1. Giấy chứng tử là gì?

     Giấy chứng tử, hay còn gọi là Giấy khai tử, là một loại giấy tờ hộ tịch của cá nhân được cơ quan nhà nước có thẩm quyền cấp cho gia đình, thân nhân, người đại diện hoặc cá nhân, tổ chức có liên quan để xác nhận tình trạng một người đã chết. Giấy chứng tử bao gồm các thông tin sau:

• Họ tên người chết
• Ngày tháng năm sinh
• Giới tính
• Nguyên quán
• Địa chỉ thường trú
• Ngày tháng năm chết
• Nguyên nhân chết
• Tên cơ quan cấp Giấy chứng tử

     Giấy chứng tử có giá trị pháp lý và được sử dụng cho nhiều mục đích khác nhau như:

• Làm thủ tục thừa kế
• Giải quyết các quyền lợi liên quan đến người chết
• Làm thủ tục nhập học cho con em
• Làm thủ tục xin trợ cấp
• Làm thủ tục bảo hiểm

2. Hồ sơ phân nhận di sản thừa kế cần những giấy tờ gì?

     Để thực hiện quy trình khai nhận di sản thừa kế, bạn cần sắp xếp các tài liệu sau:

• Đơn yêu cầu công chứng.
• Bản sao của di chúc (nếu có) hoặc tài liệu chứng thực mối quan hệ giữa người để lại di sản và người yêu cầu công chứng (nếu thừa kế theo luật pháp).
• Tài liệu chứng minh người để lại di sản đã qua đời
• Giấy đăng ký kết hôn của người để lại di sản thừa kế
• Tài liệu cá nhân: Chứng minh nhân dân, Căn cước công dân hoặc hộ chiếu của người khai nhận di sản thừa kế.
• Tài liệu liên quan đến phần di sản: Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, đăng ký xe ô tô….
• Tài liệu khác về tình trạng tài sản chung/riêng như bản án ly hôn, văn bản tặng cho tài sản, thỏa thuận tài sản chung/riêng.

3. Nhận thừa kế của mẹ có cần giấy chứng tử của ông bà ngoại không?  

      Dựa trên quy định tại Điều 651 của Bộ luật Dân sự năm 2015 cùng với Điều 57 của Luật Công chứng 2014, trong quá trình tiến hành các thủ tục liên quan đến việc nhận di sản, bạn cần phải xác minh rằng những người thuộc diện thừa kế đầu tiên, tức là ông bà ngoại của bạn, đã qua đời trước khi mẹ bạn mất:

Điều 651. Người thừa kế theo pháp luật 1. Những người thừa kế theo pháp luật được quy định theo thứ tự sau đây: a) Hàng thừa kế thứ nhất gồm: vợ, chồng, cha đẻ, mẹ đẻ, cha nuôi, mẹ nuôi, con đẻ, con nuôi của người chết; b) Hàng thừa kế thứ hai bao gồm: ông nội, bà nội, ông ngoại, bà ngoại, anh ruột, chị ruột, em ruột của người chết; cháu ruột của người chết mà người chết là ông nội, bà nội, ông ngoại, bà ngoại, c) Hàng thừa kế thứ ba gồm: cụ nội, cụ ngoại của người chết; bác ruột, chú ruột, cậu ruột, cô ruột, dì ruột của người chết; cháu ruột của người chết mà người chết là bác ruột, chú ruột, cậu ruột, cô ruột, dì ruột; chắt ruột của người chết mà người chết là cụ nội, cụ ngoại. 2. Những người thừa kế cùng hàng được hưởng phần di sản bằng nhau. 3. Những người ở hàng thừa kế sau chỉ được hưởng thừa kế, nếu không còn ai ở hàng thừa kế trước do đã chết, không có quyền hưởng di sản, bị truất quyền hưởng di sản hoặc từ chối nhận di sản. Điều 57. Công chứng văn bản thỏa thuận phân chia tài sản 1. Những người thừa kế theo pháp luật hoặc theo di chúc mà trong di chúc không xác định rõ phần di sản được hưởng của từng người thì có quyền yêu cầu công chứng văn bản thỏa thuận phân chia di sản. Trong văn bản thỏa thuận phân chia di sản, người được hưởng di sản có thể tặng cho toàn bộ hoặc một phần di sản mà mình được hưởng cho người thừa kế khác.

   Như vậy có thể thấy, trường hợp phân chia di sản thừa kế của mẹ bạn để lại thì ông bà ngoại sẽ thuộc hàng thừa kế thứ nhất. Nếu ông bà ngoại đã chết bạn cần cung cấp giấy tờ chứng minh. Hiện nay giấy tờ thể hiện một công dân đã chết sẽ là giấy chứng tử. 

    Trường hợp ông bà ngoại của bạn đã chết nhưng bạn không cung cấp được bản gốc giấy chứng tử; bạn có thể làm thủ tục trích lục giấy tờ này để làm thủ tục phân chia di sản thừa kế của mẹ.

4. Chuyên mục hỏi đáp

Câu hỏi 1: Lệ phí công chứng khai nhận thừa kế là bao nhiêu?

     Phí công chứng cho việc khai nhận di sản thừa kế được xác định dựa trên giá trị của tài sản thừa kế.

• Mức phí: Theo quy định tại khoản 2 Điều 66 Luật Công chứng 2014, phí công chứng cho việc công chứng văn bản khai nhận di sản thừa kế là 50.000 đồng/trường hợp.
• Lưu ý: Mức phí này không áp dụng cho trường hợp khai nhận di sản thừa kế bằng di chúc.

Câu hỏi 2: Có thể sử dụng giấy tờ khác để thay thế bản gốc giấy chứng tử không?

     Các loại giấy tờ khác để thay thế giấy chứng tử:

      Bản trích lục khai tử: Đây là một loại giấy tờ có thể được cấp sau khi hoàn thành thủ tục đăng ký khai tử. Nó chứa thông tin về việc đăng ký khai tử của một người trong Sổ hộ tịch và có giá trị pháp lý tương đương với Giấy chứng tử.

     Trường hợp bạn không thể trích lục khai tử vì lý do không còn hồ sơ gốc, bạn có thể làm đơn xin xác nhận của xã/phường phần bia mộ trên thực tế để bổ sung hồ sơ phân chia/ khai nhận di sản thừa kế.