ĐĂNG KÝ HỘ TỊCH TRÁI PHÁP LUẬT CÓ BỊ TRUY CỨU TRÁCH NHIỆM HÌNH SỰ?

Kiến thức của bạn:

     Tôi có một thắc mắc mong luật sư giải đáp, nếu có sự sai phạm trong vấn đề cung cấp thông tin để đăng ký hộ tịch thì sẽ bị xử lý như thế nào?

Kiến thức của luật sư:

     Chào bạn! Cảm ơn bạn đã tin tưởng và gửi câu hỏi đề nghị tư vấn luật đến Phòng tư vấn luật qua email- Luật Toàn quốc. Chúng tôi xin đưa ra quan điểm tư như sau:

Căn cứ pháp lý:

• Bộ luât hình sự 2015.

Nội dung tư vấn: Cấu thành tội đăng ký hộ tịch trái pháp luật.

     Đăng ký hộ tịch hay nói gọn là hộ tịch là hoạt động của các cơ quan nhà nước có thẩm quyền (thường là các cơ quan hành pháp, cơ quan quản lý hành chính nhà nước) ghi và lưu lại lại các sự kiện hộ tịch quan trọng của công dân. Hộ tịch được hiểu là những sự kiện cơ bản xác định tình trạng nhân thân của một người từ khi sinh ra đến khi chết. Sự kiện quan trọng thường được ghi nhận bao gồm việc khai sinh, khai tử, kết hôn, ly hôn, hủy việc kết hôn, ly thân tư pháp, nhận nuôi con nuôi, hợp pháp hóa lãnh sự.... Ngoài ra, ở một số nước, việc nhập cư, di dân, và bất kỳ thay đổi nơi cư trú, chỗ ở có thể bị yêu cầu phải thông báo đến cơ quan nhà nước.

     Việc đăng ký hộ tịch có vai trò đặc biệt quan trọng trong vấn đề quản lý dân cư của quốc gia, nên khi có các thông tin sai sự thật sẽ gây ảnh hưởng rất lớn đến hoạt động quản lý của nhà nước. Do đó, Bộ luật hình sự 2015 có quy định tại Điều 336 về tội đăng ký hộ tịch trái pháp luật như sau:

     "Điều 336. Tội đăng ký hộ tịch trái pháp luật.

1. Người nào có nhiệm vụ, quyền hạn mà thực hiện việc đăng ký, cấp giấy tờ về hộ tịch trái pháp luật, đã bị xử lý kỷ luật về hành vi này mà còn vi phạm, thì bị phạt cảnh cáo, phạt cải tạo không giam giữ đến 03 năm.

2. Phạm tội thuộc một trong các trường hợp sau đây, thì bị phạt tù từ 03 tháng đến 02 năm:

a) Đăng ký, cấp giấy tờ về hộ tịch trái pháp luật cho 02 người trở lên;

b) Giấy tờ về hộ tịch đã được cấp, đăng ký trái pháp luật được sử dụng để thực hiện hành vi trái pháp luật.

3. Người phạm tội còn có thể bị cấm đảm nhiệm chức vụ nhất định từ 01 năm đến 05 năm."

1. Cấu thành của tội đăng ký hộ tịch trái pháp luật.

      1.1. Khách thể của tội đăng ký hộ tịch trái pháp luật.

     Khách thể của tội phạm là các quan hệ xã hội được pháp luật hình sự bảo vệ và bị tội phạm xâm phạm. Đối với tội danh này thì xâm phạm trực tiếp đến trật tự quản lý hành chính được pháp luật hình sự bảo vệ. [caption id="attachment_60128" align="aligncenter" width="434"] Đăng ký hộ tịch trái pháp luật[/caption]

     1.2. Mặt khách quan của tội đăng ký hộ tịch trái pháp luật.

     Người phạm tội thực hiện một trong các hành vi sau đây:

• Thực hiện việc đăng ký hộ tịch trái pháp luật:

     Người có nhiệm vụ, quyền hạn trong việc đăng ký hộ tịch thực hiện việc đăng ký hộ tịch như ghi các thông tin, kiểm tra các thông tin và thực hiện đăng nhập dữ liệu mà sai với thông tin đã được cung cấp. Ví dụ: Theo khoản 2 Điều 4, Nghị định 123/2015/NĐ-CP có quy định: Khi đăng ký khai tử theo quy định của Luật Hộ tịch, nội dung khai tử phải bao gồm các thông tin: Họ, chữ đệm, tên, năm sinh của người chết; số định danh cá nhân của người chết, nếu có; nơi chết; nguyên nhân chết; giờ, ngày, tháng, năm chết theo Dương lịch; quốc tịch nếu người chết là người nước ngoài. Mà một trong các thông tin trên bị ghi sai do lỗi cẩu thả hoặc cố ý.

• Cấp giấy tờ về hộ tịch trái pháp luật:

     Việc cấp giấy tờ về hộ tịch bao gồm thực hiện việc trích lục giấy khai sinh không đúng với quy định của pháp luật, cấp các giấy tờ khác mà ...

     Nếu là vi phạm lần đầu và với lỗi vô ý do cẩu thả thì có thể chỉ bị xử lý kỷ luật về hành vi này. Để có thể truy cứu trách nhiệm hình sự về tội danh này thì người đó trước đây cũng đã từng bị xử lý kỷ luật về hành vi này mà còn vi phạm. Nếu là vi phạm lần đầu và với lỗi vô ý do cẩu thả thì có thể chỉ bị xử lý kỷ luật về hành vi này.

     1.3. Chủ thể của tội đăng ký hộ tịch trái pháp luật.

     Thứ nhất, Chủ thể của tội danh này là người có năng lực trách nhiệm hình sự, nghĩa là khi thực hiện hành vi nguy hiểm cho xã hội người đó có khả năng nhận thức được tính chất nguy hiểm cho xã hội của hành vi mà mình thực hiện và có khả năng điều khiển được hành vi ấy.

     Thứ hai, phải đạt độ tuổi chịu trách nhiệm hình sự theo quy định của pháp luật.

     Theo quy định tại Điều 12 Bộ luật hình sự thì độ tuổi phải chịu trách nhiệm hình sự về tội danh này là từ đủ 16 tuổi trở lên. Đối với tội danh này, thì chủ thể là người có nhiệm vụ, quyền hạn trong việc thực hiện đăng ký, cấp giấy tờ liên quan đến hộ tịch nhưng đã thực hiện hành vi đăng ký, cấp giấy tờ hộ tịch trái pháp luật.

     1.4. Mặt chủ quan của tội đăng ký hộ tịch trái pháp luật.

     Mặt chủ quan là hoạt động tâm lý bên trong của người phạm tội bao gồm lỗi, mục đích và động cơ. Hoạt động tâm lý bên trong của người phạm tội luôn gắn liền với các biểu hiện bên ngoài. Do đó, các hành vi là biểu hiện của lỗi cố ý, dù người phạm tội nhận thức được hành vi đó là trái pháp luật nhưng người phạm tội vẫn mong muốn thực hiện hành vi đó. Và có thể có lỗi vô ý vì quá cẩu thả trong việc xem xét các thông tin trong quá trình đăng ký, cấp giấy tờ hộ tịch.

2. Hình phạt của tội đăng ký hộ tịch trái pháp luật.

• Khung hình phạt cơ bản: phạt cảnh cáo, phạt cải tạo không giam giữ đến 03 năm.
• Khung hình phạt tăng nặng: phạt tù từ 03 tháng đến 02 năm
• Hình phạt bổ sung: Người phạm tội còn có thể bị cấm đảm nhiệm chức vụ nhất định từ 01 năm đến 05 năm.

     Một số bài viết tham khảo:

• Tội làm sai lệch kết quả bầu cử theo quy định của pháp luật hiện hành
• Tội thiếu trách nhiệm gây hậu quả nghiêm trọng theo BLHS 2015

     Để được tư vấn chi tiết về Đăng ký hộ tịch trái pháp luật có bị truy cứu trách nhiệm hình sự?, quý khách vui lòng liên hệ tới tổng đài tư vấn pháp luật hình sự 24/7: 19006500 để được tư vấn chi tiết hoặc gửi câu hỏi về Email: lienhe@luattoanquoc.com. Chúng tôi sẽ giải đáp toàn bộ câu hỏi của quý khách một cách tốt nhất.

     Luật Toàn Quốc xin chân thành cảm ơn.