CHẾ ĐỘ THAI SẢN TRONG DỊCH COVID 19

Câu trả lời của Luật sư:

     Chào bạn, Luật Toàn Quốc xin cảm ơn bạn đã tin tưởng và gửi câu hỏi về chế độ thai sản trong dịch Covid 19, chúng tôi xin đưa ra quan điểm tư vấn về chế độ thai sản trong dịch Covid 19 như sau:

Căn cứ pháp lý:

• Tải luật bảo hiểm xã hội 2020;
• Tải thông tư số 59/2015/TT-BLĐTBXH hướng dẫn một số điều về BHXH bắt buộc;

1. Chế độ thai sản trong dịch Covid 19 là gì?

     Khoản 1 Điều 3 Luật Bảo hiểm xã hội có quy định như sau: Bảo hiểm xã hội là sự bảo đảm thay thế hoặc bù đắp một phần thu nhập của người lao động khi họ bị giảm hoặc mất thu nhập do ốm đau, thai sản, tai nạn lao động, bệnh nghề nghiệp, hết tuổi lao động hoặc chết, trên cơ sở đóng vào quỹ bảo hiểm xã hội.

     Chế độ thai sản là một trong những chế độ của bảo hiểm xã hội, từ định nghĩa về bảo hiểm xã hội có thể hiểu rằng: Chế độ thai sản là sự bảo đảm thay thế một phần thu nhập của người lao động khi họ bị giảm thu nhập do đang trong thời kì thai sản dựa trên cơ sở đóng vào quỹ bảo hiểm xã hội.

     Chế độ thai sản trong dịch Covid 19 là một trong những vấn đề đang rất được quan tâm, rất nhiều người lao động thắc mắc điều kiện hưởng, thời gian hưởng liệu có bị thay đổi gì hay không. Bài viết dưới đây sẽ giải đáp những thắc mắc đó. 

2. Điều kiện hưởng chế độ thai sản trong dịch Covid 19 

     Người lao động muốn được hưởng chế độ thai sản thì phải đáp ứng các điều kiện do pháp luật quy định. 

     Như vậy, người lao động nếu thuộc các trường hợp quy định tại khoản 1 sẽ là đối tượng được hưởng chế độ thai sản. 

     Bên cạnh đó, người lao động cần phải đáp ứng các điều kiện về số năm đóng bảo hiểm. Theo đó:

• Đối với lao động nữ sinh con; lao động nữ mang thai hộ và người mẹ nhờ mang thai hộ; người lao động nhận nuôi con nuôi dưới 06 tháng tuổi thì phải đóng bảo hiểm xã hội tù đủ 06 tháng trở lên trong thời gian 12 tháng trước khi sinh.
• Đối với lao động nữ sinh con đã đóng bảo hiểm xã hội từ đủ 12 tháng trở lên mà khi mang thai phải nghỉ dưỡng thai theo chỉ định của cơ sở khám chữa bệnh thì phải đóng bảo hiểm xã hội từ đủ 03 tháng trở lên trong thời gian 12 tháng trước khi sinh.

     Như vậy, đối với trường hợp lao động nữ sinh con thì phải đóng đủ 6 tháng bảo hiểm xã hội trở lên trong thời gian 12 tháng trước khi sinh. 

     Hiện nay, điều kiện để hưởng chế độ thai sản trong dịch Covid 19 không có thay đổi gì so với trước đây, người lao động vẫn phải đáp ứng các điều kiện liên quan đến thai sản và thời gian đóng bảo hiểm xã hội.

3. Lưu ý khi hưởng chế độ thai sản trong dịch Covid 19 

     Theo thông tin mà chúng tôi nhận được, nếu bạn sinh con vào tháng 02/2021 thì trong thời gian 12 tháng trước khi sinh con (từ tháng 02/2020 đến tháng 01/2021) bạn mới chỉ có 5 tháng đóng BHXH (từ tháng 02/2020 đến tháng 06/2020).

      Do đó trong trường hợp này, chúng tôi xác định bạn không đủ điều kiện hưởng chế độ thai sản theo khoản 2 Điều 31 Luật BHXH năm 2014. 

     Hàng tháng người sử dụng lao động đóng bảo hiểm xã hội và trích từ tiền lương của người lao động để đóng cùng một lúc vào quỹ bảo hiểm xã hội, đây sẽ là căn cứ để chi trả quyền lợi cho người lao động. Tuy nhiên, trong trường hợp người lao động không làm việc, không hưởng lương trên 14 ngày thì người sử dụng lao động sẽ không phải đóng bảo hiểm xã hội tháng đó cho người lao động.

     Vấn đề này được quy định tại khoản 3 Điều 85 Luật Bảo hiểm xã hội:

     Như vậy, nếu người lao động không làm việc và không hưởng tiền lương, nghỉ việc hưởng trợ cấp ốm đau từ 14 ngày làm việc trở lên trong tháng thì không phải đóng bảo hiểm xã hội tháng đó.

     Đối với trường hợp của bạn, vì những tháng phải nghỉ làm vì Covid 19, do không làm việc, không hưởng tiền lương nên không có căn cứ để trích nộp bảo hiểm xã hội, ngoài ra thì hiện nay Luật Bảo hiểm xã hội không có quy định được đóng bù nên thời gian này không được tính để hưởng bảo hiểm xã hội.

     Do đó, chúng tôi xác định trường hợp của bạn không đủ điều kiện để hưởng chế độ thai sản trong dịch Covid 19. 

      KẾT LUẬN: Chế độ thai sản trong dịch Covid 19 tuy không có thay đổi về điều kiện nhưng trên thực tế sẽ bị ảnh hưởng nhiều do người lao động có thời gian nghỉ dịch không được đóng bảo hiểm. Đây cũng là một thiệt thòi cho người lao động trong thời điểm này. 

     Theo thông tin mà chúng tôi nhận được, thì hiện nay bạn đang muốn tìm hiểu về điều kiện hưởng chế độ thai sản khi có vợ sinh con, chúng tôi xin đưa ra quan điểm tư vấn như sau. 

     Hiện nay, không chỉ có lao động nữ mới được hưởng chế độ thai sản mà lao động nam có vợ đang sinh con cũng có thể được hưởng chế độ thai sản khi đáp ứng các điều kiện của pháp luật. 

     Theo thông tin bạn cung cấp, chúng tôi hiểu rằng tại thời điểm vợ bạn sinh con, cả hai vợ chồng bạn đều đang tham gia bảo hiểm xã hội.

     Do đó, như đã phân tích ở trên, lao động nam muốn được hưởng chế độ thai sản khi vợ sinh con, đồng thời người vợ cũng có tham gia bảo hiểm xã hội thì phải đáp ứng các điều kiện đó là:

• Có vợ đang sinh con 
• Đang tham gia bảo hiểm xã hội. Trường hợp này không cần đáp ứng điều kiện về thời gian tham gia bảo hiểm xã hội là bao lâu.

    Như vậy để được hưởng chế độ thai sản dành cho chồng thì người lao động phải đáp ứng hai điều kiện, đó là đang đóng bảo hiểm xã hội và có vợ sinh con. 

    Do đó trong trường hợp này, tuy có tháng 3 và tháng 4 bạn không đóng bảo hiểm xã hội nhưng nếu tại thời điểm vợ bạn sinh con bạn và vợ bạn vẫn đang tham gia bảo hiểm xã hội thì vẫn sẽ được hưởng chế độ thai sản theo quy định pháp luật.

Chuyên viên: Hải Quỳnh