Phân chia di sản thừa kế theo pháp luật 

Câu hỏi về phân chia tài sản thừa kế theo pháp luật 

     Kính mong luật sư tư vấn giúp ạ. Nhà tôi ông bà có 10 người con 3 trai và 7 gái. Ông mất lâu rồi còn bà nội mất không để lại di chúc. Hai người chú cũng mất luôn còn lại chỉ mỗi mình ba tôi, vừa rồi ba tôi cũng mất luôn. Hiện tại tôi và mẹ tôi đang ở trong ngôi nhà của ông bà và có 3 lô đất trong khuôn viên nhà. Vậy cho hỏi quyền thừa kế được chia như thế nào ạ? Tôi và mẹ có được hưởng gì không ạ? Cảm ơn luật sư!

Câu trả lời của Luật sư về phân chia di sản thừa kế theo pháp luật:

1. Căn cứ pháp lý về phân chia di sản thừa kế theo pháp luật

• Bộ luật dân sự năm 2015

2. Nội dung tư vấn về phân chia di sản thừa kế theo pháp luật

2.1. Quy định của pháp luật về phân chia di sản thừa kế theo pháp luật

     Thừa kế là việc chuyển giao quyền, lợi ích, tài sản và nghĩa vụ từ người đã chết sang cho một cá nhân hoặc pháp nhân nào đó. Đây là một trong những quyền quan trọng của con người, con người có thể định đoạt tài sản thuộc sở hữu của mình ngay cả khi người đó mất đi. Tại Điều 609 Bộ luật dân sự quy định: “Cá nhân có quyền lập di chúc để định đoạt tài sản của mình; để lại tài sản của mình cho người thừa kế theo pháp luật; hưởng di sản theo di chúc hoặc theo pháp luật”.

      Cá nhân có thể hưởng thừa kế theo di chúc hoặc theo quy định pháp luật, theo hàng thừa kế. Thừa kế theo pháp luật được áp dụng khi không có di chúc (quy định tại khoản 1, Điều 650). Trong trường hợp của bạn, ông bà nội của bạn thì không để lại di chúc nên phần di sản thừa kế của ông bà sẽ được chia theo pháp luật. Ngoài ra, bạn có đưa thông tin là bố của bạn vừa mới mất nhưng không cung cấp đầy đủ cho chúng tôi là bố bạn mất trước hay sau bà nội bạn và có để lại di chúc hay không. Do đó chúng tôi sẽ chia ra hai trường hợp sau để có thể tư vấn cho bạn một cách cụ thể và toàn diện:

• Thứ nhất, bố bạn mất sau bà nội của bạn
• Thứ hai, bố bạn mất trước bà nội của bạn

2.2. Phân chia di sản thừa kế theo pháp luật 

     Xét trong trường hợp 1, bố bạn mất sau bà nội của bạn thì bố của bạn sẽ được hưởng một phần di sản thừa kế của ông bà nội bạn theo quy định của pháp luật vì bố bạn thuộc hàng thừa kế thứ nhất. Theo điều 651, Bộ luật dân sự năm 2015, những người thừa kế theo pháp luật được quy định theo thứ tự sau đây:

"a) Hàng thừa kế thứ nhất gồm: vợ, chồng, cha đẻ, mẹ đẻ, cha nuôi, mẹ nuôi, con đẻ, con nuôi của người chết;

b) Hàng thừa kế thứ hai gồm: ông nội, bà nội, ông ngoại, bà ngoại, anh ruột, chị ruột, em ruột của người chết; cháu ruột của người chết mà người chết là ông nội, bà nội, ông ngoại, bà ngoại;

c) Hàng thừa kế thứ ba gồm: cụ nội, cụ ngoại của người chết; bác ruột, chú ruột, cậu ruột, cô ruột, dì ruột của người chết; cháu ruột của người chết mà người chết là bác ruột, chú ruột, cậu ruột, cô ruột, dì ruột; chắt ruột của người chết mà người chết là cụ nội, cụ ngoại."

     Như vậy, khối di sản mà bố bạn để lại sẽ bao gồm: di sản thừa kế nhận của ông bà nội và tài sản riêng của bố. Nếu bố bạn có để lại di chúc thì di sản đó sẽ được chia theo di chúc nhằm đảm bảo nguyên tắc định đoạt của quyền sở hữu ngay cả khi người đó đã mất. Tuy nhiên, nếu bố bạn không để lại di chúc, thì khối di sản đó sẽ được chia theo pháp luật, theo hàng thừa kế thành các phần bằng nhau và người thừa kế lúc này sẽ là bạn và mẹ của bạn.

     Xét trong trường hợp 2, bố bạn mất trước bà nội của bạn, nếu có di chúc để lại thì sẽ được chia theo di chúc, ý nguyện của ông. Tuy nhiên nếu bố bạn không để lại di chúc thì phần di sản đó sẽ được chia theo pháp luật với những người thừa kế lúc này sẽ là bà nội, bạn và mẹ bạn. Mỗi người sẽ được hưởng phần di sản bằng nhau. Một thời gian sau bà nội bạn mất và như bạn cung cấp là không có di chúc thì di sản mà bà để lại sẽ được chia đều tất cả các con gồm 10 người. Nhưng vì bố bạn mất trước bà nên bạn sẽ được thừa kế thế vị, nhận phần di sản mà đáng lẽ ra bố bạn sẽ được nhận nếu còn sống, theo quy định tại Điều 652 Bộ luật dân sự:

     "Trường hợp con của người để lại di sản chết trước hoặc cùng một thời điểm với người để lại di sản thì cháu được hưởng phần di sản mà cha hoặc mẹ của cháu được hưởng nếu còn sống; nếu cháu cũng chết trước hoặc cùng một thời điểm với người để lại di sản thì chắt được hưởng phần di sản mà cha hoặc mẹ của chắt được hưởng nếu còn sống."

     Bài viết tham khảo

• Phân chia di sản thừa kế trong trường hợp không có di chúc
• Phân chia di sản thừa kế theo quy định của pháp luật

     Để được tư vấn chi tiết về phân chia di sản thừa kế theo pháp luật, quý khách vui lòng liên hệ tới tổng đài tư vấn dân sự 24/7 19006500 để được tư vấn chi tiết hoặc gửi câu hỏi về Email: lienhe@luattoanquoc.com. Chúng tôi sẽ giải đáp toàn bộ câu hỏi của quý khách một cách tốt nhất.

     Luật Toàn Quốc xin chân thành cảm ơn./.