Chưa khởi tố vụ án có được khám nhà không

Câu hỏi về chưa khởi tố vụ án có được khám nhà không

     Chào luật sư. Lời đầu tiên cho tôi được chúc luật sư và gia đình, cùng toàn thể cộng sự của luật sư sức khỏe, may mắn, hạnh phúc và thành công.

     Xin phép luật sư cho tôi hỏi: Nguyên Văn A là người kinh doanh dịch vụ giải trí (karaoke), ngày 20/1/2019 lực lượng Công an đã bất ngờ kiểm tra quán của A, qua kiểm tra lực lượng Công an phát hiện nhân viên của A có hành vi cung cấp ma túy cho khách hàng. Ngay sau đó lực lượng Công an đã tiến hành khám nhà của A. Xin hỏi việc khám nhà mà chưa khởi tố vụ án có đúng pháp luật hay không?

Câu trả lời về chưa khởi tố vụ án có được khám nhà không

     Chào bạn, Luật Toàn Quốc xin cảm ơn bạn đã tin tưởng và gửi câu hỏi về chưa khởi tố vụ án có được khám nhà không, chúng tôi xin đưa ra quan điểm tư vấn về chưa khởi tố vụ án có được khám nhà không như sau:

1. Cơ sở pháp lý về chưa khởi tố vụ án có được khám nhà không

• Tải Bộ luật tố tụng hình sự năm 2015 mới nhất hiện nay

2. Nội dung tư vấn về chưa khởi tố vụ án có được khám nhà không

     Trong câu hỏi của bạn, chúng tôi hiểu rằng: “chưa khởi tố vụ án có được khám nhà không?”. Với nội dung câu hỏi nêu trên, căn cứ vào các quy định của Bộ luật tố tụng hình sự năm 2015 và các văn bản pháp luật liên quan, chúng tôi xin đưa ra quan điểm tư vấn như sau:

2.1. BLTTHS năm 2015 quy định được khám nhà khi nào?

     Tại điều 193 quy định về căn cứ khám xét người, chỗ ở, nơi làm việc, địa điểm, phương tiện, tài liệu, đồ vật, thư tín, điện tín, bưu kiện, bưu phẩm, dữ liệu điện tử như sau:

     Như vậy theo quy định trên thì việc khám nhà sẽ được thực hiện khi có một trong cắc căn cứ sau đây:

     Thứ nhất, khi có căn cứ để nhận định tại chỗ ở của họ có công cụ, phương tiện phạm tội, tài liệu, đồ vật, tài sản do phạm tội mà có hoặc đồ vật, dữ liệu điện tử, tài liệu khác có liên quan đến vụ án.

     Thứ hai, khi cần phát hiện người đang bị truy nã, truy tìm và giải cứu nạn nhân.

     Do vậy, căn cứ vào quy định trên ta có thể khẳng định việc khám nhà vẫn có thể được thực hiện ngay cả khi chưa khởi tố vụ án nếu như có một trong các căn cứ là có căn cứ để nhận định tại chỗ ở của họ có công cụ, phương tiện phạm tội, tài liệu, đồ vật, tài sản do phạm tội mà có hoặc đồ vật, dữ liệu điện tử, tài liệu khác có liên quan đến vụ án hoặc khi cần phát hiện người đang bị truy nã, truy tìm và giải cứu nạn nhân. [caption id="attachment_157092" align="aligncenter" width="357"] Chưa khởi tố vụ án có được khám nhà không[/caption]

2.2. Thẩm quyền ra lệnh khám nhà

• Thẩm quyền ra lệnh khám nhà trong trường hợp thông thường:

     - Thủ trưởng, Phó Thủ trưởng Cơ quan điều tra các cấp. Trường hợp này, lệnh bắt phải được Viện kiểm sát cùng cấp phê chuẩn trước khi thi hành. Lưu ý quyết định ra lệnh khám nhà của những người này phải được Viện kiểm sát có thẩm quyền phê chuẩn trước khi thi hành

     - Viện trưởng, Phó Viện trưởng Viện kiểm sát nhân dân và Viện trưởng, Phó Viện trưởng Viện kiểm sát quân sự các cấp;

     - Chánh án, Phó Chánh án Tòa án nhân dân và Chánh án, Phó Chánh án Tòa án quân sự các cấp; Hội đồng xét xử.

• Thẩm quyền ra lệnh khám nhà trong trường hợp khẩn cấp: 

     - Thủ trưởng, Phó Thủ trưởng Cơ quan điều tra các cấp;

     - Thủ trưởng đơn vị độc lập cấp trung đoàn và tương đương, Đồn trưởng Đồn biên phòng, Chỉ huy trưởng Biên phòng Cửa khẩu cảng, Chỉ huy trưởng Bộ đội biên phòng tỉnh, thành phố trực truộc trung ương, Cục trưởng Cục trinh sát biên phòng Bộ đội biên phòng, Cục trưởng Cục phòng, chống ma túy và tội phạm Bộ đội biên phòng, Đoàn trưởng Đoàn đặc nhiệm phòng, chống ma túy và tội phạm Bộ đội biên phòng; Tư lệnh vùng lực lượng Cảnh sát biển, Cục trưởng Cục Nghiệp vụ và pháp luật lực lượng Cảnh sát biển, Đoàn trưởng Đoàn đặc nhiệm phòng, chống tội phạm ma túy lực lượng Cảnh sát biển; Chi cục trưởng Chi cục Kiểm ngư vùng;

     - Người chỉ huy tàu bay, tàu biển khi tàu bay, tàu biển đã rời khỏi sân bay, bến cảng.

     Tuy nhiên một lưu ý là trong thời hạn 24 giờ kể từ khi khám xét xong, người ra lệnh khám xét phải thông báo bằng văn bản cho Viện kiểm sát cùng cấp hoặc Viện kiểm sát có thẩm quyền thực hành quyền công tố và kiểm sát điều tra vụ việc, vụ án.

2.3. Thủ tục tiến hành khám nhà theo quy định của BLTTHS 2015

     Theo quy định tại điều 195 thì việc khám nhà sẽ được thực hiện như sau:

     Khi khám xét chỗ ở thì phải có mặt người đó hoặc người từ đủ 18 tuổi trở lên cùng chỗ ở, có đại diện chính quyền xã, phường, thị trấn và người chứng kiến; trường hợp người đó, người từ đủ 18 tuổi trở lên cùng chỗ ở cố tình vắng mặt, bỏ trốn hoặc vì lý do khác họ không có mặt mà việc khám xét không thể trì hoãn thì việc khám xét vẫn được tiến hành nhưng phải có đại diện chính quyền xã, phường, thị trấn nơi khám xét và hai người chứng kiến. Không được bắt đầu việc khám xét chỗ ở vào ban đêm, trừ trường hợp khẩn cấp nhưng phải ghi rõ lý do vào biên bản.

     Khi tiến hành khám xét chỗ ở, những người có mặt không được tự ý rời khỏi nơi đang bị khám, không được liên hệ, trao đổi với nhau hoặc với những người khác cho đến khi khám xét xong.

     Tóm lại, Theo quy định của Bộ luật tố tụng hình sự hiện hành thì việc khám nhà sẽ được vẫn có thể được tiếm hành khi chưa có quyết định khởi tố vụ án khi có một trong các căn cứ là có căn cứ để nhận định tại chỗ ở của họ có công cụ, phương tiện phạm tội, tài liệu, đồ vật, tài sản do phạm tội mà có hoặc đồ vật, dữ liệu điện tử, tài liệu khác có liên quan đến vụ án hoặc khi cần phát hiện người đang bị truy nã, truy tìm và giải cứu nạn nhân. Tuy nhiên cũng cần lưu ý là việc khám nhà cũng cần đáp ứng các quy định khác như thẩm quyền ra quyết định và trình tự, thủ tục thực hiện.

Bạn có thể tham khảo bài viết sau:

• Quy định của pháp luật về thủ tục giám đốc thẩm trong tố tụng hình sự
• Quy định về phiên tòa xét xử theo thủ tục rút gọn

     Để được tư vấn chi tiết về Chưa khởi tố vụ án có được khám nhà không, quý khách vui lòng liên hệ tới tổng đài tư vấn pháp luật hình sự 24/7: 19006500 để được tư vấn chi tiết hoặc gửi câu hỏi về Email: [email protected]. Chúng tôi sẽ giải đáp toàn bộ câu hỏi của quý khách một cách tốt nhất.

     Luật Toàn Quốc xin chân thành cảm ơn./.

     Chuyên viên: An Dương