XÁC ĐỊNH NGƯỜI CÓ QUYỀN SỬ DỤNG ĐẤT KHAI HOANG ĐỂ ĐƯỢC BỒI THƯỜNG  Câu hỏi của bạn:

     Năm 1990 tại địa phương tôi có một nhánh sông cụt giáp bờ đê ngăn mặn của nhà nước và xung quanh là đất trống bỏ hoang vu (sông không còn tác dụng tưới tiêu không còn tác dụng giao thông vận tải) nên tôi đã đắp lại ngăn mặn, cải tạo, san lấp, tạo thành ao nuôi trồng hải sản và xung quanh làm lúa màu. Được chính quyền địa phương cấp quyết định giao đất nuôi trồng hải sản lâu dài năm 1996.

     Năm 2010 khi nhà nước có chủ trương đo đạc lại đất, gia đình tôi có làm đơn xác nhận tự khai hoang năm 1990 để được làm giấy chứng nhận quyền sử dụng đất. Được thôn, ban địa chính xã, chủ tịch xã phê duyệt và đóng dấu.

     Trong suốt quá trình sử dụng đất gia đình tôi  không có tranh chấp với tập thể hay cá nhân nào, giao nộp thuế hàng năm đầy đủ.

     Nay khu vực làm kinh tế của gia đình tôi nằm trong dự án. Ban giải phóng mặt bằng huyện và UBND xã không công nhận đất của gia đình tôi. Mà quy vào đất công. Giá trị bồi thường thu về ngân sách nhà nước. Vì họ cho đó là khúc sông không phải do tôi đào ra. Trong thực tế nó là khúc sông cụt nên rất sâu, gia đình tôi phải đào đất xung quanh bờ chở ra chỗ sâu lấp cạn lại. Cũng xin được nêu rõ với luật sư: Lúc chưa cải tạo khoảng 4000m2. Năm 1996, UBND xã kiểm kê để bàn giao đất nuôi trồng hải sản lâu dài cho tôi là 6000m2. Hiện nay tôi đã cải tạo 16000m2. Bây giờ tôi phải làm sao xin luật sư giúp tôi. 

Câu trả lời của Luật sư:

     Chào bạn, Luật Toàn Quốc cảm ơn bạn đã tin tưởng và gửi câu hỏi về cho chúng tôi qua địa chỉ Email: [email protected]. Với câu hỏi của bạn chúng tôi xin đưa ra quan điểm tư vấn như sau:

Cơ sở pháp lý

• Luật đất đai 2013.

Nội dung tư vấn

     Theo thông tin bạn cung cấp, năm 1996 bạn được nhà nước cấp quyết định giao 6000m2 đất để nuôi trồng thủy sản. Năm 2010 đã đăng ký kê khai để làm thủ tục cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất. Nhưng đến nay bạn tự cải tạo mở rộng diện tích đất đến 16000m2. Hiện tại khu đất của nhà bạn đang nằm trong dự án phải giải phóng mặt bằng nhưng gia đình bạn không được bồi thường khi nhà nước thu hồi đất. Dựa vào thông tin bạn cung cấp không đủ căn cứ cho chúng tôi xác định loại đất bạn đang sử dụng để xác lập quyền sử dụng đất hợp pháp của bạn.

     1. Xác định quyền sử dụng đất khai hoang đã có quyết định giao đất để được bồi thường khi nhà nước thu hồi đất

    Phần đất 6000m2 có quyết định giao đất của nhà bạn sử dụng vào mục đích nuôi trồng thủy sản đủ điều kiện được cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất căn cứ khoản 4 điều 100 Luật đất đai 2013 như sau:

     “4. Hộ gia đình, cá nhân đang sử dụng đất được Nhà nước giao đất, cho thuê đất từ ngày 15 tháng 10 năm 1993 đến ngày Luật này có hiệu lực thi hành mà chưa được cấp Giấy chứng nhận thì được cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu nhà ở và tài sản khác gắn liền với đất; trường hợp chưa thực hiện nghĩa vụ tài chính thì phải thực hiện theo quy định của pháp luật.” [caption id="attachment_61175" align="aligncenter" width="450"] Quyền sử dụng đất khai hoang[/caption]

     Khoản 1 điều 75 Luật đất đai 2013 cũng quy định, đất đủ điều kiện được cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất thì đủ điều kiện được bồi thường về đất khi Nhà nước thu hồi đất:

     “Điều 75. Điều kiện được bồi thường về đất khi Nhà nước thu hồi đất vì mục đích quốc phòng, an ninh; phát triển kinh tế - xã hội vì lợi ích quốc gia, công cộng

     1. Hộ gia đình, cá nhân đang sử dụng đất không phải là đất thuê trả tiền thuê đất hàng năm, có Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, Giấy chứng nhận quyền sở hữu nhà ở và quyền sử dụng đất ở, Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu nhà ở và tài sản khác gắn liền với đất (sau đây gọi chung là Giấy chứng nhận) hoặc có đủ điều kiện để được cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu nhà ở và tài sản khác gắn liền với đất theo quy định của Luật này mà chưa được cấp, trừ trường hợp quy định tại khoản 2 Điều 77 của Luật này; người Việt Nam định cư ở nước ngoài thuộc đối tượng được sở hữu nhà ở gắn liền với quyền sử dụng đất ở tại Việt Nam mà có Giấy chứng nhận hoặc có đủ điều kiện được cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu nhà ở và tài sản khác gắn liền với đất theo quy định của Luật này mà chưa được cấp.”

     Tuy nhiên, phải xem lại quyết định giao đất của nhà bạn được chính quyền địa phương cấp là UBND cấp xã hay UBND cấp huyện. Theo nghị định 64-CP năm 1994 của Chính Phủ quy định về giao đất nông nghiệp cho hộ gia đình, cá nhân thì UBND cấp xã không có thẩm quyền giao đất. Do không được tiếp xúc với hồ sơ giấy tờ của bạn nên chúng tôi đưa ra suy đoán dựa trên thông tin bạn cung cấp. Như vậy, khó để khẳng định quyền sử dụng đất của gia đình bạn với phần đất này.

     2. Xác định quyền sử dụng đất khai hoang chưa rõ nguồn gốc để được bồi thường khi nhà nước thu hồi đất

     Với phần diện tích đất bạn tự ý cải tạo từ năm 1996 để sử dụng vào mục đích nuôi trồng thủy sản từ 6000m2 lên 16000m2, gia đình bạn có đủ điều kiện để được bồi thường hay không? Theo thông tin bạn cung cấp, năm 2010 đất nhà bạn đã được đo đạc địa chính để làm hồ sơ đăng ký cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất và UBND cấp xã xác nhận là đất tự khai hoang. Gia đình bạn có đóng thuế sử dụng đất hàng năm chỉ là căn cứ để xác định thời điểm gia đình bạn sử dụng đất. Tại thời điểm 2010, đất của gia đình bạn có được kê khai đăng ký vào Sổ địa chính hay không cũng chưa rõ. Tại khoản 7 điều 95 Luật đất đai 2013 có quy định:

     "7. Việc đăng ký đất đai, tài sản gắn liền với đất có hiệu lực kể từ thời điểm đăng ký vào Sổ địa chính."

     Khoản 15 điều 3 Luật đất đai cũng quy định việc đăng ký đất đai là việc kê khai và ghi nhận tình trạng pháp lý về quyền sử dụng đất của người sử dụng đất vào hồ sơ địa chính. Như vậy, chỉ khi có thông tin trong sổ địa chính, quyền sử dụng đất khai hoang của gia đình bạn mới được xác lập. Là một trong những căn cứ để được cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất. Nếu không có thông tin trong sổ địa chính, gia đình bạn không được ghi nhận quyền sử dụng đất khai hoang với phần đất này và không đủ điều kiện để được bồi thường về đất khi nhà nước thu hồi đất căn cứ khoản 1 điều 95 Luật đất đai.

     Ban giải phóng mặt bằng huyện xác định đất của gia đình bạn là đất công, có căn cứ, giấy tờ gì xác minh không? Nếu đúng là đất công, tại thời điểm năm 1996, UBND cấp xã có thẩm quyền cho thuê đất công chứ không phải cấp quyết định giao đất như bạn đã cung cấp thông tin ở trên. Như vậy, cả hai bên đều không có căn cứ để xác minh quyền sử dụng đất của mình.

     Chính vì vậy, để xác thực bạn có thể làm đơn đề nghị lên Phòng Tài nguyên và Môi trường giải quyết, hướng dẫn và xin cung cấp thông tin đất đai. Bạn cũng có thể yêu cầu Ban giải phóng mặt bằng huyện trả lời bằng văn bản cho gia đình bạn về căn cứ xác định phần đất này là đất công. Trường hợp phức tạp, để bảo vệ quyền sử dụng đất khai hoang chính đáng của gia đình, bạn có thể nhờ luật sư tiếp nhận hồ sơ để có hướng giải quyết tốt nhất.

     Một số bài viết có nội dung tham khảo:

• Đền bù đất khai hoang trước năm 1990 khi bị thu hồi
• Đất khai hoang có được đền bù khi thu hồi không

     Để được tư vấn chi tiết về Xác định người có quyền sử dụng đất khai hoang để được bồi thườngquý khách vui lòng liên hệ tới Tổng đài tư vấn Luật đất đai: 19006500 để được tư vấn chi tiết hoặc gửi câu hỏi về Email: [email protected]. Chúng tôi sẽ giải đáp toàn bộ câu hỏi của quý khách một cách tốt nhất.

     Luật Toàn Quốc xin chân thành cảm ơn.