PHÂN CHIA DI SẢN THỪA KẾ KHI MẤT DI CHÚC

Câu hỏi của bạn: 

     Thưa Luật sư, tôi có câu hỏi muốn nhờ Luật sư tư vấn giúp như sau: khoảng năm 1990 ông nội tôi có mua một mảnh đất, và ông đứng tên. Đến năm 2007 ông mất, có lập di chúc để lại nhà và đất cho cha của tôi, nhưng tờ di chúc đã bị mất tích do mâu thuẫn tranh chấp. Hiện tại giấy chứng nhận quyền sử dụng đất vẫn còn đứng tên ông, hiện giờ hộ khẩu còn lại bà (vợ ông), mẹ tôi, tôi - ông và cha tôi đều đã mất. Luật sư cho tôi hỏi: bà tôi muốn khởi kiện tôi để tranh quyền sử dụng đất, nếu thắng kiện thì phần đất giành được tối đa là bao nhiêu? Thời hiệu để khởi kiện về thừa kế là bao lâu? Tôi xin cảm ơn!

Câu trả lời của Luật sư:

     Chào bạn, Luật Toàn Quốc cảm ơn bạn đã tin tưởng và gửi câu hỏi về cho chúng tôi qua địa chỉ Email: [email protected]. Với câu hỏi của bạn về vấn đề phân chia di sản thừa kế khi mất di chúc chúng tôi xin đưa ra quan điểm tư vấn như sau:

Cơ sở pháp lý:

• Bộ luật dân sự 2015;

Nội dung tư vấn:

1. Phân chia di sản thừa kế khi mất di chúc

     Theo như thông tin bạn cung cấp, ông nội bạn mất năm 2007 và có để lại di chúc, tuy nhiên hiện nay di chúc đã bị mất do tranh chấp, Điều 642 BLDS 2015 quy định về di chúc bị thất lạc, trong đó khoản 1 có quy định:

     "1. Kể từ thời điểm mở thừa kế, nếu bản di chúc bị thất lạc hoặc bị hư hại đến mức không thể hiện được đầy đủ ý chí của người lập di chúc và cũng không có bằng chứng nào chứng minh được ý nguyện đích thực của người lập di chúc thì coi như không có di chúc và áp dụng các quy định về thừa kế theo pháp luật."

     Do đó, trường hợp này của bạn sẽ áp dụng quy định về phân chia thừa kế theo pháp luật.

     Điều 649 BLDS 2015 quy định: "Thừa kế theo pháp luật là thừa kế theo hàng thừa kế, điều kiện và trình tự thừa kế do pháp luật quy định."

     Điều 651 BLDS quy định có ba hàng thừa kế, cụ thể Khoản 1 quy định:

     "a) Hàng thừa kế thứ nhất gồm: vợ, chồng, cha đẻ, mẹ đẻ, cha nuôi, mẹ nuôi, con đẻ, con nuôi của người chết;

     b) Hàng thừa kế thứ hai gồm: ông nội, bà nội, ông ngoại, bà ngoại, anh ruột, chị ruột, em ruột của người chết; cháu ruột của người chết mà người chết là ông nội, bà nội, ông ngoại, bà ngoại;

     c) Hàng thừa kế thứ ba gồm: cụ nội, cụ ngoại của người chết; bác ruột, chú ruột, cậu ruột, cô ruột, dì ruột của người chết; cháu ruột của người chết mà người chết là bác ruột, chú ruột, cậu ruột, cô ruột, dì ruột; chắt ruột của người chết mà người chết là cụ nội, cụ ngoại."

     Áp dụng vào trường hợp này của bạn: những người thuộc hàng thừa kế thứ nhất của ông nội bạn bao gồm: cha mẹ đẻ của ông nội bạn (nếu còn sống), bà nội bạn, các con của ông nội bạn. Những người thuộc cùng một hàng thừa kế sẽ được hưởng phần di sản thừa kế bằng nhau.

2. Phân chia di sản thừa kế khi mất di chúc trong trường hợp cụ thể

     Do thông tin bạn cung cấp chưa đầy đủ, do vậy để xác định phần di sản thừa kế bà bạn được hưởng khi khởi kiện là bao nhiêu, chúng tôi xin đưa ra quan điểm tư vấn mang tính chất tham khảo cho bạn trong 2 trường hợp như sau:

     Trường hợp 1: GCNSDĐ cấp cho hộ gia đình ông nội bạn, ông nội bạn là người đại diện các thành viên của hộ gia đình đứng tên trong GCN. Khi đó sẽ căn cứ vào sổ hộ khẩu của hộ gia đình để xác định người có quyền sử dụng đất. Các thành viên của hộ gia đình là người có quyền sử dụng đất và được hưởng những phần bằng nhau. Do đó, di sản thừa kế của ông nội bạn là 1 phần quyền sử dụng đất, sẽ được chia đều cho những người thuộc hàng thừa kế thứ nhất của ông nội bạn. Về phần của bố bạn, do bố bạn đã mất nên phần đó sẽ được chia đều cho những người thuộc hàng thừa kế thứ nhất của bố bạn.

     Trường hợp 2: GCNQSDĐ cấp cho cá nhân ông nội bạn và cấp trong thời kỳ hôn nhân của ông bà nội bạn. Khi đó quyền sử dụng đất được xác định là tài sản chung của ông bà nội bạn và được chia làm 2 phần bằng nhau. Phần của bà nội bạn do bà nội bạn sử dụng và định đoạt. Phần di sản thừa kế của ông nội bạn được chia theo quy định của pháp tương tự như trên.

     Một số bài viết cùng chuyên mục tham khảo

• Phân chia di sản khi vợ và con không được hưởng di sản theo di chúc
• Quy định của pháp luật về thủ tục khai nhận di sản thừa kế
• Thủ tục thỏa thuận phân chia di sản thừa kế

     Để được tư vấn chi tiết về Phân chia di sản thừa kế khi mất di chúc như thế nào?, quý khách vui lòng liên hệ tới tổng đài tư vấn pháp luật đất đai 24/7: 19006500 để được tư vấn chi tiết hoặc gửi câu hỏi về Email: [email protected]. Chúng tôi sẽ giải đáp toàn bộ câu hỏi của quý khách một cách tốt nhất.

     Luật Toàn Quốc xin chân thành cảm ơn.