Trong bối cảnh nền kinh tế ngày càng phát triển, vai trò của người lao động và người sử dụng lao động trở nên quan trọng hơn bao giờ hết. Trong tất cả các cam kết và trách nhiệm của một doanh nghiệp đối với nhân sự, vấn đề về bảo hiểm xã hội là một khía cạnh không thể phớt lờ.

     Người sử dụng lao động không chỉ là người cung cấp việc làm, mà còn là bảo vệ cho quyền lợi và sức khỏe của nhân viên. Trong bài viết này, chúng ta sẽ đàm phán về trách nhiệm mà người sử dụng lao động cần phải đảm nhận đối với bảo hiểm xã hội.

1. Người sử dụng lao động là gì?

     Người sử dụng lao động là thuật ngữ chỉ đến cá nhân, tổ chức hoặc doanh nghiệp sử dụng lao động để thực hiện công việc, dịch vụ, sản xuất hàng hóa hoặc cung cấp các loại hình lao động khác. Trong ngữ cảnh bảo hiểm xã hội và luật lao động, người sử dụng lao động thường là nhà tuyển dụng hoặc doanh nghiệp có trách nhiệm đưa người lao động vào làm việc và thực hiện các quy định pháp luật liên quan đến lao động, bảo vệ quyền lợi và nghĩa vụ của người lao động.

     Người sử dụng lao động có trách nhiệm cung cấp điều kiện làm việc an toàn, chi trả lương và các chế độ phúc lợi cho người lao động theo quy định của pháp luật. Họ cũng phải thực hiện các nghĩa vụ về bảo vệ lao động, bao gồm cung cấp thông tin về chế độ bảo hiểm xã hội và tuân thủ các quy tắc an toàn lao động.

2. Quy định về tham gia bảo hiểm xã hội của người sử dụng lao động

    Căn cứ quy định của Điều 168 Bộ Luật Lao động 2019 về việc tham gia bảo hiểm xã hội, bảo hiểm y tế và bảo hiểm thất nghiệp thì người sử dụng lao động và người lao động đều phải tham gia các chế độ bảo hiểm xã hội, bảo hiểm y tế, bảo hiểm thất nghiệp. Các chế độ này đảm bảo những quyền lợi nhất định cho người lao động theo quy định của pháp luật.

     Nếu người lao động đang nghỉ việc và hưởng chế độ bảo hiểm xã hội, người sử dụng lao động không cần trả lương cho người lao động trong khoảng thời gian này, trừ khi có thỏa thuận khác giữa hai bên.

     Đối với những người lao động không thuộc đối tượng tham gia bảo hiểm xã hội bắt buộc, bảo hiểm y tế, bảo hiểm thất nghiệp, người sử dụng lao động có trách nhiệm chi trả thêm một khoản tiền tương đương với mức đóng bảo hiểm xã hội bắt buộc, bảo hiểm y tế, bảo hiểm thất nghiệp cho người lao động. Điều này được quy định theo các quy định của pháp luật về bảo hiểm xã hội, bảo hiểm y tế và bảo hiểm thất nghiệp.

3. Quy định về trách nhiệm của người sử dụng lao động về bảo hiểm xã hội

     Theo Điều 21 của Luật Bảo hiểm xã hội năm 2014, người sử dụng lao động có những trách nhiệm cụ thể như sau:

•  Lập hồ sơ để người lao động có được sổ bảo hiểm xã hội, đóng và hưởng bảo hiểm xã hội tại cơ quan có thẩm quyền;
• Thực hiện đóng bảo hiểm xã hội theo quy định pháp luật và trích từ tiền lương của người lao động hàng tháng để đóng cùng một lúc vào quỹ bảo hiểm xã hội.
•  Giới thiệu người lao động thuộc đối tượng pháp luật quy định đi khám giám định mức suy giảm khả năng lao động tại Hội đồng giám định y khoa.
•  Phối hợp với cơ quan bảo hiểm xã hội trả trợ cấp bảo hiểm xã hội cho người lao động.
•  Phối hợp với cơ quan bảo hiểm xã hội để trả sổ bảo hiểm xã hội cho người lao động, xác nhận thời gian đóng bảo hiểm xã hội khi người lao động chấm dứt hợp đồng lao động, hợp đồng làm việc hoặc thôi việc theo quy định của pháp luật.
• Cung cấp chính xác, đầy đủ, và kịp thời thông tin, tài liệu liên quan đến việc đóng, hưởng bảo hiểm xã hội theo yêu cầu của cơ quan quản lý nhà nước có thẩm quyền, cơ quan bảo hiểm xã hội.
• Định kỳ 06 tháng, niêm yết công khai thông tin về việc đóng bảo hiểm xã hội cho người lao động; cung cấp thông tin về việc đóng bảo hiểm xã hội của người lao động khi người lao động hoặc tổ chức công đoàn yêu cầu.
• Hằng năm, niêm yết công khai thông tin đóng bảo hiểm xã hội của người lao động do cơ quan bảo hiểm xã hội cung cấp theo quy định tại khoản 7 Điều 23 của Luật bảo hiểm xã hội

     Trong trường hợp người sử dụng lao động vi phạm, mức độ vi phạm sẽ được xem xét để áp đặt trách nhiệm hành chính hoặc hình sự tùy thuộc vào tình tiết cụ thể.

4. Hỏi đáp về trách nhiệm của người sử dụng lao động về bảo hiểm xã hội

Câu hỏi 1: Trong trường hợp doanh nghiệp bị giải thể hoặc phá sản, người sử dụng lao động có trách nhiệm gì đối với bảo hiểm xã hội của người lao động?

     Trong trường hợp doanh nghiệp bị giải thể hoặc phá sản, người sử dụng lao động có các trách nhiệm sau đối với bảo hiểm xã hội của người lao động:

     1. Hoàn thành thủ tục xác nhận thời gian đóng bảo hiểm:
     - Người sử dụng lao động phải hoàn thành thủ tục xác nhận thời gian đóng bảo hiểm xã hội của người lao động.
     - Trả lại cùng với bản chính giấy tờ khác nếu người sử dụng lao động đã giữ của người lao động.

     2. Cung cấp bản sao các tài liệu liên quan đến quá trình làm việc:
     - Người sử dụng lao động phải cung cấp bản sao các tài liệu liên quan đến quá trình làm việc của người lao động nếu người lao động có yêu cầu.
     - Chi phí sao, gửi tài liệu do người sử dụng lao động trả.

     Điều này giúp đảm bảo rằng người lao động có đầy đủ thông tin cần thiết để theo dõi và giải quyết các vấn đề liên quan đến bảo hiểm xã hội sau khi doanh nghiệp bị giải thể hoặc phá sản.

Câu hỏi 2: Người sử dụng lao động phải làm gì khi người lao động yêu cầu thông tin về đóng bảo hiểm xã hội của mình? 

     Khi người lao động yêu cầu thông tin về đóng bảo hiểm xã hội của mình, người sử dụng lao động có trách nhiệm thực hiện các bước sau: cung cấp thông tin đóng bảo hiểm; cung cấp các tài liệu liên quan; hướng dẫn về thủ tục và quyền lợi; hỗ trọ trong quá trình thực hiện quy định; trả lời các câu hỏi của người lao động

Câu hỏi 3: Người sử dụng lao động có phải nêu rõ lý do nếu không giải quyết chế độ bảo hiểm xã hội của người lao động không?

    Người sử dụng lao động có nghĩa vụ nêu rõ lý do nếu không giải quyết chế độ bảo hiểm xã hội của người lao động. Điều này là một phần quan trọng của sự minh bạch và trung thực trong quản lý nhân sự và bảo hiểm xã hội. Khi không giải quyết chế độ bảo hiểm xã hội, việc nêu rõ lý do giúp người lao động hiểu được tình hình và có cơ hội tham gia vào quá trình giải quyết vấn đề hoặc kiện nghị nếu cần thiết. Ngoài ra, việc nêu rõ lý do cũng có thể giúp tránh được tranh chấp và góp phần đảm bảo quyền lợi và minh bạch trong mối quan hệ lao động.

     Bài viết liên quan:

• Xử phạt doanh nghiệp không đóng bảo hiểm xã hội cho người lao động
• Quy định về quyền của người lao động khi tham gia bảo hiểm xã hội
• Nơi đăng ký bảo hiểm thất nghiệp quận Bình Tân và bảo hiểm xã hội quận Bình Tân
• Các chế độ bảo hiểm xã hội