CĂN CỨ XÁC LẬP QUYỀN ĐẠI DIỆN

     Trong cuộc sống hàng ngày, chúng ta thường xuyên chứng kiến vai trò của những người đại diện trong nhiều lĩnh vực khác nhau. Trong bối cảnh này, điều quan trọng là làm thế nào chúng ta có thể xác lập quyền đại diện một cách chặt chẽ, tuân thủ các quy định của pháp luật, và đồng thời đảm bảo sự minh bạch và công bằng. Hãy cùng tìm hiểu về căn cứ xác lập quyền đại diện và tầm quan trọng của nó trong việc duy trì sự ổn định và công bằng trong cộng đồng.

1. Quyền đại diện là gì?

     Theo quy định, việc đại diện là hành động mà cá nhân hoặc pháp nhân, còn được gọi là người đại diện, thực hiện nhân danh và vì lợi ích của cá nhân hoặc pháp nhân khác, được gọi là người được đại diện, để xác lập và thực hiện các giao dịch dân sự. Người đại diện cần phải có năng lực pháp luật dân sự đồng thời phải đáp ứng năng lực hành vi dân sự phù hợp với phạm vi đại diện cụ thể (đại diện theo pháp luật hoặc đại diện theo ủy quyền). Điều này đặt ra yêu cầu cao về khả năng hiểu biết và tuân thủ quy định pháp luật, nhằm đảm bảo việc nhân danh được thực hiện một cách chính xác và bảo vệ quyền lợi ích hợp pháp của người được đại diện một cách toàn vẹn và hiệu quả.

2. Căn cứ xác lập quyền đại diện theo quy định của pháp luật

    Theo quy định tại Điều 135 của Bộ luật Dân sự 2015, quyền đại diện có thể được xác lập theo hai hình thức chính: đại diện theo ủy quyền và đại diện theo pháp luật. Trong trường hợp đại diện theo ủy quyền, quyền này được hình thành thông qua sự ủy quyền giữa người được đại diện và người đại diện. Ngoài ra, quyền đại diện cũng có thể được xác lập theo pháp luật, cụ thể theo quyết định của cơ quan nhà nước có thẩm quyền, theo điều lệ của pháp nhân, hoặc theo quy định cụ thể của pháp luật.

    Ngoài ra, Tại Điều 138 của Bộ luật Dân sự 2015, quy định rõ về việc đại diện theo ủy quyền. Theo đó:

• Cá nhân, pháp nhân đều có thể ủy quyền cho cá nhân hoặc pháp nhân khác để xác lập và thực hiện các giao dịch dân sự.
• Các thành viên trong hộ gia đình, tổ hợp tác, và tổ chức không có tư cách pháp nhân có thể tự thỏa thuận để cử cá nhân hoặc pháp nhân khác đại diện theo ủy quyền để thực hiện các giao dịch dân sự liên quan đến tài sản chung của họ.
• Đặc biệt, người từ đủ mười lăm tuổi đến chưa đủ mười tám tuổi có thể được ủy quyền để đại diện, trừ khi có quy định khác của pháp luật đối với các giao dịch dân sự cụ thể.

3. Hậu quả pháp lý của hành vi đại diện

     Theo quy định của Bộ luật Dân sự 2015, Điều 139 quy định về hậu quả pháp lý của hành vi đại diện trong giao dịch dân sự. 

• Giao dịch dân sự do người đại diện thực hiện với người thứ ba sẽ phát sinh quyền và nghĩa vụ đối với người được đại diện, miễn là nó nằm trong phạm vi đại diện đã được xác định.
• Người đại diện có quyền xác lập và thực hiện các hành vi cần thiết để đạt được mục đích của việc đại diện, đồng thời có trách nhiệm đối với hành vi của mình.
• Trong trường hợp người đại diện biết hoặc phải biết rằng việc xác lập hành vi đại diện là kết quả của sự nhầm lẫn, lừa dối, đe dọa, hoặc cưỡng ép, và vẫn tiếp tục thực hiện, hành vi đó sẽ không phát sinh quyền và nghĩa vụ đối với người được đại diện. Điều này trừ khi người được đại diện biết hoặc phải biết về sự kiện này mà không phản đối.

     Mục đích cơ bản của việc đại diện là để một người thực hiện giao dịch dân sự với người thứ ba nhằm lợi ích của người được đại diện. Tất cả quyền và nghĩa vụ phát sinh từ giao dịch đó đều thuộc về người được đại diện, miễn là giao dịch được thực hiện trong phạm vi đại diện.

     Nếu có tình trạng nhầm lẫn, đe dọa, lừa dối hoặc cưỡng ép trong quá trình xác lập và thực hiện giao dịch dân sự, đó được coi là không có sự tự nguyện, và giao dịch có thể bị coi là vô hiệu. Theo khoản 3 Điều 139, nếu việc này xảy ra trong việc xác lập hợp đồng ủy quyền, giao dịch có thể bị tuyên vô hiệu. Tuy nhiên, nếu không có yêu cầu tuyên bố vô hiệu từ bên ủy quyền trong thời hạn quy định, các giao dịch đã thực hiện sẽ tiếp tục phát sinh quyền và nghĩa vụ đối với người được đại diện.

4. Hỏi đáp về căn cứ xác lập quyền đại diện

Câu hỏi 1: Thời hạn đại diện được xác định như thế nào?

     Quy định tại Điều 40 của Bộ luật Dân sự 2015 về thời hạn đại diện là như sau:

• Thời hạn đại diện được xác định theo nhiều phương tiện khác nhau như văn bản ủy quyền, quyết định của cơ quan có thẩm quyền, điều lệ của pháp nhân, hoặc theo các quy định cụ thể của pháp luật.
• Trong trường hợp không xác định được thời hạn đại diện theo quy định tại khoản 1, thì thời hạn đại diện sẽ được xác định như sau:

     a) Nếu quyền đại diện được xác định theo một giao dịch dân sự cụ thể, thì thời hạn đại diện kéo dài đến thời điểm chấm dứt giao dịch dân sự đó.

     b) Nếu quyền đại diện không được xác định cụ thể trong một giao dịch dân sự, thời hạn đại diện là 01 năm, bắt đầu từ thời điểm phát sinh quyền đại diện.

Câu hỏi 2: Căn cứ xác định phạm vi đại diện?

     Xác định phạm vi đại diện được thực hiện thông qua các cơ cấu khác nhau, theo quy định của pháp luật:

• Quyết định của Cơ Quan Có Thẩm Quyền: Trong trường hợp đại diện được xác lập thông qua quyết định của cơ quan có thẩm quyền và trong đó đã rõ phạm vi đại diện, người đại diện chỉ có thể nhân danh người được đại diện để thực hiện công việc trong phạm vi đó.
• Điều Lệ của Pháp Nhân: Đối với đại diện theo pháp luật của pháp nhân, phạm vi đại diện được xác định theo điều lệ của chính pháp nhân đó. Điều này đồng nghĩa với việc phạm vi đại diện sẽ phản ánh quy định và giới hạn mà điều lệ đặt ra cho người đại diện.
• Nội Dung Ủy Quyền: Trong trường hợp đại diện theo ủy quyền, phạm vi đại diện luôn được xác định dựa trên nội dung của hợp đồng ủy quyền hoặc trong văn bản ủy quyền hành chính. Phạm vi ủy quyền có thể là một điều khoản cơ bản trong hợp đồng hoặc một yếu tố quan trọng quy định giới hạn và quyền lợi của người đại diện.
• Quy Định Khác của Pháp Luật: Ngoài ra, phạm vi đại diện còn có thể được xác định theo các quy định khác của pháp luật, tùy thuộc vào điều kiện và ngữ cảnh cụ thể của mỗi trường hợp.

Câu hỏi 3: Ai là người đại diện theo quy định của pháp luật?

• Người Đại Diện Theo Pháp Luật: 

     Người đại diện theo pháp luật đóng vai trò quan trọng trong việc thực hiện và bảo vệ quyền lợi của cá nhân và pháp nhân. Hệ thống người đại diện này bao gồm cả người đại diện theo pháp luật của cá nhân và người đại diện theo pháp luật của pháp nhân, mỗi nhóm đều mang theo mình những quy định và trách nhiệm đặc biệt.

• Người Đại Diện Theo Pháp Luật của Cá Nhân: 

     Cha, mẹ đại diện cho con chưa thành niên, người giám hộ đại diện cho người được giám hộ, và người do Tòa án chỉ định trong các tình huống phức tạp hay không xác định được người đại diện. Điều này áp dụng đặc biệt cho người bị hạn chế năng lực hành vi dân sự.

• Người Đại Diện Theo Pháp Luật của Pháp Nhân: 

     Với pháp nhân, người đại diện có thể được chỉ định theo điều lệ, có thẩm quyền đại diện theo quy định của pháp luật, hoặc được Tòa án chỉ định trong quá trình tố tụng. Điều này tạo ra sự đa dạng về chủ thể đại diện, với người được chỉ định bởi pháp nhân, có thẩm quyền, hoặc bởi Tòa án, tùy thuộc vào bối cảnh cụ thể.

     Bài viết liên quan:

• Quyền đại diện trong Bộ luật Dân sự năm 2015
• Người đại diện theo ủy quyền được quy định như thế nào
• Chấm dứt đại diện theo ủy quyền
• Dịch vụ soạn thảo đơn thư

Liên hệ Luật sư tư vấn về Căn cứ xác lập quyền đại diện

+ Tư vấn qua Tổng đài Gọi 19006500. Đây là hình thức tư vấn hiệu quả và nhanh nhất, vì bạn có thể đặt thêm các câu hỏi về sử dụng giấy tờ giả về hộ tịch. Chỉ sau một vài câu hỏi của Luật Sư, vấn đề của bạn sẽ được giải quyết.

+ Tư vấn qua Zalo: Tư vấn về sử dụng giấy tờ giả về hộ tịch số điện thoại zalo Luật Sư: 0931191033

+ Tư vấn qua Email: Gửi câu hỏi sử dụng giấy tờ giả về hộ tịch tới địa chỉ Email: [email protected] chúng tôi sẽ biên tập và trả lời qua Email cho bạn.

Luật Toàn Quốc xin chân thành cảm ơn./.