NHỮNG ĐIỂM MỚI KHI THÀNH LẬP DOANH NGHIỆP

      Câu hỏi của bạn:

     Câu trả lời của Luật sư:

     Chào bạn, Luật Toàn Quốc xin cảm ơn bạn đã tin tưởng và gửi câu hỏi về những điểm mới về thành lập doanh nghiệp, chúng tôi xin đưa ra quan điểm tư vấn về những điểm mới khi thành lập doanh nghiệp như sau:

     Căn cứ pháp lý:

• Luật Doanh nghiệp năm 2014;
• Luật Doanh nghiệp năm 2020.

     1. Những điểm mới khi thành lập doanh nghiệp

    1.1. Bổ sung thêm các đối tượng bị cấm thành lập doanh nghiệp

     So với Luật Doanh nghiệp năm 2014, Luật Doanh nghiệp năm 2020 đã mở rộng hơn các chủ thể không được phép thành lập doanh nghiệp. Theo đó, ngoài những chủ thể bị cấm thành lập và quản lý doanh nghiệp theo Khoản 2 Điều 18 Luật Doanh nghiệp 2014 thì tại Khoản 2 Điều 17 Luật Doanh nghiệp năm 2020 có liệt kê thêm một số chủ thể không có quyền thành lập và quản lý doanh nghiệp bao gồm:

     (i) Người có khó khăn trong nhận thức và làm chủ hành vi;

     (ii) Công nhân, công an trong các cơ quan, đơn vị thuộc Công an Nhân dân Việt Nam;

     (iii) Người bị tạm giam;

     (iv) Tổ chức là pháp nhân thương mại bị cấm kinh doanh , cấm hoạt động trong một số lĩnh vực nhất định theo quy định của Bộ luật Hình sự.

     1. 2. Doanh nghiệp không phải thông báo mẫu dấu với cơ quan đăng ký kinh doanh

     Theo quy định tại Khoản 2 Điều 44 Luật Doanh nghiệp 2014, trước khi sử dụng, doanh nghiệp có nghĩa vụ phải thông báo mẫu con dấu của mình với cơ quan đăng ký kinh doanh để đăng tải công khai trên cổng thông tin quốc gia về đăng ký doanh nghiệp. Việc khai báo mẫu con dấu có ý nghĩa đảm bảo tính minh bạch về mẫu dấu của doanh nghiệp với xã hội nhằm tránh các trườn hợp giả mạo con dấu để thực hiện các giao dịch.

     Tuy nhiên trong thực tiễn áp dụng cho thấy quy định này không thực sự cần thiết, mặt khác còn làm mất thời gian cũng như chi phí của doanh nghiệp cũng như tăng thêm gánh nặng cho các cơ quan quản lý khi thực hiện thủ tục này. Do đó, Luật Doanh nghiệp 2020 đã bỏ quy định này đi. Theo đó, doanh nghiệp không có nghĩa vụ phải thông báo mẫu dấu cho cơ quan nhà nước nữa, việc thông báo mẫu dấu hay không đó là quyền của doanh nghiệp.

     1.3. Cụ thể hóa các phương thức đăng ký doanh nghiệp

     Theo quy định tại Điều 27 Luật Doanh nghiệp năm 2014 về trình tự, thủ tục thành lập doanh nghiệp có quy định người thành lập doanh nghiệp hoặc người được ủy quyền gửi hồ sơ đăng ký kinh doanh cho cơ quan đăng ký kinh doanh nơi doanh nghiệp đặt trụ sở chính. Cơ quan đăng ký kinh doanh có trách nhiệm phải xem xét tính hợp lệ của hồ sơ đăng ký doanh nghiệp và cấp Giấy chứng nhận đăng ký doanh nghiệp trong thời hạn 03 ngày làm việc kể từ ngày nhận đủ hồ sơ. Có thể thấy Luật Doanh nghiệp 2014 chưa quy định cụ thể về các phương thức đăng ký doanh nghiệp, từ đó dẫn đến khó khăn trong quá trình đăng ký của các chủ thể kinh doanh.

     Hiểu rõ khó khăn đó của các doanh nghiệp, các nhà lập pháp đã quy định rõ các phương thức mà chủ thể kinh doanh có thể thực hiện việc đăng ký kinh doanh, bao gồm 03 phương thức sau:

     (i) Đăng ký doanh nghiệp trực tiếp tại cơ quan đăng ký kinh doanh;

     (ii) Đăng ký kinh doanh qua dịch vụ bưu chính;

     (iii) Đăng ký kinh doanh qua mạng thông tin điện tử.

     1.4. Bổ sung hồ sơ đăng ký công ty trách nhiệm hữu hạn, công ty cổ phần

     So với các quy định của Luật Doanh nghiệp 2014, Luật Doanh nghiệp năm 2020 đã cụ thể hóa hơn các quy định về hồ sơ khi đăng ký thành lập doanh nghiệp khi bổ sung thêm giấy tờ về người đại diện theo pháp luật trong hồ sơ đối với công ty trách nhiệm hữu hạn và công ty cổ phần, cụ thể như sau:

     Về hồ sơ đăng ký công ty trách nhiệm hữu hạn

     - Giấy đề nghị đăng ký doanh nghiệp;

     - Điều lệ công ty;

     - Danh sách thành viên;

     - Bản sao các giấy tờ sau đây:

     + Giấy tờ pháp lý của cá nhân đối với thành viên là cá nhân, người đại diện theo pháp luật;

    + Giấy tờ pháp lý của tổ chức đối với thành viên là tổ chức và văn bản cử người đại diện theo ủy quyền; giấy tờ pháp lý của cá nhân đối với người đại diện theo ủy quyền của thành viên là tổ chức. Đối với thành viên là tổ chức nước ngoài thì bản sao giấy tờ pháp lý của tổ chức phải được hợp pháp hóa lãnh sự;

     + Giấy chứng nhận đăng ký đầu tư đối với nhà đầu tư nước ngoài theo quy định của Luật Đầu tư.

     Về hồ sơ đăng ký công ty cổ phần

     - Giấy đề nghị đăng ký doanh nghiệp;

     - Điều lệ công ty;

     - Danh sách cổ đông sáng lập; danh sách cổ đông là nhà đầu tư nước ngoài;

     - Bản sao các giấy tờ sau đây:

     + Giấy tờ pháp lý của cá nhân đối với cổ đông sáng lập và cổ đông là nhà đầu tư nước ngoài là cá nhân, người đại diện theo pháp luật;

     + Giấy tờ pháp lý của tổ chức đối với cổ đông là tổ chức và văn bản cử người đại diện theo ủy quyền; giấy tờ pháp lý của cá nhân đối với người đại diện theo ủy quyền của cổ đông sáng lập và cổ đông là nhà đầu tư nước ngoài là tổ chức. Đối với cổ đông là tổ chức nước ngoài thì bản sao giấy tờ pháp lý của tổ chức phải được hợp pháp hóa lãnh sự;

     + Giấy chứng nhận đăng ký đầu tư đối với nhà đầu tư nước ngoài theo quy định của Luật Đầu tư.

     1.5. Bổ sung thêm nội dung chủ yếu điều lệ công ty

     Điều lệ công ty là một trong những văn bản quan trọng của doanh nghiệp quy định những vấn đề quan trọng như cơ cấu tổ chức, quản lý, vận hành doanh nghiệp, quyền và nghĩa vụ của các thành viên công ty, cơ cấu phân chia lợi nhuận... Khi có bất cứ vấn đề gì xảy ra trong doanh nghiệp thì đây sẽ là căn cứ quan trọng để giải quyết. Chính vì những lẽ đó mà Điều lệ công ty có thể được coi như "Luật" do công ty ban hành.

     Mặc dù doanh nghiệp có quyền ban hành Điều lệ theo ý chí của mình nhưng nội dung của Điều lệ không được trái pháp luật, đạo đức xã hội. Khi ban hành Điều lệ, doanh nghiệp phải có trách nhiệm nộp lên cho cơ quan đăng ký kinh doanh khi đăng ký thành lập. Do đó, nội dung của Điều lệ cần phải đáp ứng được các điều kiện do pháp luật quy định. Điều lệ công ty bên cạnh những nội dung chủ yếu như tên, địa chỉ trụ sở công ty; ngành nghề kinh doanh; vốn điều lệ;... đã được quy định cụ thể tại Điều 25 Luật Doanh nghiệp năm 2014 thì tại Khoản 2 Điều 24 Luật Doanh nghiệp năm 2020 đã bổ sung thêm nội dung về việc doanh nghiệp phải quy định " Số lượng, chức danh quản lý và quyền, nghĩa vụ của người đại diện theo pháp luật của doanh nghiệp; phân chia quyền và nghĩa vụ của người đại diện theo pháp luật trong trường hợp công ty có nhiều hơn một người đại diện theo pháp luật;" trong nội dung Điều lệ công ty.

     Trả lời: Khi đăng ký thành lập doanh nghiệp, bạn nộp hồ sơ gồm những giấy tờ pháp lý sau:

      - Giấy đề nghị đăng ký doanh nghiệp;

     - Điều lệ công ty;

     - Danh sách cổ đông sáng lập; danh sách cổ đông là nhà đầu tư nước ngoài;

     - Bản sao các giấy tờ sau đây:

     + Giấy tờ pháp lý của cá nhân đối với cổ đông sáng lập và cổ đông là nhà đầu tư nước ngoài là cá nhân, người đại diện theo pháp luật;

     + Giấy tờ pháp lý của tổ chức đối với cổ đông là tổ chức và văn bản cử người đại diện theo ủy quyền; giấy tờ pháp lý của cá nhân đối với người đại diện theo ủy quyền của cổ đông sáng lập và cổ đông là nhà đầu tư nước ngoài là tổ chức. Đối với cổ đông là tổ chức nước ngoài thì bản sao giấy tờ pháp lý của tổ chức phải được hợp pháp hóa lãnh sự;

     + Giấy chứng nhận đăng ký đầu tư đối với nhà đầu tư nước ngoài theo quy định của Luật Đầu tư.

     Hồ sơ bạn có thể nộp trực tiếp tại Phòng Đăng ký kinh doanh nơi doanh nghiệp đặt trụ sở chính hoặc người đại diện theo pháp luật nộp hồ sơ đăng ký doanh nghiệp qua mạng điện tử theo quy trình trên Cổng thông tin quốc gia về đăng ký doanh nghiệp. 

     Kết luận: Trên đây là những điểm mới khi thành lập doanh nghiệp, có thể thấy việc ban hành Luật Doanh nghiệp năm 2020 đã có nhiều các quy định mới tiến bộ, tạo điều kiện thuận lợi về mặt pháp lý cho các chủ thể kinh doanh thực hiện việc đăng ký thành lập doanh nghiệp của mình một cách nhanh chóng, thuận tiện hơn.

     Luật Toàn Quốc xin cảm ơn./.

Chuyên viên: Nam Trường