Tiếp nhận, xác minh nạn nhân mua bán người trong nước

Kiến thức của bạn:

     Tiếp nhận, xác minh nạn nhân mua bán người trong nước theo quy định của pháp luật

Kiến thức của luật sư:

Căn cứ pháp lý:

• Luật Phòng, chống mua bán người 2011
• Nghị định 62/2012/NĐ-CP
• Thông tư liên tịch 01/2014/TTLT-BCA-BQP-BLĐTBXH-BNG

Nội dung tư vấn:      Điều 4 Luật phòng chống mua bán người 2011 quy định:

     Nạn nhân hoặc người đại diện hợp pháp của nạn nhân có thể đến Ủy ban nhân dân cấp xã hoặc cơ quan, tổ chức nơi gần nhất khai báo về việc bị mua bán. Cơ quan, tổ chức tiếp nhận khai báo có trách nhiệm chuyển ngay người đó đến Ủy ban nhân dân cấp xã nơi cơ quan, tổ chức có trụ sở. Ủy ban nhân dân cấp xã có trách nhiệm thông báo ngay với Phòng Lao động – Thương binh và Xã hội. Trong trường hợp cần thiết, Ủy ban nhân dân cấp xã đã tiếp nhận nạn nhân thực hiện việc hỗ trợ nhu cầu thiết yếu cho nạn nhân.

1. Thủ tục tiếp nhận, xác minh, xác định nạn nhân đến trình báo.

• Uỷ ban nhân dân hoặc Công an cấp xã khi tiếp nhận nạn nhân, người đại diện hợp pháp của nạn nhân khai báo về việc bị mua bán, có trách nhiệm hướng dẫn người đó kê khai vào Tờ khai dùng cho nạn nhân bị mua bán trong nước, trường hợp người khai báo là trẻ em hoặc người không có khả năng tự kê khai thì cán bộ tiếp nhận ghi lại theo lời khai của người đó; thực hiện việc hỗ trợ nhu cầu thiết yếu cho người khai là nạn nhân trong trường hợp cần thiết; thông báo cho Phòng Lao động - Thương binh và Xã hội cấp huyện để thực hiện các thủ tục.
  
  
• Phòng Lao động - Thương binh và Xã hội cấp huyện, trong thời hạn không quá 03 (ba) ngày kể từ khi nhận được thông báo của Uỷ ban nhân dân hoặc Công an cấp xã về nạn nhân, thực hiện các việc sau:
  • Trường hợp có giấy tờ, tài liệu chứng nhận nạn nhân thì bố trí cho họ trở về nơi cư trú hoặc vào cơ sở bảo trợ xã hội, cơ sở hỗ trợ nạn nhân theo quy định;
  • Trường hợp chưa có giấy tờ, tài liệu chứng nhận nạn nhân thì gửi văn bản đề nghị Công an cấp huyện nơi nạn nhân cư trú hoặc nơi nạn nhân khai xảy ra vụ việc mua bán người để xác minh. Trong thời gian chờ xác minh người khai là nạn nhân được hỗ trợ nhu cầu thiết yếu theo quy định của pháp luật. Sau khi có văn bản trả lời của Công an cấp huyện xác định là nạn nhân thì thực hiện việc hỗ trợ nạn nhân như đối với trường hợp đủ căn cứ xác định nạn nhân.
• Công an cấp huyện nơi người khai là nạn nhân cư trú hoặc nơi họ khai xảy ra vụ việc mua bán người có trách nhiệm thực hiện những việc sau:
  • Xác minh, xác định nạn nhân và trả lời kết quả trong thời hạn không quá 20 (hai mươi) ngày kể từ ngày nhận được công văn yêu cầu xác minh của Phòng Lao động - Thương binh và Xã hội cấp huyện.
  • Trường hợp xác minh thấy đủ căn cứ xác định là nạn nhân thì cấp Giấy xác nhận nạn nhân bị mua bán, gửi kết quả xác minh và giấy xác nhận này về Phòng Lao động - Thương binh và Xã hội để giải quyết việc hỗ trợ cho nạn nhân theo quy định;
  • Đối với các vụ việc phức tạp hoặc việc xác minh liên quan đến nhiều địa phương thì Công an cấp huyện báo cáo Công an tỉnh (Phòng Cảnh sát điều tra tội phạm về trật tự xã hội) để chỉ đạo việc xác minh; trong trường hợp này thời hạn xác minh trả lời kết quả không được quá 60 (sáu mươi) ngày kể từ ngày nhận được báo cáo của Công an cấp huyện. Sau khi xác minh, nếu đủ căn cứ xác định nạn nhân thì cơ quan xác minh trả lời và cấp Giấy xác nhận nạn nhân bị mua bán và thông báo cho Công an cấp huyện để thực hiện tiếp các thủ tục.

2. Căn cứ để xác định nạn nhân

2.1 Một người được xác định là nạn nhân khi họ là đối tượng của một trong những hành vi sau đây:

• Mua bán người: Coi người như một loại hàng hóa để trao đổi bằng tiền hoặc lợi ích vật chất khác;
• Chuyển giao hoặc tiếp nhận người để:
  • Ép buộc bán dâm;
  • Ép buộc làm đối tượng sản xuất băng, đĩa hình, sách, tranh, ảnh, lịch và những hình thức khác có nội dung tuyên truyền lối sống đồi trụy, khiêu dâm;
  • Ép buộc biểu diễn cho người khác xem thân thế mình với mục đích kích động tình dục;
  • Làm nô lệ tình dục;
  • Cưỡng bức lao động;
  • Lấy các bộ phận cơ thể một cách bất hợp pháp;
  • Ép buộc đi ăn xin;
  • Ép buộc làm vợ hoặc chồng;
  • Ép buộc đẻ con trái ý muốn của họ;
  • Ép buộc thực hiện hành vi vi phạm pháp luật;
  • Vì mục đích vô nhân đạo khác.
• Tuyển mộ, vận chuyển, chứa chấp người để thực hiện các hành vi mua bán người, chuyển giao hoặc tiếp nhận người để thực hiện hành vi nêu trên hoặc vì mục đích vô nhân đạo khác.

2.2 Việc xác định nạn nhân phải dựa vào các nguồn tài liệu, chứng cứ sau:

• Tài liệu, chứng cứ do cơ quan tiến hành tố tụng cung cấp;
• Thông tin, tài liệu do cơ quan giải cứu nạn nhân cung cấp;
• Thông tin, tài liệu do Cơ quan đại diện Việt Nam ở nước ngoài cung cấp;
• Tài liệu do cơ quan, tổ chức có thẩm quyền nước ngoài cung cấp;
• Lời khai, tài liệu do nạn nhân cung cấp;
• Lời khai, tài liệu do người thực hiện hành vi quy định tại mục 2.1 cung cấp
• Lời khai, tài liệu do những người biết sự việc cung cấp;
• Các thông tin, tài liệu hợp pháp khác.

• Đối tượng và chế độ hỗ trợ nạn nhân mua bán người
• Quy định của pháp luật về Bảo vệ nạn nhân mua bán người