Câu trả lời của Luật sư:

     Chào bạn, Luật Toàn Quốc cảm ơn bạn đã tin tưởng và gửi câu hỏi về xử phạt lấn chiếm lòng lề đường, chúng tôi xin đưa ra quan điểm tư vấn về xử phạt lấn chiếm lòng lề đường như sau:

Căn cứ pháp lý:

• Tải nghị định 100/2019/NĐ-CP
• Tải Luật xử lý vi phạm hành chính năm 2012

1. Thế nào là lấn chiếm lòng lề đường

     Lần chiếm lòng lề đường là một trong những hành vi vô cùng phổ biến hiện nay, gây ảnh hưởng nhiều đến trật tự an toàn giao thông, người thực hiện hành vi này có thể bị xử phạt vi phạm hành chính. Để hiểu rõ hơn về vấn đề này trước hết cần xác định rõ thế nào là vi phạm hành chính và những hành vi nào bị coi là lấn chiếm lòng đường.

1.1 Khái niệm vi phạm hành chính

     Theo quy định của Luật Xử lý vi phạm hành chính thì vi phạm hành chính là hành vi có lỗi do cá nhân, tổ chức thực hiện, vi phạm quy định của pháp luật về quản lý nhà nước mà không phải là tội phạm và theo quy định của pháp luật phải bị xử phạt vi phạm hành chính.

     Những hành vi này tuy chưa phải là tội phạm nhưng nếu không xử lý vẫn có thể dẫn đến những thiệt hại về mặt tài sản, gây mất trật tự an ninh. Do đó, nếu thực hiện những hành vi có lỗi này, cá nhân, tổ chức vẫn hoàn toàn phải chịu trách nhiệm trước pháp luật. 

     Chủ thể đó có thể bị xử phạt vi phạm hành chính, ngoài ra còn có thể phải thực hiện các biện pháp khắc phục hậu quả như buộc khôi phục tình trạng ban đầu, buộc tháo dỡ công trình vi phạm... Các biện pháp này sẽ tùy thuộc vào từng trường hợp cụ thể. 

1.2. Khi nào lấn chiếm lòng lề đường bị xử phạt vi phạm hành chính

     Thuật ngữ "lấn chiếm lòng lề đường" không được định nghĩa cụ thể trong văn bản pháp luật. Tuy nhiên, hành vi lấn chiếm lòng lề đường được xác định là "hành vi vi phạm quy định về sử dụng, khai thác trong phạm vi đất dành cho đường bộ". Một số hành vi có liên quan đến trường hợp của bạn như sau:

• Bán hàng rong hoặc bán hàng hóa nhỏ lẻ khác trên lòng đường đô thị, trên vỉa hè các tuyến phố có quy định cấm bán hàng
• Phơi thóc, lúa, rơm, rạ, nông, lâm, hải sản trên đường bộ; đặt máy tuốt lúa trên đường bộ.
• Chiếm dụng dải phân cách giữa của đường đôi làm nơi: Bày, bán hàng hóa; để vật liệu xây dựng
• Họp chợ, mua, bán hàng hóa trong phạm vi đất của đường bộ ở đoạn đường ngoài đô thị
• ....

     Như vậy, khi một người sử dụng, khai thác lòng đường vào những mục đích cá nhân, gây ảnh hưởng và cản trở đến người, giao thông hay các hoạt động bình thường khác thì bị coi là hành vi lấn chiếm lòng đường. Lấn chiếm lòng lề đường là vi vi phạm hành chính theo quy định tại Nghị định 100/2019/NĐ-CP.

2. Mức xử phạt lấn chiếm lòng lề đường

     Điều 12 đã đưa ra các mức độ khác nhau của hành vi lấn chiếm lòng, lề đường, đây là một hành vi có nhiều biến tướng và mức độ khác nhau. Mức độ vi phạm và hậu quả mà hành vi này gây ra càng lớn thì mức xử phạt càng cao. 

     Việc quy định như vậy là hoàn toàn phù hợp với tình hình thức tế, giúp răn đe và nghiêm trị những hành vi gây ảnh hưởng đến an toàn giao thông đường bộ. 

     Như vậy, trong trường hợp này nếu bạn buôn bán tại vỉa hè bên đường mà thuộc những tuyến phố phị cấm bán hàng rong thì có thể bị xử phạt từ 100.000 đồng đến 200.000 đồng. Ngoài ra mức xử phạt có thể cao hơn, điều này phụ thuộc vào diện tích hay mức độ ảnh hưởng mà hành vi của bạn gây ra. 

3. Thẩm quyền xử phạt lấn chiếm lòng lề đường

     Thẩm quyền xử phạt hành vi lấn chiếm đường bộ được quy định tại Điều 74 Nghị định 100/2019/NĐ-CP được sửa đổi, bổ sung bởi Nghị định 123/2021/NĐ-CP, cụ thể như sau:

• Cảnh sát giao thông trong phạm vi chức năng, nhiệm vụ được giao có thẩm quyền xử phạt đối với các hành vi các hành vi lấn chiếm lòng lề đường trừ điểm a khoản 5, điểm b khoản 8 và khoản 9 Điều 12
• Cảnh sát trật tự, Cảnh sát phản ứng nhanh, Cảnh sát cơ động, Cảnh sát quản lý hành chính về trật tự xã hội trong phạm vi chức năng, nhiệm vụ được giao có thẩm quyền xử phạt đối với các hành vi lấn chiếm lòng lề đường trừ điểm a khoản 5, điểm đ khoản 6 Điều 12
• Trưởng Công an cấp xã trong phạm vi chức năng, nhiệm vụ được giao có thẩm quyền xử phạt đối với các hành vi bán hàng rong hoặc bán hàng hóa nhỏ lẻ khác trên lòng đường đô thị, trên vỉa hè các tuyến phố có quy định cấm bán hàng và họp chợ, mua, bán hàng hóa trong phạm vi đất của đường bộ ở đoạn đường ngoài đô thị
• Thanh tra giao thông vận tải, người được giao thực hiện nhiệm vụ thanh tra chuyên ngành đường bộ
• Thanh tra chuyên ngành bảo vệ môi trường, người được giao thực hiện nhiệm vụ thanh tra chuyên ngành bảo vệ môi trường có thẩm quyền xử phạt đối với các hành vi Xả nước ra đường bộ không đúng nơi quy định, đổ rác ra đường bộ không đúng nơi quy định và đổ, để trái phép vật liệu, chất phế thải trong phạm vi đất dành cho đường bộ

     Theo quy định tại điểm đ khoản 2 Điều 6 Nghị định 100/2019/NĐ-CP thì xe máy lấn chiếm lòng, lề đường có thể bị xử phạt từ 200.000 đồng đến 300.000 đồng. 

     Ngoài ra tùy vào hậu quả mà hành vi này gây ra, chủ thể thực hiện có thể phải chịu thêm một số biện pháp khắc phục hậu quả như giấy phép lái xe có thể bị tước quyền sử dụng từ 02 tháng đến 04 tháng.

      Theo quy định tại khoản 10 Điều 12 thì khi lấn, chiếm lòng lề đường, tùy vào hành vi vi phạm mà chủ thể có thể phải thực hiện một trong các biện pháp khắc phục hậu quả sau:

• Buộc phải thu dọn thóc, lúa, rơm, rạ, nông, lâm, hải sản, thiết bị trên đường bộ;
• Buộc phải di dời cây trồng không đúng quy định và khôi phục lại tình trạng ban đầu đã bị thay đổi do vi phạm hành chính gây ra;
• Buộc phải thu dọn vật tư, vật liệu, hàng hóa và khôi phục lại tình trạng ban đầu đã bị thay đổi do vi phạm hành chính gây ra;
• Buộc phải thu dọn rác, chất phế thải, phương tiện, vật tư, vật liệu, hàng hóa, máy móc, thiết bị, biển hiệu, biển quảng cáo, các loại vật dụng khác và khôi phục lại tình trạng ban đầu đã bị thay đổi do vi phạm hành chính gây ra;
• Buộc phải tháo dỡ công trình xây dựng trái phép (không có giấy phép hoặc không đúng với giấy phép) và khôi phục lại tình trạng ban đầu đã bị thay đổi do vi phạm hành chính gây ra.

     Điều 12 Nghị định 100/2019/NĐ-CP quy định về mức xử phạt khác nhau đối với diện tích đất bị lấn chiếm để làm nơi trông giữ xe trái phép. Mức xử phạt có thể kế đến như sau:

• Phạt tiền từ 2.000.000 đồng đến 3.000.000 đồng đối với cá nhân nếu hành vi vi phạm của bạn là dưới 05 m2
• Phạt tiền từ 4.000.000 đồng đến 6.000.000 đồng đối với cá nhân nếu hành vi vi phạm của bạn từ 05 m2 đến dưới 10 m2
• Phạt tiền từ 6.000.000 đồng đến 8.000.000 đồng đối với cá nhân nếu hành vi vi phạm từ 10 m2 đến dưới 20 m2
• Phạt tiền từ 10.000.000 đồng đến 15.000.000 đồng đối với cá nhân nếu hành vi vi phạm từ 20 m2 trở lên.
• Đối với tổ chức có cùng hành vi vi phạm trên sẽ bị phạt gấp 2 lần mức phạt áp dụng đối với cá nhân.

Bài viết tham khảo:

• Dịch vụ soạn đơn khiếu nại
• Tổng đài tư vấn luật miễn phí
• Đi xe máy không có bằng lái xe bị phạt bao nhiêu tiền?
• Quy định mức xử phạt khi đi xe máy không đội mũ bảo hiểm
• Mức phạt xe máy ô tô đi quá tốc độ theo quy định mới nhất

Luật Toàn Quốc xin cảm ơn./.

Chuyên viên: Hải Quỳnh