XUẤT NGŨ TRƯỚC THỜI HẠN

Câu hỏi của bạn:

     Em trai tôi nhập ngũ tháng 2/2017. Tháng 9/2017, mẹ tôi phát bệnh xuất huyết não, hiện tại không còn minh mẫn, không còn khả năng lao động. Cha tôi bị đau lưng, đau thần kinh tọa, suy nhược chức năng, suy giảm khả năng lao động. Cha tôi chỉ có thể ở nhà chăm sóc và làm các công việc nội trợ cho mẹ. Tôi là chị gái của quân nhân và tôi đã lập gia đình. Ngày 29/01/2018, tôi đã nộp hồ sơ xin xuất ngũ trước thời hạn lên cấp trung đoàn nơi em tôi đang thực hiện NVQS gồm:

• Đơn xác nhận hoàn cảnh gia đình khó khăn có sự xác nhận của UBND cấp xã và Ban CHQS cấp huyện.
• Hồ sơ bệnh án của mẹ tôi điều trị tại bệnh viện nhân dân 115 TP Hồ Chí Minh
• Kết quả chụp X quang đau thần kinh tọa, suy nhược chức năng của cha tôi do bác sĩ bệnh viện tuyến huyện chẩn đoán
• Một số giấy tờ khác như giấy CMND, hộ khẩu, giấy chứng nhận kết hôn của tôi...

     Sau nhiều lần đòi hỏi 1 số giấy tờ khác nữa, đến ngày 20/03/2018 cấp Trung đoàn mới có quyết định đề xuất hồ sơ của gia đình tôi lên cấp Sư đoàn (thụ lí và xử lí hồ sơ trong gần 2 tháng). Theo quy định tại khoản 3 Điều 4 Thông tư số 279/2017/TT-BQP thì em tôi có phải là “Lao động duy nhất nuôi dưỡng thân nhân không còn khả năng lao động” hay không? Nếu trường hợp cuối cùng Bộ quốc phòng không cho phép em tôi xuất ngũ trước thời hạn thì khi em tôi đào ngũ trở về nhà để:

• Đi làm thuê lo chi tiêu hàng ngày và chi phí chữa bệnh cho cha mẹ.
• Trả số nợ gần 100 triệu đồng mà gia đình đã vay tháng 1/2018 để lo tiền chữa bệnh cho cha mẹ tôi.
• Chăm sóc mẹ thay phiên cho cha tôi lúc cha tôi bị cơn đau lưng hoành hành.

     Thì có bị xử lí hành chính hay hình sự gì không? Và có được áp dụng quy định Điều 1 Quyết định số 191/CP của Hội đồng chính phủ Ban hành ngày 23/06/1980 hay không? Tức là em tôi có phải đã không đủ điều kiện xét và đưa trở lại đơn vị vì không đủ điều kiện nhập ngũ là có thân nhân không còn khả năng lao động theo Luật NVQS hay không?

     Tôi xin cảm ơn!

Câu trả lời của Luật sư:

     Chào bạn! Cảm ơn bạn đã tin tưởng và gửi câu hỏi đề nghị tư vấn luật đến Phòng tư vấn luật qua email- Luật Toàn quốc. Chúng tôi xin đưa ra quan điểm tư vấn như sau: 

Căn cứ pháp lý:

• Luật Nghĩa vụ quân sự năm 2015
• Bộ luật Hình sự năm 2015
• Thông tư 279/2017/TT-BQP quy định việc thực hiện xuất ngũ đối với hạ sĩ quan, binh sĩ phục vụ tại ngũ trong Quân đội nhân dân
• Nghị định 120/2013/NĐ-CP quy định xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực quốc phòng, cơ yếu

Nội dung tư vấn về xuất ngũ trước thời hạn

     1. Xuất ngũ trước thời hạn

     Xuất ngũ là việc hạ sĩ quan, binh sĩ thôi phục vụ tại ngũ trong Quân đội nhân dân và lực lượng Cảnh sát biển. Theo quy định tại Điều 43 Luật Nghĩa vụ quân sự thì điều kiện xuất ngũ gồm:

     “1. Hạ sĩ quan, binh sĩ đã hết thời hạn phục vụ tại ngũ quy định tại khoản 1 và khoản 2 Điều 21 của Luật này thì được xuất ngũ.

     2. Hạ sĩ quan, binh sĩ tại ngũ có thể được xuất ngũ trước thời hạn khi được Hội đồng giám định y khoa quân sự kết luận không đủ sức khỏe để tiếp tục phục vụ tại ngũ hoặc các trường hợp quy định tại điểm b và điểm c khoản 1; các điểm a, b và c khoản 2 Điều 41 của Luật này.”

     Theo đó, một trong các điều kiện được xuất ngũ trước thời hạn là “là lao động duy nhất phải trực tiếp nuôi dưỡng thân nhân không còn khả năng lao động hoặc chưa đến tuổi lao động; trong gia đình bị thiệt hại nặng về người và tài sản do tai nạn, thiên tai, dịch bệnh nguy hiểm gây ra được Ủy ban nhân dân cấp xã xác nhận”, trường hợp này cũng được quy định tại điểm a khoản 3 Điều 4 Thông tư 279/2017/TT-BQP. Tuy nhiên, hiện nay chưa có bất cứ văn bản nào hướng dẫn về việc xem xét thế nào là “lao động duy nhất trực tiếp nuôi dưỡng thân nhân không còn khả năng lao động”, điều kiện này sẽ do Ủy ban nhân dân cấp xã và Ban Chỉ huy quân sự cấp huyện xác nhận. Việc gia đình có ý kiến và trình hồ sơ sẽ là căn cứ để cơ quan có thẩm quyền xem xét, trường hợp đủ tiêu chuẩn sẽ ghi nhận là gia đình có hoàn cảnh khó khăn và thuộc trường hợp được xuất ngũ trước thời hạn. [caption id="attachment_81758" align="aligncenter" width="394"] Xuất ngũ trước thời hạn[/caption]

     2. Đào ngũ thì có bị xử lý hành chính hay hình sự không?

     Đào ngũ được hiểu là rời bỏ đơn vị một cách trái phép hoặc không có mặt tại đơn vị theo quy định. Tại Điều 59 Luật Nghĩa vụ quân sự quy định: “Hạ sĩ quan, binh sĩ tại ngũ, hạ sĩ quan, binh sĩ dự bị trong thời gian tập trung huấn luyện, diễn tập, kiểm tra sẵn sàng động viên, sẵn sàng chiến đấu mà vi phạm kỷ luật, vi phạm pháp luật thì tùy theo tính chất, mức độ vi phạm mà bị xử lý kỷ luật, xử phạt hành chính hoặc bị truy cứu trách nhiệm hình sự; nếu gây thiệt hại thì phải bồi thường theo quy định của pháp luật”. Như vậy tùy theo tính chất, mức độ vi phạm mà em bạn sẽ bị xử lý kỷ luật, xử phạt hành chính hoặc truy cứu trách nhiệm hình sự. Nếu gây thiệt hại thì em bạn sẽ phải bồi thường theo quy định.

     Theo quy định tại Điều 8 Nghị định số 120/2013/NĐ-CP khi đào ngũ sẽ bị xử phạt hành chính như sau:

     “1. Phạt tiền từ 3.000.000 đồng đến 5.000.000 đồng đối với một trong các hành vi vi phạm sau:

     a) Đào ngũ khi đang làm nghĩa vụ quân sự phục vụ tại ngũ trong thời bình nhưng chưa gây hậu quả nghiêm trọng, mà đơn vị quân đội cấp Trung đoàn và tương đương đã gửi giấy thông báo đào ngũ và cắt quân số cho Ủy ban nhân dân cấp xã và cơ quan quân sự cấp huyện;

     b) Chứa chấp, bao che quân nhân đào ngũ.

     2. Biện pháp khắc phục hậu quả: Buộc hoàn trả toàn bộ quân trang được cấp và buộc phải thực hiện nghĩa vụ quân sự theo quy định của Luật nghĩa vụ quân sự đối với hành vi quy định tại Điểm a Khoản 1 Điều này.”

     Nếu em bạn có hành vi đào ngũ nhưng chưa gây hậu quả nghiêm trọng, đơn vị quân đội đã gửi giấy thông báo đào ngũ và cắt quân số cho Ủy ban nhân dân cấp xã và cơ quan quân sự cấp huyện thì sẽ bị phạt tiền từ 3.000.000 đồng đến 5.000.000 đồng, kèm theo đó là thực hiện một số biện pháp khắc phục hậu quả là buộc hoàn trả toàn bộ quân trang được cấp và buộc phải thực hiện nghĩa vụ quân sự. Trong trường hợp này, dù có trốn tránh được việc thực hiện nghĩa vụ quân sự thời gian đầu nhưng sau đó cơ quan có thẩm quyền vẫn có quyền yêu cầu em bạn tiếp tục tham gia nghĩa vụ quân sự khi có đủ điều kiện theo luật định. Do đó, em bạn cần cân nhắc khi thực hiện hành vi này.

     Hành vi có thể bị truy cứu trách nhiệm hình sự theo quy định tại Điều 402 Bộ luật Hình sự về tội đào ngũ, cụ thể:

     “1. Người nào rời bỏ hàng ngũ quân đội nhằm trốn tránh nghĩa vụ trong thời chiến hoặc đã bị xử lý kỷ luật về hành vi này mà còn vi phạm hoặc gây hậu quả nghiêm trọng, thì bị phạt cải tạo không giam giữ đến 03 năm hoặc phạt tù từ 06 tháng đến 03 năm.

     2. Phạm tội thuộc một trong các trường hợp sau đây, thì bị phạt tù từ 02 năm đến 07 năm:

     a) Là chỉ huy hoặc sĩ quan;

     b) Lôi kéo người khác phạm tội;

     c) Mang theo, vứt bỏ vũ khí, trang bị kỹ thuật quân sự hoặc tài liệu bí mật quân sự;

     d) Gây hậu quả rất nghiêm trọng.

     3. Phạm tội thuộc một trong các trường hợp sau đây thì bị phạt tù từ 05 năm đến 12 năm:

     a) Trong chiến đấu;

     b) Trong khu vực có chiến sự;

     c) Trong khi thực hiện nhiệm vụ cứu hộ, cứu nạn;

     d) Trong tình trạng khẩn cấp;

     đ) Gây hậu quả đặc biệt nghiêm trọng.”

     Theo đó, nếu em bạn thuộc một trong các trường hợp được quy định trên, tùy vào từng mức độ vi phạm sẽ áp dụng các mức phạt khác nhau.

     Hiện nay, Quyết định số 191/CP đã hết hiệu lực thi hành nên không thể xem xét áp dụng. Em bạn có thể tham khảo các quy định tại Luật Nghĩa vụ quân sự, Bộ luật Hình sự và Nghị định số 120/2013/NĐ-CP.

     Ngoài ra, bạn có thể tham khảo thêm bài viết:

• Điều kiện và thủ tục xuất ngũ theo Luật Nghĩa vụ quân sự năm 2015
• Quyền lợi của bộ đội xuất ngũ khi có thẻ học nghề

     Để được tư vấn chi tiết về xuất ngũ trước thời hạn, quý khách vui lòng liên hệ tới tổng đài tư vấn pháp luật dân sự 24/7: 19006500 để được tư vấn chi tiết hoặc gửi câu hỏi về Email: [email protected]. Chúng tôi sẽ giải đáp toàn bộ câu hỏi của quý khách một cách tốt nhất.      Luật Toàn Quốc xin chân thành cảm ơn./.