CHIA THỪA KẾ THEO DI CHÚC

Câu hỏi của bạn:

     Xin phép mong các luật sư giúp ạ. Tôi có một người bạn là ông B có vợ và 3 người con (1 người năm nay 20 tuổi,1 người 14 tuổi và 1 người 9 tuổi). Sau 1 thời gian sinh sống, ông B và vợ có xích mích và đã làm đơn ly hôn nhưng chưa được giải quyết. Một thời gian sau khi nộp đơn, tòa gọi lên để giải quyết thì ông B bị tai nạn. Trước khi chết 1 ngày thì ông có để lại di chúc là toàn bộ tài sản cho 4 người là 3 đứa con và bác ruột mỗi người hưởng một phần như nhau. Hai vợ chồng trước khi ly dị có tài sản 9 tỷ 8. 
     Mong mọi người giải đáp trong trường hợp này tài sản sẽ chia như thế nào và mỗi người được nhận bao nhiêu ạ.

Câu trả lời của Luật sư:

     Chào bạn! Cảm ơn bạn đã tin tưởng và gửi câu hỏi đề nghị tư vấn luật đến Phòng tư vấn luật qua email- Luật Toàn quốc. Chúng tôi xin đưa ra quan điểm tư vấn như sau: 

Căn cứ pháp lý:

• Bộ luật dân sự năm 2015

Nội dung tư vấn về chia thừa kế theo di chúc

     1. Quy định chung của pháp luật về thừa kế

     Thừa kế là việc thực thi chuyển giao tài sản, lợi ích, các quyền và nghĩa vụ từ một người đã chết sang một cá nhân còn sống. Hiện nay theo quy định tại Bộ luật dân sự, khi thực hiện việc phân chia di sản thừa kế thì có hai hình thức đó là: thừa kế theo di chúc và thừa kế theo pháp luật. Cá nhân có quyền lập di chúc để định đoạt tài sản của mình; để lại tài sản của mình cho người thừa kế theo pháp luật; hưởng di sản theo di chúc hoặc theo pháp luật.

     Di chúc là sự thể hiện ý chí của cá nhân nhằm chuyển tài sản của mình cho người khác sau khi chết. Theo Điều 626 BLDS, người lập di chúc có những quyền sau:

• Chỉ định người thừa kế; truất quyền hưởng di sản của người thừa kế.
• Phân định phần di sản cho từng người thừa kế.
• Dành một phần tài sản trong khối di sản để di tặng, thờ cúng.
• Giao nghĩa vụ cho người thừa kế.
• Chỉ định người giữ di chúc, người quản lý di sản, người phân chia di sản.

     Như vậy, trong trường hợp của bạn, ông B có quyền để lại di chúc thể hiện ý chí cá nhân định đoạt tài sản của mình cho người khác sau khi chết và có quyền chỉ định người thừa kế và phân định phần di sản cho từng người thừa kế. [caption id="attachment_94277" align="aligncenter" width="389"] Chia thừa kế theo di chúc[/caption]

     2. Chia thừa kế theo di chúc

    Dựa trên những thông tin bạn cung cấp và những quy định của pháp luật về thừa kế theo di chúc, ông B có quyền để lại thừa kế theo di chúc. Vì ông B và vợ vẫn chưa giải quyết thủ tục ly hôn nên tại thời điểm ông B chết thì ông và vợ vẫn tồn tại quan hệ hôn nhân. Để chia di sản thừa kế, trước tiên cần xác định khoản tiền 9,8 tỷ mà bạn nhắc đến, đó là tài sản chung của vợ chồng. Khi ông B chết, vợ sẽ có quyền định đoạt đối với 1/2 giá trị tài sản chung của vợ chồng theo Luật Hôn nhân và gia đình, tức là 4,9 tỷ; số tiền 4,9 tỷ còn lại là di sản thừa kế.

     Di chúc là sự thể hiện ý chí của cá nhân nhằm định đoạt tài sản của mình cho người khác sau khi chết và người để lại di chúc có quyền được chỉ định người thừa kế, phân định phần di sản thừa kế cho từng người thừa kế. Theo trường hợp của bạn, ông B di chúc để lại toàn bộ tài sản cho 4 người là 3 người con và bác ruột mỗi người hưởng một phần như nhau. Song, theo Điều 644 Bộ luật dân sự có quy định những người thừa kế không phụ thuộc vào nội dung di chúc như sau:

     "Những người sau đây vẫn được hưởng phần di sản bằng hai phần ba suất của một người thừa kế theo pháp luật nếu di sản được chia theo pháp luật, trong trường hợp họ không được người lập di chúc cho hưởng di sản hoặc chỉ cho hưởng phần di sản ít hơn hai phần ba suất đó:

a) Con chưa thành niên, cha, mẹ, vợ, chồng;

b) Con thành niên mà không có khả năng lao động."

     Như vậy, bà vợ của B thuộc đối tượng thừa kế không phụ thuộc vào di chúc và bà được hưởng 2/3 suất của một người thừa kế theo pháp luật nếu di sản chia theo pháp luật. Giả sử di sản thừa kế của ông B được chia theo pháp luật thì sẽ có 04 suất thừa kế, nếu cha đẻ và mẹ đẻ đều đã mất (gồm vợ và 3 người con) và giá trị của mỗi suất thừa kế theo pháp luật bằng nhau và bằng 4.900.000.000 đồng : 4 = 1.225.000.000 đồng. Tuy nhiên, bà vợ chỉ là đối tượng thừa kế không phụ thuộc vào di chúc và bà chỉ được hưởng 2/3 suất của một người thừa kế theo pháp luật, nghĩa là hai phần ba của 1.225.000.000 đồng và khoảng bằng 817.000.000 đồng .

     Sau khi đã chia phần thừa kế cho bà B thì di sản của ông B sẽ còn lại là 4.900.000.000 đồng - 817.000.000 đồng = 4.083.000.000 đồng và sẽ chia thành 4 suất thừa kế bằng nhau (cho 3 người con và bác ruột) theo ý nguyện di chúc của ông B, giá trị mỗi suất là: 4.083 .000.000 đồng : 4= 1.020.750.000 đồng (đảm bảo cho 2 người con chưa thành niên hưởng di sản lớn hơn 2/3 suất thừa kế  chia theo pháp luật).

     Như vậy, dựa trên những quy định của pháp luật về thừa kế và ý chí của ông B, di sản được phân chia như sau: bà vợ được hưởng 817.000.000 đồng, mỗi người con được hưởng 1.020.750.000 đồng và bác ruột được hưởng 1.020.750.000 đồng.

Bài viết tham khảo:

• Phân chia di sản và thanh toán di sản giữa những người thừa kế
• Văn bản thỏa thuận phân chia di sản thừa kế hợp pháp của các đồng thừa kế

     Để được tư vấn chi tiết về chia thừa kế theo di chúc, quý khách vui lòng liên hệ tới tổng đài tư vấn pháp luật dân sự 24/7: 1900 6178 để được luật sư tư vấn hoặc gửi câu hỏi về địa chỉ Gmail: [email protected]. Chúng tôi sẽ giải đáp toàn bộ câu hỏi của quý khách một cách tốt nhất.

     Luật Toàn Quốc xin chân thành cảm ơn./.