Khi đi kiện vụ án hành chính có cần chứng cứ không?

Câu trả lời của Luật sư:

     Luật Toàn Quốc cảm ơn bạn đã gửi câu hỏi về khi đi khởi kiện vụ án hành chính có cần chứng cứ không. Luật Toàn Quốc xin đưa ra câu trả lời về khi đi kiện vụ án hành chính có cần chứng cứ không như sau:

1. Khởi kiện vụ án hành chính được hiểu như thế nào?

     Khởi kiện vụ án hành chính là cá nhân, cơ quan, tổ chức khởi kiện yêu cầu Tòa án xem xét tính hợp pháp của quyết định hành chính, hành vi hành chính, quyết định kỷ luật buộc thôi việc, quyết định giải quyết khiếu nại và quyết định xử lý vụ việc cạnh tranh, quyết định giải quyết khiếu nại trong hoạt động kiểm toán nhà nước, danh sách cử tri của cơ quan nhà nước, người có thẩm quyền trong cơ quan nhà nước và được tòa án thụ lý giải quyết theo quy định của pháp luật.

2. Khi đi kiện vụ án hành chính có cần chứng cứ không.

     Trong vụ án hành chính (VAHC) thì những người tiến hành tố tụng, cơ quan tiến hành tố tụng và các đương sự trong vụ án đều có trách nhiệm chứng minh những tình tiết, sự kiện liên quan trong vụ án. Để chứng minh được thì bắt buộc các chủ thể chứng minh phải có chứng cứ. Có thể thấy chứng cứ là cơ sở duy nhất để chứng minh trong VAHC và chứng cứ cũng là phương tiện duy nhất để Tòa án xác định được chính xác các sự kiện, tình tiết của vụ án để giải quyết VAHC được đúng nhất.

    Theo khoản 1 Điều 117, khoản 2 Điều 118 Luật tố tụng hành chính 2015 quy định về khi khởi kiện vụ án hành chính thì cơ quan tổ chức, cá nhân cần có đơn khởi kiện và chứng cứ kèm theo như sau:

     Theo đó, người khởi kiện vụ án hành chính phải có đơn khởi kiện và tài liệu, chứng cứ chứng minh quyền, lợi ích hợp pháp của mình bị xâm phạm gửi đến Tòa án có thẩm quyền giải quyết. Người khởi kiện có thể nộp trước tài liệu, chứng cứ hiện có tức là khi đi khởi kiện vụ án hành chính vẫn cần phải có chứng cứ. Pháp luật quy định không bắt buộc phải nộp đầy đủ các chứng cứ nhưng vẫn phải giao nộp chứng cứ hiện có cho Tòa án.

     Nếu người khởi kiện không có được bất kỳ chứng cứ nào để giao nộp cho Tòa án thì trong đơn khởi kiện phải ghi rõ lý do vì sao không giao nộp được chứng cứ để đề nghị Tòa hỗ trợ thu thập tài liệu chứng cứ.

     Trong quá trình tố tụng, trên cơ sở đơn yêu cầu của người khởi kiện thì Tòa án yêu cầu cơ quan, tổ chức, cá nhân đang quản lý, lưu giữ cung cấp cho mình tài liệu, chứng cứ. Trường hợp không có tài liệu, chứng cứ để chứng minh quyền và lợi ích hợp pháp của người khởi kiện bị xâm phạm thì Hội đồng xét xử sẽ bác yêu cầu khởi kiện nếu yêu cầu khởi kiện đó không có căn cứ pháp luật theo điểm a khoản 2 Điều 193 Luật tố tụng hành chính 2015.

    Vậy nên, đương sự vì lý do khách quan mà không có chứng cứ để giao nộp cho Tòa án thì đương sự có thể thực hiện quyền yêu cầu cơ quan tổ chức, cá nhân đang lưu giữ, quản lý tài liệu, chứng cứ cung cấp cung cấp tài liệu chứng cứ đó cho đương sự để giao nộp cho Tòa án.

     Tuy nhiên, trên thực tế nhiều cơ quan đang nắm giữ chứng cứ họ ậm ừ, im lặng không cung cấp, họ chỉ cung cấp chứng cứ khi có yêu cầu của Tòa án hoặc không lưu giữ chứng cứ đó nên không cung cấp được. Trường hợp này thì bên cạnh đơn khởi kiện, văn bản từ chối không cung cấp chứng cứ của cơ quan đang giữ chứng cứ thì đương sự cần phải có đơn đề nghị yêu cầu Tòa án hỗ trợ thu thập chứng cứ.     Như vậy, khi khởi kiện vụ án hành chính thì người khởi kiện phải có giấy tờ tài liệu, chứng minh yêu cầu khởi kiện của mình là hợp pháp, có căn cứ pháp luật trừ trường hợp không có được chứng cứ vì lý do khách quan. Bởi các đương sự khởi kiện VAHC và không kèm theo chứng cứ để chứng minh, thì những yêu cầu khởi kiện này có thể Tòa án sẽ không chấp nhận.

3. Các trường hợp trả lại đơn khởi kiện

• Người khởi kiện không có quyền khởi kiện;
• Người khởi kiện không có năng lực hành vi tố tụng hành chính đầy đủ;
• Trường hợp pháp luật có quy định về điều kiện khởi kiện nhưng người khởi kiện đã khởi kiện đến Tòa án khi còn thiếu một trong các điều kiện đó;
• Sự việc đã được giải quyết bằng bản án hoặc quyết định của Tòa án đã có hiệu lực pháp luật;
• Sự việc không thuộc thẩm quyền giải quyết của Tòa án;
• Người khởi kiện lựa chọn giải quyết vụ việc theo thủ tục giải quyết khiếu nại trong trường hợp quy định tại Điều 33 của Luật tố tụng hành chính 2015;
• Đơn khởi kiện không có đủ nội dung quy định tại khoản 1 Điều 118 của Luật tố tụng hành chính 2015 mà không được người khởi kiện sửa đổi, bổ sung theo quy định tại Điều 122 của Luật tố tụng hành chính;
• Hết thời hạn được thông báo quy định tại khoản 1 Điều 125 của Luật tố tụng hành chính mà người khởi kiện không xuất trình biên lai nộp tiền tạm ứng án phí cho Tòa án, trừ trường hợp người khởi kiện được miễn nộp tiền tạm ứng án phí, không phải nộp tiền tạm ứng án phí hoặc có lý do chính đáng.

    Như vậy, nếu không thuộc các trường hợp trên thì Tòa án không có quyền trả lại đơn khởi kiện của người khởi kiện.

4. Hỏi đáp về khi đi kiện hành chính có cần chứng cứ không:

Câu hỏi 1: Luật sư cho tôi hỏi nộp đơn khởi kiện vụ án hành chính qua bưu điện được không? Tôi cảm ơn!

     Theo Điều 119 Luật tố tụng hành chính 2015 quy định gửi đơn khởi kiện đến Tòa án như sau:

     Người khởi kiện gửi đơn khởi kiện và tài liệu, chứng cứ kèm theo đến Tòa án có thẩm quyền giải quyết vụ án bằng một trong các phương thức sau đây:

- Nộp trực tiếp tại Tòa án.

- Gửi qua dịch vụ bưu chính.

- Gửi trực tuyến qua Cổng thông tin điện tử của Tòa án (nếu có)

     Như vậy, bạn có thể nộp đơn khởi kiện vụ án hành chính qua bưu điện và bạn nên chọn gửi theo hình thức có báo phát hoặc thư bảo đảm để tránh thất lạc, hồ sơ của bạn.

Câu hỏi 2: Luật sư cho tôi hỏi: tòa án có thụ lý vụ án hành chính khi thời hiệu khởi kiện vụ án đã hết? Tôi cảm ơn!

     Theo quy định của LTTHC 2015 về các trường hợp trả lại đơn khởi kiện thì không có quy định trả lại đơn khởi kiện do “hết thời hiệu khởi kiện mà không có lý do chính đáng”.

     Theo quy định tại điểm g khoản 1 Điều 143 LTTHC 2015 quy định Tòa án không có căn cứ để trả lại đơn khởi kiện, cần tiến hành thụ lý vụ án hành chính sau đó ra quyết định đình chỉ giải quyết vụ án.     Như vậy, Tòa án vẫn sẽ thụ lý vụ án hành chính dù thời hiệu khởi kiện vụ án đã hết nhưng sẽ ra quyết định đình chỉ vụ án hành chính.

Chuyên viên: Nguyễn Huệ