CÓ CẦN PHẢI TRẢ NỢ KHÔNG KHI NGƯỜI CHO VAY TIỀN ĐÃ CHẾT

1. Hợp đồng vay tiền được hiểu như thế nào?

      Hợp đồng vay tiền là sự thỏa thuận giữa các bên, theo đó bên cho vay giao tiền cho bên vay khi đến hạn bên vay phải trả tiền và trả lãi nếu có thoả thuận hoặc pháp luật có quy định khác.

2. Có cần phải trả nợ không khi người cho vay tiền đã chết

     Căn cứ theo Điều 463 Bộ luật Dân sự 2015 quy định như sau:

      Để đảm bảo thực hiện nghĩa vụ theo hợp đồng vay tài sản, các bên có thể áp dụng biện pháp bảo đảm thực hiện nghĩa vụ dân sự như: cầm cố tài sản, thế chấp tài sản,….

      Về thời hiệu của hợp đồng vay tài sản: Bộ luật Dân sự hiện hành không quy định về thời hiệu vay tài sản. Do vậy, chủ nợ hoặc những người thừa kế của chủ nợ có quyền đòi tài sản cho vay bất luận thời hạn vay đã quá bao lâu.

       Căn cứ khoản 1 Điều 466 BLDS quy định về nghĩa vụ trả nợ của bên vay như sau:

      Mặt khác, theo Điều 609 BLDS có quy định về quyền thừa kế như sau:

      Theo đó, khi một người qua đời thì khoản tiền họ cho bạn vay sẽ trở thành di sản của họ và di sản đó sẽ được chia thừa kế theo di chúc hoặc chia thừa kế theo pháp luật. 

     Như vậy, bạn cần phải trả nợ khi người cho vay tiền đã chết, để xác định bạn có nghĩa vụ phải trả nợ cho ai khi người cho vay tiền bị chết. Bạn cần xem xét người cho vay tiền có để lại di chúc hay không, nếu có để lại di chúc thì di chúc đó có hợp pháp hay không.

2.1 Người cho vay tiền để lại di chúc

      Người cho vay tiền có để lại di chúc và được xác định là hợp pháp, bạn có nghĩa vụ trả cho người được chỉ định trong di chúc thụ hưởng số tiền mà chủ nợ cho bạn vay.

2.2 Người cho vay tiền không để lại di chúc, di chúc không hợp pháp

      Người cho vay tiền không để lại di chúc hoặc có di chúc nhưng không hợp pháp thì bạn có nghĩa vụ trả cho những người thuộc hàng thừa kế thứ nhất (cha, mẹ, vợ, chồng, con) của người chết. Nếu hàng thừa kế thứ nhất không còn ai thì bạn có nghĩa vụ trả cho những người thuộc hàng thừa kế thứ hai và tiếp đến là hàng thừa kế thứ ba theo quy định của pháp luật về thừa kế, nếu hàng thừa kế thứ hai cũng không còn ai.

      Trên thực tế, người thân của chủ nợ đến đòi bạn tiền, bạn có thể yêu cầu họ xuất trình: hợp đồng vay nợ (giấy xác nhận vay tiền); giấy tờ tùy thân (như căn cước công dân, đăng ký kết hôn, giấy khai sinh); di chúc của chủ nợ (nếu có); văn bản khai nhận thừa kế lập tại cơ quan công chứng có thẩm quyền; văn bản cử đại diện nhận tiền (nếu có).

      Việc thanh toán tiền nên được lập thành văn bản có công chứng, chứng thực để ràng buộc trách nhiệm pháp lý đối với người nhận tiền nếu sau này phát sinh bên thứ 3 có quyền đối với khoản tiền mà chủ nợ cho bạn vay.

3. Nếu di chúc đã được công chứng thì có được sửa đổi, bổ sung nội dung di chúc không?

      Theo Điều 56 Luật Công chứng 2014 quy định về việc công chứng di chúc như sau:

     Như vậy, di chúc đã được công chứng vẫn có thể được sửa đổi, bổ sung. Khi đó bạn có thể yêu cầu bất kỳ công chứng viên nào công chứng việc sửa đổi, bổ sung đó.

     Trường hợp di chúc trước đó của bạn đang được lưu giữ tại một tổ chức hành nghề công chứng thì bạn phải thông báo cho tổ chức hành nghề công chứng đang lưu giữ di chúc biết việc sửa đổi, bổ sung di chúc đó.

Bài viết tham khảo khác của Luật Toàn Quốc:

• Dịch vụ luật sư ly hôn thuận tình – Luật Toàn Quốc;
• Dịch vụ soạn đơn khiếu nại quyết định hành chính, hành vi hành chính

4. Hỏi đáp về có cần phải trả nợ không khi người cho vay tiền đã chết

Câu hỏi 1: Luật sư cho tôi hỏi: Khi nào được sửa đổi, bổ sung nội dung của di chúc? Tôi cảm ơn!

Câu hỏi 2: Luật sư cho tôi hỏi: những trường hợp nào được hưởng di sản mà không phụ thuộc vào nội dung của di chúc do người có tài sản để lại? Tôi cảm ơn!

Luật Toàn Quốc xin chân thành cảm ơn!

Chuyên viên: Nguyễn Huệ