ĐẤT ĐỨNG TÊN CẢ HAI VỢ CHỒNG KHI VỢ MẤT THÌ ĐƯỢC XỬ LÝ NHƯ THẾ NÀO?

Câu hỏi của bạn:

     Chào luật sư! Luật sư cho tôi hỏi gia đình tôi có thửa đất 164,4 m2. Mẹ tôi đã mất từ năm 2011, giờ bố tôi và anh trai tôi đã xây nhà trên phần đất là 123,3m2 như vậy có đúng pháp luật không và quyền thừa kế của bố tôi và 4 chị em tôi như thế nào? Bố mẹ tôi sinh được 2 chị gái, 1 anh trai và tôi là 4 người con tất cả. Thửa đất này đứng tên cả bố và mẹ. Và nếu bố tôi làm sai thì sau bao lâu chúng tôi không có quyền khởi kiện để đòi lại đất thừa kế mà mẹ tôi để lại nữa. Xin chân thành cảm ơn!

Câu trả lời của Luật sư:

     Chào bạn! Cảm ơn bạn đã tin tưởng và gửi câu hỏi đề nghị tư vấn luật đến Phòng tư vấn luật qua email- Luật Toàn quốc. Chúng tôi xin đưa ra quan điểm tư vấn như sau: 

Căn cứ pháp lý:

• Bộ luật dân sự năm 2015
• Bộ luật tố tụng dân sự năm 2015

Nội dung tư vấn:

1. Đất đứng tên cả hai vợ chồng khi vợ mất thì được xử lý như thế nào?

     Theo như bạn trình bày thì thửa đất đứng tên cả hai vợ chồng, tức là tài sản chung của bố mẹ bạn. Khi mẹ bạn mất, thửa đất này sẽ được chia như sau: ½ thửa đất thuộc sở hữu của bố bạn, ½ thửa đất còn lại là di sản thừa kế mà mẹ bạn để lại.

     Theo quy định của Bộ luật dân sự thì di sản thừa kế sẽ có 2 phương thức phân chia: phân chia theo di chúc và phân chia theo quy định pháp luật.

• Nếu mẹ bạn mất đi mà để lại di chúc hợp pháp theo quy định pháp luật thì di sản sẽ được phân chia theo nội dung di chúc. Bạn có thể tham khảo qua bài viết sau để hiểu rõ hơn cách phân chia này: Phân chia di sản theo di chúc.

     Trong trường hợp nội dung di chúc ghi nhận để lại toàn bộ di sản cho anh trai bạn và 3 chị em bạn đều là công dân đã thành niên, có năng lực dân sự đầy đủ thì anh trai bạn sẽ có toàn quyền sở hữu đối với phần di sản mà mẹ bạn để lại, đồng nghĩa với việc xây nhà của anh trai và bố bạn là đúng quy định pháp luật.

• Nếu mẹ bạn mất đi không để lại di chúc hoặc có để lại di chúc nhưng di chúc không hợp pháp thì di sản sẽ được phân chia theo quy định của pháp luật, theo thứ tự hàng thừa kế. Những người thừa kế theo pháp luật được quy định theo thứ tự sau đây:

     * Hàng thừa kế thứ nhất gồm: vợ, chồng, cha đẻ, mẹ đẻ, cha nuôi, mẹ nuôi, con đẻ, con nuôi của người chết.

     * Hàng thừa kế thứ hai gồm: ông nội, bà nội, ông ngoại, bà ngoại, anh ruột, chị ruột, em ruột của người chết; cháu ruột của người chết mà người chết là ông nội, bà nội, ông ngoại, bà ngoại.

     * Hàng thừa kế thứ ba gồm: cụ nội, cụ ngoại của người chết; bác ruột, chú ruột, cậu ruột, cô ruột, dì ruột của người chết; cháu ruột của người chết mà người chết là bác ruột, chú ruột, cậu ruột, cô ruột, dì ruột; chắt ruột của người chết mà người chết là cụ nội, cụ ngoại.

     Như vậy, hàng thừa kế thứ nhất của mẹ bạn gồm: bố bạn và 4 anh chị em bạn, mỗi người sẽ được phần bằng nhau khi chia di sản thừa kế. Trong trường hợp này, bố bạn và anh trai bạn xây nhà trên phần lớn diện tích thửa đất là không đúng quy định pháp luật. Việc xây dựng này cần sự đồng ý rõ ràng bằng văn bản của những người thuộc diện thừa kế là 3 người con còn lại. [caption id="attachment_49739" align="aligncenter" width="496"] Đất đứng tên cả hai vợ chồng khi vợ mất thì được xử lý như thế nào?[/caption]

2. Thời hiệu khởi kiện về thừa kế đối với đất đứng tên cả hai vợ chồng

     Theo quy định tại Điều 184 BLTTDS thì: “Thời hiệu khởi kiện, thời hiệu yêu cầu giải quyết việc dân sự được thực hiện theo quy định của Bộ luật dân sự”.

     Điều 623 BLDS quy định về thời hiệu thừa kế, theo đó thời hiệu để người thừa kế yêu cầu chia di sản là 30 năm đối với bất động sản, 10 năm đối với động sản, kể từ thời điểm mở thừa kế. Như vậy, đối với phần thửa đất mà mẹ bạn để lại được coi là bất động sản thì thời hiệu để 3 chị em bạn khởi kiện Tòa án yêu cầu phân chia là 30 năm kể từ khi mẹ bạn mất. Sau khi hết thời hiệu thừa kế thì di sản sẽ thuộc về người thừa kế đang quản lý thửa đất này, đó là anh trai và bố bạn.

     Lưu ý theo Nghị quyết số 02/2004/NQ-HĐTP hướng dẫn áp dụng pháp luật trong việc giải quyết các vụ án dân sự, hôn nhân và gia đình thì có một số trường hợp không áp dụng thời hiệu nêu trên, người thừa kế có quyền khởi kiện bất cứ khi nào có tranh chấp. Bạn có thể tham khảo các trường hợp đặc biệt này qua bài viết: Các trường hợp không áp dụng thời hiệu khởi kiện về quyền thừa kế.

     Trên đây là ý kiến tư vấn pháp luật của chúng tôi. Nếu còn bất cứ vướng mắc nào, bạn vui lòng liên hệ tới Tổng đài tư vấn luật dân sự miễn phí 24/7: 19006500 để gặp trực tiếp luật sư tư vấn và  để  yêu cầu  cung cấp dịch vụ. Hoặc Gửi nội dung tư vấn qua email: [email protected]. Chúng tôi rất mong nhận được các ý kiến đóng góp của bạn. Chúng tôi luôn mong nhận được ý kiến đóng góp của mọi người để chúng tôi ngày càng trở lên chuyên nghiệp hơn.

     Xin chân thành cảm ơn sự đồng hành của mọi người.

     Trân trọng ./.

     Liên kết ngoài tham khảo:

• Tư vấn pháp luật đất đai miễn phí 24/7: 1900.6178;
• Tư vấn pháp luật hôn nhân gia đình miễn phí 24/7: 1900.6178;
• Tư vấn pháp luật hình sự miễn phí 24/7: 1900.6178;
• Tư vấn pháp luật lao động miễn phí 24/7: 1900.6178;
• Tư vấn pháp luật dân sự miễn phí 24/7: 1900.6178;
• Tư vấn pháp luật doanh nghiệp miễn phí 24/7: 1900.6178;