -    Thế nào là đối tượng bị xem xét?

“Đối tượng bị xem xét” là đối tượng bị nghi ngờ và bị xem xét nhằm đưa ra kết luận đó có phải là đối tượng xâm phạm hay không.

2.2.2. Có yếu tố xâm phạm trong đối tượng bị xem xét.

   -    Yếu tố xâm phạm quyền đối với nhãn hiệu là gì?

Là dấu hiệu gắn trên hàng hóa, bao bì hàng hóa, phương tiện dịch vụ, giấy tờ giao dịch, biển hiệu, phương tiện quảng cáo và các phương tiện kinh doanh khác, trùng hoặc tương tự tới mức gây nhầm lẫn với nhãn hiệu được bảo hộ.

   -    Làm thế nào để xác định có yếu tố xâm phạm?

Xem xét các tài liệu, chứng cứ chứng minh căn cứ phát sinh, xác lập quyền. Với nhãn hiệu thì dựa vào giấy chứng nhận đăng ký nhãn hiệu. Trên giấy chứng nhận xem các thông tin về (đây là căn cứ đối chiếu để xem xét yếu tố xâm phạm quyền) :

• Mẫu nhãn hiệu
• Phạm vi bảo hộ nhãn hiệu
• Danh mục hàng hóa, dịch vụ

  -    Dấu hiệu bị coi là yếu tố xâm phạm quyền đối với nhãn hiệu khi và chỉ khi có đủ 2 điều kiện:

• Dấu hiệu bị nghi ngờ trùng hoặc tương tự đến mức gây nhầm lẫn với nhãn hiệu thuộc phạm vi bảo hộ.

• Trùng: Khi có cùng cấu tạo, cách trình bày (kể cả màu sắc)
• Tương tự gây nhầm lẫn: Khi có một số đặc điểm hoàn toàn trùng nhau hoặc tương tự đến mức không dễ dàng phân biệt với nhau về cấu tạo, cách phát âm, phiên âm đối với dấu hiệu, chữ, ý nghĩa, cách trình bày, màu sắc và gây nhầm lẫn cho người tiêu dùng về hàng hóa, dịch vụ mang nhãn hiệu.

• Hàng hóa, dịch vụ mang dấu hiệu bị nghi ngờ trùng hoặc tương tự về bản chất hoặc có liên hệ về chức năng, công dụng và có cùng kênh tiêu thụ với hàng hóa, dịch vụ thuộc phạm vi bảo hộ.

2.2.3. Người thực hiện hành vi bị xem xét không phải là chủ thể quyền nhãn hiệu và không phải là người được pháp luật hoặc cơ quan có thẩm quyền cho phép.

• Chủ sở hữu nhãn hiệu là tổ chức, cá nhân được cơ quan có thẩm quyền cấp văn bằng bảo hộ nhãn hiệu hoặc có nhãn hiệu đã đăng ký quốc tế được cơ quan có thẩm quyền công nhận hoặc có nhãn hiệu nổi tiếng.
•  Người được pháp luật hoặc cơ quan có thẩm quyền cho phép là người được thừa kế, được chuyển quyền sử dụng hoặc chuyển quyền sở hữu nhãn hiệu theo quy định.

2.2.4. Hành vi bị xem xét xảy ra tại Việt Nam.

Hành vi bị xem xét cũng bị coi là xảy ra tại Việt Nam nếu hành vi đó xảy ra trên mạng internet nhưng nhằm vào người tiêu dùng hoặc người dùng tin tại Việt Nam.

  Kết luận: Theo quy định của pháp luật sở hữu trí tuệ thì có 04 dạng hành vi xâm phạm quyền đối với nhãn hiệu. Để xác định một hành vi là hành vi xâm phạm quyền đối với nhãn hiệu cần đáp ứng đầy đủ các điều kiện về đối tượng bị xem xét, có yếu tố xâm phạm quyền của đối tượng bị bị xem xét, chủ thể quyền và địa điểm xảy ra hành vi vi phạm. Nếu không có đủ căn cứ xác định hành vi xâm phạm quyền đối với nhãn hiệu thì có thể xem xét trường hợp hàng hóa giả mạo nhãn hiệu để xử lý bên vi phạm (nếu đáp ứng điều kiện hàng hóa giả mạo nhãn hiệu).

     Đối với trường hợp của bạn, dựa vào những thông tin mà bạn cung cấp thì chúng tôi chưa có đủ tài liệu và căn cứ để xác định hành vi của cửa hàng bên kia là hành vi xâm phạm quyền đối với nhãn hiệu của bạn. Dựa trên những kiến thức mà chúng tôi cung cấp trên đây bạn cũng có thể đối chiếu để xem xét. Thực tế, việc xem xét và đánh giá một hành vi có phải là hành vi xâm phạm quyền đối với nhãn hiệu hay hàng hóa giả mạo nhãn hiệu là rất khó đối với chủ thể không có chuyên môn.

3. Tình huống tham khảo

Trả lời: Có thể đưa về hàng hóa giả mạo nhãn hiệu.

  -   Hàng hóa giả mạo nhãn hiệu là gì?

Hàng hóa giả mạo nhãn hiệu là hàng hóa, bao bì của hàng hóa có gắn nhãn hiệu, dấu hiệu trùng hoặc khó phân biệt với nhãn hiệu đang được bảo hộ dùng cho chính mặt hàng đó mà không được phép của chủ sở hữu nhãn hiệu.

  -   Áp dụng trong trường hợp nào?

Trường hợp sản phẩm, dịch vụ mang dấu hiệu trùng hoặc khó phân biệt về tổng thể cấu tạo và cách trình bày so với nhãn hiệu được bảo hộ cho sản phẩm, dịch vụ cùng loại thuộc phạm vi bảo hộ thì bị coi là hàng hóa giả mạo nhãn hiệu theo quy định tại Điều 213 của Luật Sở hữu trí tuệ.

   -   Biện pháp áp dụng với hàng hóa giả mạo nhãn hiệu: Biện pháp xử phạt vi phạm hành chính

    Cụ thể mức phạt bao gồm?

• Người thực hiện hành vi xâm phạm quyền nhãn hiệu có thể bị:
• Cảnh cáo hoặc phạt tiền
• Tùy theo tính chất, mức độ xâm phạm, người xâm phạm quyền nhãn hiệu còn có thể bị áp dụng một hoặc các hình thức xử phạt bổ sung sau đây:

• Tịch thu hàng hóa giả mạo nhãn hiệu, nguyên liệu, vật liệu, phương tiện được sử dụng chủ yếu để sản xuất, kinh doanh hàng hóa giả mạo nhãn hiệu
• Đình chỉ có thời hạn hoạt động kinh doanh trong lĩnh vực đã xảy ra vi phạm.
• Ngoài các hình thức xử phạt trên, người xâm phạm nhãn hiệu còn có thể bị áp dụng một hoặc các biện pháp khắc phục hậu quả sau đây:
• Buộc tiêu hủy hoặc phân phối hoặc đưa vào sử dụng không nhằm mục đích thương mại đối với hàng hóa giả mạo về nhãn hiệu, nguyên liệu, vật liệu và phương tiện được sử dụng chủ yếu để sản xuất, kinh doanh hàng hóa giả mạo nhãn hiệu với điều kiện không làm ảnh hưởng đến khả năng khai thác quyền của chủ thể quyền nhãn hiệu.
• Buộc đưa ra khỏi lãnh thổ Việt Nam đối với hàng hóa quá cảnh xâm phạm quyền nhãn hiệu hoặc buộc tái xuất đối với hàng hóa giả mạo về nhãn hiệu, phương tiện, nguyên liệu, vật liệu nhập khẩu được sử dụng chủ yếu để sản xuất, kinh doanh hàng hóa giả mạo về nhãn hiệu sau khi đã loại bỏ các yếu tố vi phạm trên hàng hóa.
• Mức phạt, thẩm quyền xử phạt vi phạm hành chính đối với hành vi xâm phạm nhãn hiệu được thực hiện theo quy định của pháp luật về xử lý vi phạm hành chính.

      Như vậy, việc xác định hành vi xâm phạm quyền đối với nhãn hiệu còn kèm theo việc xử lý, giải quyết rất phức tạp. Vì vậy, bạn có thể tham khảo thêm các dịch vụ pháp lý, đặc biệt là các dịch vụ về xác định hành vi xâm phạm quyền đối với nhãn hiệu mà chúng tôi cung cấp dưới đây:

      Luật Toàn Quốc xin chân thành cảm ơn./.

Chuyên viên: Tiến Anh