Quyền nhận di sản thừa kế của con nuôi

Câu hỏi của bạn về quyền nhận di sản thừa kế của con nuôi:

     Luật sư giải đáp giúp tôi thắc mắc sau: Tôi là con nuôi trên thực tế của bố nuôi tôi, nhưng tôi chưa có giấy tờ xác định quan hệ con nuôi. Nay bố nuôi tôi đã mất và không để lại di chúc thì tôi có được hưởng di sản thừa kế theo quy định của pháp luật không? Xin cảm ơn!

Câu trả lời của Luật sư về quyền nhận di sản thừa kế của con nuôi:

     Chào bạn, Luật Toàn Quốc cảm ơn bạn đã tin tưởng và gửi câu hỏi về quyền nhận di sản thừa kế của con nuôi, chúng tôi xin đưa ra quan điểm tư vấn về quyền nhận di sản thừa kế của con nuôi như sau:

1. Căn cứ pháp lý về quyền nhận di sản thừa kế của con nuôi

• Bộ luật dân sự năm 2015
• Luật nuôi con nuôi 2010
• Nghị định 19/2011/NĐ-CP Quy định chi tiết thi hành một số điều của Luật nuôi con nuôi.

2. Nội dung tư vấn về quyền nhận di sản thừa kế của con nuôi

2.1 Quyền được nhận di sản thừa kế của con nuôi

     Thừa kế là việc thực thi chuyển giao tài sản, lợi ích, nợ nần, các quyền, nghĩa vụ từ một người đã chết sang một cá nhân nào đó. Theo quy định của pháp luật thừa kế, pháp luật ưu tiên phân chia di sản thừa kế theo di chúc nhằm đảm bảo nguyên tắc tự định đoạt xuyên suốt trong bộ luật dân sự. Tuy nhiên, trong trường hợp người để lại di sản không để lại di chúc thì sẽ tiến hành chia thừa kế theo pháp luật.

     Trong trường hợp, bố nuôi của bạn không để lại di chúc do đó căn cứ theo điểm a Khoản 1 Điều 650 BLDS 2015 thì tài sản ba bạn để lại sẽ được tiến hành chia thừa kế theo pháp luật. Đồng thời căn cứ theo quy định tại Điều 651 BLDS 2015 như sau:

     “1. Những người thừa kế theo pháp luật được quy định theo thứ tự sau đây:

     a) Hàng thừa kế thứ nhất gồm: vợ, chồng, cha đẻ, mẹ đẻ, cha nuôi, mẹ nuôi, con đẻ, con nuôi của người chết;”

     "Con nuôi và cha nuôi, mẹ nuôi được thừa kế di sản của nhau và còn được thừa kế di sản theo quy định tại Điều 651 và Điều 652 của Bộ luật này." (theo quy định tại Điều 653 Bộ luật dân sự năm 2015)

     Như vậy, khi bạn là con nuôi của bố bạn thì bạn hoàn toàn có quyền nhận di sản thừa kế mà bố bạn để lại theo quy định của pháp luật với phần di sản bằng con đẻ. Tuy nhiên, bạn cần phải tiến hành thủ tục xin xác nhận con nuôi trước khi nhận hoặc yêu cầu phân chia di sản thừa kế của bố bạn. [caption id="attachment_136265" align="aligncenter" width="370"] Quyền nhận di sản thừa kế của con nuôi[/caption]

2.2 Thủ tục xác nhận con nuôi trên thực tế nhưng chưa có giấy xác nhận

     Theo quy định của pháp luật hiện hành, để có thể nhận được di sản thừa kế của cha mẹ nuôi, thì bạn phải là con nuôi hợp pháp được pháp luật công nhận: được đăng ký tại UBND xã, phường, thị trấn nơi thường trú của cha mẹ nuôi hoặc con nuôi.

     Trong trường hợp việc nuôi con nuôi đã phát sinh trên thực tế mà chưa đăng ký trước ngày 1/1/2011, nếu đáp ứng các điều kiện quy định tại khoản 1 Điều 50 Luật nuôi con nuôi 2010:

     "Việc nuôi con nuôi giữa công dân Việt Nam với nhau trước ngày Luật này có hiệu lực mà chưa đăng ký tại cơ quan nhà nước có thẩm quyền thì được đăng ký trong thời hạn 05 năm, kể từ ngày Luật này có hiệu lực, nếu đáp ứng các điều kiện sau đây:

a) Các bên có đủ điều kiện về nuôi con nuôi theo quy định của pháp luật tại thời điểm phát sinh quan hệ nuôi con nuôi;

b) Đến thời điểm Luật này có hiệu lực, quan hệ cha, mẹ và con vẫn đang tồn tại và cả hai bên còn sống;

c) Giữa cha mẹ nuôi và con nuôi có quan hệ chăm sóc, nuôi dưỡng, giáo dục nhau như cha mẹ và con."

     Việc nuôi con nuôi đã phát sinh trên thực tế giữa công dân Việt Nam với nhau mà chưa đăng ký trước ngày 01 tháng 01 năm 2011, nếu đáp ứng các điều kiện trên của Luật Nuôi con nuôi, thì được đăng ký kể từ ngày 01 tháng 01 năm 2011 đến hết ngày 31 tháng 12 năm 2015 tại Ủy ban nhân dân cấp xã, nơi thường trú của cha mẹ nuôi và con nuôi. (Khoản 1, Điều 23 Nghị định 19/2011/NĐ-CP).

     Như vậy, trong trường hợp của bạn, mặc dù bạn và bố nuôi của bạn phát sinh quan hệ nuôi con nuôi trên thực tế, song đã qua thời hạn được đăng ký là ngày 31/12/2015 cùng với việc bố nuôi của bạn đã mất nên rất khó để bạn có thể xin xác nhận là con nuôi vào năm 2019 để bạn có thể tiến hành thủ tục nhận di sản thừa kế của bố nuôi bạn.

Bài viết tham khảo:

• Chấm dứt việc nuôi con nuôi theo pháp luật năm 2018
• Người Việt Nam định cư ở nước ngoài nhận con nuôi đích danh

     Để được tư vấn chi tiết về quyền nhận di sản thừa kế của con nuôi, quý khách vui lòng liên hệ tới tổng đài tư vấn dân sự 24/7 19006500 để được tư vấn chi tiết hoặc gửi câu hỏi về Email: [email protected]. Chúng tôi sẽ giải đáp toàn bộ câu hỏi của quý khách một cách tốt nhất.

     Luật Toàn Quốc xin chân thành cảm ơn./.